AB referandumuna ırkçılık gölgesi

Avrupa Birliği’nden çıkma (Brexit) referandumuna sayılı günlerin kaldığı Britanya’da, AB’de kalma yanlısı İşçi Partisi milletvekili Jo Cox (41) bir Neonazi tarafından bıçaklı ve silahlı saldırıyla katledildi. Yılbaşından beri yoğun tehdit alan ve bunun üzerine polise başvuran Cox, görgü tanıklarının ifadesine göre önceki gün seçim bölgesi Birstall’da “Önce Britanya” diye bağıran bir adam tarafından suratına ve kafasına sıkılan kurşunlarla yaralandı ve defalarca bıçaklandı. Britanya medyasınca “parlamentonun en parlak ve çalışkan vekillerinden biri” olarak tanımlanan iki çocuk annesi Cox, sığınmacılarla ilgili pek çok projede yer alıyor ve hükümete rağmen ülkeye daha fazla Suriyeli sığınmacı alınmasını savunuyordu.

Aparthaid taraftarı

Saldırının ardından tutuklanan 52 yaşındaki saldırgan Thomas Mair’in bir Neonazi sempatizanı olduğu ve cinayeti işlerken referans verdiği “Önce Britanya” (Britain First) adlı aşırı sağcı örgütün bir üyesi olduğu iddia edildi. Güney Afrika’da da beyaz ırkın üstünlüğüne inanan ve insanların deri renklerine göre sınıflandırıldığı Aparthaid rejiminin geri getirilmesini isteyen dergisinin uzun yıllardır abonesi olduğunu aktardı.

Saldırganın yakınlarından, Mair’in akli dengesinin yerinde olmadığı, siyasi bir yönünün bulunmadığı hatta çevresine karşı nazik ve yardımsever bir kişi olarak tanındığına dair ifadeler basına yansıdı. Mair’in komşusu Stephen Lees AFP’ye “Çok sessizdi. Kibardı. İçki içmez, uyuşturucu kullanmazdı. Ancak Obsesif Kompulsif Bozukluk hastasıydı. Eskiden elinin derisi kalkıncaya kadar bulaşık deterjanlı sünger ve diş fırçasıyla temizlerdi” dedi.

Kampanyalara mola

Hatta BBC’nin aktardığına göre 2011’de Bristall’un yerel gazetesine konuşan Thomas Mair, bölgedeki bir parkta gönüllü bahçıvan olarak çalışmaya başlamasından sonra akıl sağlığı sorunlarının azaldığını anlatmış “Tüm samimiyetimle söyleyebilirim ki bütün psikoterapi ve ilaç tedavilerinden daha faydalı oldu” demişti.

Cox’un ölümünün ardından, AB’den çıkma referandumu yüzünden hiç olmadığı kadar kutuplaştığı yorumları yapılan Britanya’daki tüm siyasi partiler kampanyalarını askıya aldı. Britanya Başbakanı David Cameron ve muhalefetteki İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn, milletvekilinin öldürüldüğü yerde yapılacak anma törenine birlikte katıldı. Cameron “Nerede nefreti görürsek, nerede ayrımcılığı, tahammülsüzlüğü görürsek onu defetmeliyiz” çağrısı yaptı.

Son yayımlanan anketlere göre 23 Haziran’daki referandumda AB’den ayrılma yanlılarının (Brexit) oyu yüzde 45, AB’de kalma yanlıları yüzde 44 olarak gözüküyordu. Ancak 1990’da İrlandalı Cumhuriyetçilerin Ian Gow’u öldürmesinden bu yana ülkedeki ilk milletvekili cinayeti olan Cox suikastının, Brexit’çileri hezimete uğratacağı yorumları yapılıyor. Warwick Üniversitesi’nden Wyn Grant AFP’ye Cox’un ölümünün ülkedeki “AB’de kalma” eğilimini teşvik ettiğini söyledi.