"ABD yönetimiyle Türkiye'nin izlediği politikalar çok benzer"

TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı, AKP Eskişehir Milletvekili Murat Mercan başkanlığındaki TBMM heyeti, ABD Başkanı Barack Obama'nın yönetimi devralmasından sonra Türk-Amerikan ilişkilerini yeniden irdeleyerek, karşılıklı görüş alışverişinde bulundu.

Mercan'ın yanı sıra heyette AKP Çankırı Milletvekili Suat Kınıklıoğlu, CHP İstanbul Milletvekili Şükrü Elekdağ, MHP İstanbul Milletvekili Mithat Melen ve AKP İstanbul Milletvekili Nursuna Memecan yer alıyor.

TBMM heyeti, hafta boyunca Washington'da düşünce kuruluşları temsilcileri, ABD Kongresi üyeleri ve ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilileriyle temaslarda bulunduktan sonra bir basın toplantısı düzenledi.

Toplantıda konuşan Mercan, ''ziyaretimizin amacı, Obama'nın Beyaz Saray'ı devralmasından sonra yeni Kongre'de görüşmeler yapmaktı. 12 senatör ve milletvekili ile görüştük. Türk-Amerikan ilişkilerinin yeniden irdelenmesi, karşılıklı görüş alışverişi ve bölgesel konularda işbirliği ele alındı'' diye konuştu.

Murat Mercan, ''belki ilk defa yeni Amerikan yönetimiyle Türkiye'nin bölgede izlediği politikalar çok benzer'' değerlendirmesinde bulundu ve yeni yönetimin, izolasyon yerine diyalogdan yana olduğuna işaret etti.

Ermeni meselesi

1915 olaylarına ilişkin kendi tezlerini ortaya koyduklarını belirten Mercan, bu tezlerin anlayışla karşılandığını gördüklerini ifade etti. Mercan, ''görüştüğümüz yetkililerden, Türkiye'nin bölge için ne kadar önemli olduğunu, bölge barışına katkı yapabileceğini duymaktan memnun olduk. Kafkaslar, Orta Doğu, Afganistan, Pakistan'ı konuştuk. Türkiye'ye yönelik önemli beklentileri olduğunu görmekten memnuniyet duyduk. Ben defalarca Washington'a geldim. Türkiye'yi ve önemini iyi anlayan bu kadar olumlu bir atmosfer görmemiştim'' dedi.

Mercan, bu olumlu havaya ilişkin işaretlerin, daha önce Obama'nın hem Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile hem de Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı uzun telefon konuşmalarında, Dışişleri Bakanı Ali Babacan'ın, Amerikalı muhatabı Hillary Clinton ve ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden ile görüşmelerinde alındığını belirtti.

Ermeni meselesinin, yeni dönemde Türk-Amerikan ilişkilerini zedeleyebileceğini söylediklerini belirten Mercan, bölgedeki olumlu havanın sekteye uğrayabileceği mesajını verdiklerini anlattı. ABD Temsilciler Meclisi Dışilişkiler Komitesi Başkanı Henry Berman ile görüşmesinin ardından, ''her zamankinden daha umutlu'' olduğunu belirten Mercan, tasarının en azından yakın bir zamanda gelmeyeceğini umduğunu söyledi.

Obama'nın 24 Nisan tarihinde ''soykırım'' sözünü kullanması riskine ilişkin görüşü sorulan Mercan, ''tahminde bulunmaktan kaçınırım. Ancak sonuna kadar mesajlarımızı anlatmamız gerekiyor. Tahminde bulunmayı doğru bulmuyorum'' diye konuştu.

Aynı konuda izlenimi sorulan Şükrü Elekdağ, ''Washington'da yeni bir hava var. Değişimden bahsediliyor. 'Türkiye, sizin inisiyatiflerinizi güçlendirebilir' dedik. 'Biz bu yönetimle ilişkilere temiz bir sayfayla başlamak istiyoruz. Bunu bozmayın' dedik. Onlar da 'gündem olumlu olsun' dedi'' ifadelerini kullandı. Elekdağ, Washington'da ''prestijli bir başkanlık'' bulunduğunu belirterek, ''ben Obama'nın o menfur lafı edeceğini kesinlikle zannetmiyorum'' dedi.

MHP milletvekili Mithat Melen de, ''bu bir Türkiye meselesi. Parti ayrımı görmüyorum. Yeni dünya kuruluyor. Bu meselelere bakışta ortaklık gerek. Tabii Obama inşallah söylemez. Herkes bastıracak. Bizim de bastırmamız gerek ve bu kalıcı olmalı. Her seferinde karşımıza çıkmamalı'' diye konuştu.

AKP milletvekili Suat Kınıklıoğlu da, teyakkuzda bulunmanın önemli olduğunu söyledi ve 24 Nisanın bir risk taşıdığını kaydetti. Kınıklıoğlu, gelecek aylarda Kongreye bir tasarı getirilmesi olasılığını ise düşük gördüğünü söyledi.

ABD'deki temasların ardından izlenimlerini aktaran Nursuna Memecan da, ''güzel mesajlar almış olsak da baskılar devam edecek. Uyumamamız lazım. Kabak tadı veren bu konunun, artık gündemden çıkması ve Türk-Amerikan ilişkilerinin ilerletilmesine bakılması lazım. Bu konunun ne bize, ne ABD'ye, ne Ermenistan'a faydası var'' dedi.

Musevi kuruluşlarla görüşme

Washington'da Musevi kuruluşların temsilcileriyle de TBMM heyetinin görüştüğünü anlatan Murat Mercan, bu temaslardan, Türkiye'nin bölge için, İsrail için stratejik öneminin azalmadığı, öneminin iyi kavrandığı izlenimi edindiğini kaydetti. Musevi kuruluş temsilcilerinin özellikle Davos ile ilgili dikkatli eleştirilerde bulunduğunu belirten Mercan, ''ancak Davos'tan hemen sonra ortaya çıkan gergin havanın olmadığını gördüm'' diye konuştu. Mercan, ADL olarak bilinen Karalamaya Karşı Birlik adlı Musevi kuruluşunun ise, Ermeni tasarısına karşı olduğunu hatırlattı.

Washington'da kısa bir süre önce görüşmelerde bulunan Kınıklıoğlu da, ''üç hafta öncesine göre çok daha yumuşak bir toplantı oldu'' dedi. Kınıklıoğlu, Musevi kuruluş temsilcilerinin, ''Türkiye-İsrail ilişkileri önemli, Davos yol kazasıdır, ilişkiler devam etmeli'' mesajını verdiğini söyledi.