Cumhuriyet gazetesi 100 yaşında (15 Mayıs 2024)
Evin İlyasoğlu
Son Köşe Yazıları

Cumhuriyet gazetesi 100 yaşında (15 Mayıs 2024)

15.05.2024 04:00
Güncellenme:
Takip Et:

Cumhuriyet gazetesindeki ilk yazım 16 Haziran 1991’de yayımlanmıştı. “Karanlıkla Işık İçiçe” başlığını taşıyordu. Tam otuz üç yıl önce, 19. İstanbul Festivali’nin açılışında yorumlanan Ahmet Adnan Saygun’un Yunus Emre Oratoryosu’nu anlatmıştım. 1991, Yunus Emre yılı ilan edilmişti. Saygun da o yılın 6 Ocak tarihinde ölmüştü. Şef Aleksander Schwing İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası’nı yönetiyordu. Solistler soprano Zehra Yıldız, mezzo Jaklin Çarkçı, tenor Lütfiyar İmanov ve bas Ayhan Baran’dı.

Geçen hafta 100. yıl kutlamaları yapılırken birden kendimi bu gazetenin en eski yazarları grubunda görmekle önce şaşırdım, sonra kıvanç duydum. “Allegro” sütünumda nice konser izlenimi yazmış, nice genç sanatçı için ilk eleştiriyi yapmış, çağdaş Türk müziğinin nice yapıtını tanıtmıştım. Hele İstanbul Festivali yaklaştı mı başka bir telaş alır, kimleri konser öncesinde tanıtacağım, kimlerle söyleşi yapacağım diye bir düzen kurardım. Aynı şekilde, Ankara, İzmir, Eskişehir, Mersin, Aspendos festivallerine gidip o izlenimlerimi de okurlarımla paylaşırdım. Bir yandan da Boğaziçi Üniversitesi Albert Long Hall’de düzenlediğim konserlere bu festivallerden sanatçı seçerdim. Otuz üç yıl içinde en soyut bir o kadar da en somut yazıyı Uğur Mumcu cinayetinin ardından yazdım. O yazı kocaman bir çığlıktı. Fluxus akımındaki gibi. John Cage’in “4’33” adlı “sessiz” yapıtı gibi. Dosyalarımı karıştırdıkça daha ne ilginç yazılar çıktı karşıma. Bunların hepsini yazan ben miydim!? Hâlâ her hafta sonu çarşamba yazımı yetiştirmek için kaygı yaşayan da ben mi?

Ne yazık ki geçen hafta gazetemizin CRR’deki 100. yıl kutlamasına katılamadım. Henüz Ankara festivalinin kapanışından dönmüştüm, yetişemedim. Gazetemizin 100. yaşı kutlu olsun.

BİF0, NİSAN AK VE ZEE ZEE

BİFO’da mevsimin kapanış konserini şef Nisan Ak yönetti. İzleyiciyle sıcak bir ortam kurması ve seçtiği programda Emilie Mayer (1812- 1883) ve Ludwig Farrenc (1840- 1875) gibi tarihin derinliklerinden iki kadın besteciyi çaldırtması, sahnede yapıtların birbiriyle ilişkisi üstüne açıklamaları ona ayrıcalık kazandırdı. Aslında bu konser için dünyaca tanınmış bestecimiz Zeynep Gedizlioğlu’na ısmarlanan bir yapıtın ilk seslendirisi yapılacaktı ama yetişememiş. Gelecek mevsimin açılışında çalınması umuduyla Zeynep’e esin perileri yardımcı olsun. Konserin programına tam da Anneler Günü kutlamaları yaklaşırken iki kadın besteci alınması hoştu.

Aslında bizim dinleyicimiz tanımadığı bir besteci ile tanışmanın heyecanını değil, telaşını yaşar. Üstelik bir değil iki besteci, üstelik ikisi de kadın! “Neyse ki Beethoven ile Grieg var programda, neyse ki piyanist de çok ünlü” gibilerden kendilerini avutuyorlardı. Nisan yaptığı açıklamalarla, her iki kadın besteciyi de Beethoven ile ilişkilendirerek ne kadar Beethoven’a benzediklerini anlattı. Çinli piyanist Zee Zee’nin halen Alfred Brendel ile çalıştığını öğrendik. 93 yaşındaki Brendel’ın artık öğrenci almak istemediğini biliyoruz. Ancak Zee Zee ne kadar parlak ki onun bilgisinden ve deneyimlerinden yararlanabiliyor. Edward Grieg’in konçertosunda ellerinin tuşlar üstündeki akıcılığı müthişti.

Konser bittiğinde dinleyicilerin tanımadıkları besteciler için telaşı geçmişti. Hatta hepsini de pek beğendiklerini söylüyorlardı.

Ah Einstein: Önyargıyı parçalamak, atomu parçalamaktan daha zordur, dememiş miydi?

Yazarın Son Yazıları

Selim İleri ve Leyla Gencer

Bir zamanlar Boğaziçi Üniversitesi’ndeki akademisyenlerin ürettikleri çalışmaları kamusal alana taşımak ve üniversitenin entelektüel canlılığını toplumla buluşturmak amacıyla rektörlüğün üst katındaki kütüphanede “Kitaplar Arasında Buluşmalar” düzenlenirdi.

Devamını Oku
10.12.2025
Aya İrini: İKSV Festivali’nin tanığı

Aya İrini: İKSV Festivali’nin tanığı

Devamını Oku
03.12.2025
Aykal-Darmar-Hornung ve Saygun

Geçen haftaki İDSO/DenizBank konserleri çerçevesindeki konseri değerli şefimiz Gürer Aykal yönetti.

Devamını Oku
26.11.2025
A.A. Saygun ve Gürer Aykal

Uzun yıllar önce maestro Gürer Aykal ile yaptığım bir söyleşide şöyle anlatıyordu...

Devamını Oku
19.11.2025
Tekfen Filarmoni ve Borusan İstanbul Filarmoni’den unutulmaz konserler

Geçen hafta Aziz Shokhakimov yönetimindeki Tekfen Filarmoni Orkestrası’nın İşSanat’taki açılış konserini dinledik.

Devamını Oku
12.11.2025
Erdal İnönü ve Zehra Yıldız

Erdal İnönü geçen hafta ölümünün 18. yıldönümünde mezarı başında anıldı.

Devamını Oku
05.11.2025
O ne güzel heyecandı

Bizim çocukluğumuzda Cumhuriyet Bayramı kutlamaları ilkokulda, ortaokulda yapılan törenlerle, marşlarla, okunan şiirlerle dolu dolu geçerdi.

Devamını Oku
29.10.2025
Howard Griffiths’i yeniden dinlemek

İngiliz orkestra şefi ve viyolacı Howard Griffiths ile dostluğumuz yıllar öncesine dayanır.

Devamını Oku
22.10.2025
Yeni mevsim hızlı başladı

Eskiden orkestraların mevsime başlarken ilk konserleri için “Daha üyeler yaz mahmurluğunu üstlerinden atamamış” diye eleştiriler çıkardı.

Devamını Oku
15.10.2025
İstanbul’da yeni mevsim rengârenk

Yaz yavaş yavaş bitiyor.

Devamını Oku
08.10.2025
Türk Dil Kurumu ödülüm

Türk Dil Kurumu ödülüm

Devamını Oku
01.10.2025
Leylâ Pamir’i anmak

Leylâ Pamir (1930-2023) çok değerli bir müzik insanıydı.

Devamını Oku
24.09.2025
Pekineller bir ilki gerçekleştirdi

Geçen hafta Atatürk Kültür Merkezi’nde 6-12 Eylül tarihlerinde yapılan “Pekinel Uluslararası Masterclass”ın AKM Tiyatro Salonu’ndaki kapanışını izledim.

Devamını Oku
17.09.2025
Dört günde iki kent ve bol müzik

Geçen hafta dört günlük bir Polonya turundaydım.

Devamını Oku
10.09.2025
Cem Mansur ve gençler

Cem Mansur’u uzun yıllardır tanırım. Özellikle gençlerin elinden tutması, onlara güvenmesi; orkesta programı hazırlarken bildik yapıtların yanı sıra çağdaş ya da az bilinen tarihi yapıtları izleyiciye ve orkestra üyelerine tanıtması onun en önemli başarılarındandır.

Devamını Oku
03.09.2025
Nehir söyleşisi nedir?

Bilmem dikkat ediyor musunuz son yıllarda ortaya çıkan “nehir söyleşisi” alt başlığı ile bir edebiyat türü var.

Devamını Oku
27.08.2025
Bülent Tarcan: Bir cerrah ve besteci

Kimi isimler, tarihe bir değil, iki imza atmıştır. Örneğin Bülent Tarcan!

Devamını Oku
20.08.2025
Sabah mutlu uyanmak

İnsan ne zaman mutlu uyanır?

Devamını Oku
06.08.2025
Müzikte Turquerie

Osmanlılar 14. yüzyılda Balkanlar’a girmiş, 15. yüzyılda Konstantinopolis’i fethetmiş ve 16. yüzyılda Viyana kapılarına dayanmış, uzun süre Avrupa’nın korkulu rüyası olmuşlar.

Devamını Oku
30.07.2025
Mizah, tango ve Scarlatti

Son zamanda yayımlanan üç kitaba değinmek istiyorum...

Devamını Oku
23.07.2025
53. festival de sona erdi

Bizim kuşak çok genç yaşlarındaydı İstanbul Müzik Festivali ile tanıştığında. Festivalin başlaması ilkbaharın gelmesiydi.

Devamını Oku
02.07.2025
Alfred Brendel’ın ardından

Çağımızın efsane piyanisti Alfred Brendel, ne harika bir çocukmuş ne de ailesinde bir başka müzisyen varmış.

Devamını Oku
25.06.2025
İstanbul’un her köşesi müzik

Önceki hafta 53. İstanbul Müzik Festivali güzel bir coşkuyla başladı: Yöneticiler, çalanlar, dinleyiciler hepsi yıllar içinde artık kocaman bir aile olmuş.

Devamını Oku
18.06.2025
Sessizlik-festival-Musa Bey

Geçen hafta Kurban Bayramı’ydı. Dört buçuk gün kadar sürdü.

Devamını Oku
11.06.2025
Elektra ve Nil Venditti

19. yüzyılın sonundaki post romantik besteci Richard Strauss (1864-1949) art arda iki opera birden besteler.

Devamını Oku
04.06.2025
Oya Başak’a mektup

Sevgili Oya’cığım, biliyorum, birazdan arayıp: “Bu hafta beni hangi konserlere götürüyorsun” diye soracaksın.

Devamını Oku
28.05.2025
BİFO’nun son konseri ve Gılgameş

Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası Carlo Tenan’ın yönettiği seçkin bir programla mevsimi kapattı.

Devamını Oku
21.05.2025
ENKA/Can Kiracı/ Opera Bale Festivali

ENKA/Can Kiracı/ Opera Bale Festivali

Devamını Oku
14.05.2025
Muhittin ve Gülseren Sadak

Muhittin ve Gülseren Sadak

Devamını Oku
30.04.2025
Aykal, Naz İrem ve Levendoğlu

Aykal, Naz İrem ve Levendoğlu

Devamını Oku
16.04.2025
Avrupa orkestralarında iki viyolacımız

Avrupa orkestralarında iki viyolacımız

Devamını Oku
09.04.2025
Dört dörtlük bir dinleti

Dört dörtlük bir dinleti

Devamını Oku
02.04.2025
Suna Korat’ı hiç dinlediniz mi?

Suna Korat’ı hiç dinlediniz mi?

Devamını Oku
26.03.2025
Aya İrini: Festivalin efsane tanığı

Aya İrini: Festivalin efsane tanığı

Devamını Oku
19.03.2025
BİFO’dan unutulmayacak bir dinleti

BİFO’dan unutulmayacak bir dinleti

Devamını Oku
12.03.2025
Maria Callas ve Leyla Gencer

Maria Callas ve Leyla Gencer

Devamını Oku
05.03.2025
Zehra Yıldız Vakfı’nın yeni atılımları

Zehra Yıldız Vakfı’nın yeni atılımları

Devamını Oku
26.02.2025
İstanbul Festivali sınırların ötesinde

İstanbul Festivali sınırların ötesinde

Devamını Oku
19.02.2025
Usmanbaş: Sükûnetler denizi

Usmanbaş: Sükûnetler denizi

Devamını Oku
05.02.2025
Boğaziçi’ndeki orgumuz

Boğaziçi’ndeki orgumuz

Devamını Oku
29.01.2025