Nereden çıktı bu ‘kurucu önder’ lafı?
Barış Terkoğlu
Son Köşe Yazıları

Nereden çıktı bu ‘kurucu önder’ lafı?

13.03.2025 04:00
Güncellenme:
Takip Et:

Kelimeler insanla birlikte doğdu sanırsın. Oysa tarih, insanı da dili de şekillendirir.

Türkiye, Bahçeli’nin kullandığı “kurucu önder” kavramını tartışıyor. Öyle ya, Öcalan’a karşı yıllardır “terörist elebaşı” diyen Bahçeli’nin dili bir anda değişti. Elbette sürçme değil. Nitekim partinin genel başkan yardımcısı İsmail Özdemir de dün Nagehan Alçı’ya verdiği röportajda şunu söyledi: “Kabul edelim ya da etmeyelim, bu teknik bir gerçeklik, genel başkan bu gerçekliği dile getirdi.”

Haliyle “terörist elebaşı”nın “kurucu önder”e dönüşmesi bilinçli bir seçimi yansıtıyor.

Peki altında ne var?

Bahçeli, 3 gün önce, DEM Parti’nin Meclis turuna çıkıp CHP’yi ziyaret ettiği günün akşamında şunu söyledi: “PKK’nin kurucu önderi tarafından hazırlanan ‘Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı’nın gereğini mi ifa edecekler ya da...”

Bahçeli, sözlerinin devamında DEM Parti’yi CHP konusunda uyardı. “PKK’nin önderi kendi kurduğu örgütü lağvediyor” hatırlatması yaptı. Yani “kurucu önder” lafı, “örgütü feshetme iradesine sahip olan kişi” tarifi için kullanılmıştı.

Peki “kurucu önder” lafının örgütteki karşılığı ne? Hatırlayın, Öcalan’dan sonra Kandil “gereğini yapacağını” söylemiş, her iki açıklama Bahçeli tarafından memnuniyetle karşılanmıştı. 9 gün sonra, ikinci bir açıklama yapan Bahçeli, Öcalan’ın açıklamasının “ateşkes” olmadığını hatırlatma gereği duydu: “Terör örgütünü kuran feshini istemiştir.”

Nitekim Bahçeli, aynı açıklamada “kurucu önder” sözüne gönderme sayılabilecek ifadeler kullandı: “Çatlak ses çıkaranların bu mesnetsiz görüşü bir plan dahilinde paylaşmaları örgütsel ve kurucu önderliğin doğasıyla tamamıyla çelişkilidir.”

‘KURUCU ÖNDER’E DÜZENLEME

Daha önemlisi, Bahçeli’nin kullandığı “kurucu önderlik” çıkışının, Kandil’de tabii ki karşılığı var. Örgütün Avrupa’daki yayını Yeni Özgür Politika’da, 5 Mart’ta Selahattin Erdem imzasıyla yayınlanan makaleden söz ediyorum. Aslında Selahattin Erdem, PKK’nin Kandil’deki liderlerinden olan Duran Kalkan’ın müstear ismi. Kalkan, Bahçeli’nin söylediğine benzer şekilde ”kuruluşuna öncülük ettiği bir partinin feshini de ancak önder Abdullah Öcalan öncülüğü gerçekleştirebilir” ifadelerini kullandıktan sonra şartlarını söyledi: “Sürecin ilerlemesi için kilit nokta (...) Öcalan’ın hemen özgür yaşar ve çalışır koşullara kavuşması olmaktadır.” Kalkan, “gerekli hukuk mevzuatı oluşturulabilecek mi” dedikten sonra, bunun “hayati” olduğunu ifade etmiş.

Sanırım anlaşıldı...

Bahçeli, “fesih” için “kurucu önder” tanımı yapıyor. Kandil ise “kurucu önder ‘bir biçimde’ kongreye katılsın kurduğu örgütü feshetsin” diyor. DEM Parti de bunun hukuki koşullarını oluşturmak için çalışma yapıyor. Kısacası “kurucu önderlik” kavramının bir anda ortaya düşmesinin nedeni ”PKK’nın feshi için Öcalan’a çalışma koşulu oluşturacak hukuki zemin” tartışması.

İşin ilginci, Bahçeli, DEM Parti’ye, CHP ile görüştüğü gün, başka projelere kapılmaması konusunda da uyarıda da bulundu. Tuhaf ama Kalkan da bulunmuş. Kalkan, CHP’lilerin “genel bir demokratikleşme paketi” önerisini gereksiz bulduğunu, Öcalan’ın özgür olmasının ardından zaten Türkiye’nin zaten demokratikleşmeye başlayacağını söylüyor. Böylece “kurucu önder” kavramı etrafında şekillenen tartışmanın içeriğini de öğrenmiş oluyoruz.

Dahası var...

AB İMRALI’DAN MI GEÇİYOR

Dün, İsmail Özdemir, “kurucu önder” cümlelerini şöyle devam ettirdi: “Ülke olarak birçok hedefimiz var. Avrupa ile Türkiye arasında da önümüzdeki günlerde güzel gelişmeler göreceksiniz.”

Geçen hafta... PKK’nin Avrupa Örgütü, AP’nin Brüksel’deki binasının önündeydi. Eyleme katılanların ellerinde Öcalan’ın son çekilen fotoğrafı vardı. En öndeki pankartta, Avrupa’daki oluşumun Öcalan’ın çağrısını desteklediğini gösteren slogan yazıyordu.

Evet, AP bu tür gösterilere çok alışık. Ama bu kez farklı olan Türkiye’yi protesto etmek için toplanmamışlardı. Okunan bildiriden aktarayım: “Türkiye’nin sürekli ertelenen üyeliği için yeni ve olumlu gelişmelere yol açabilecek tarihi bir fırsat kapısı açılmıştır. Bu süreçte AB’nin Öcalan’ın çağrısını desteklemesi Türkiye-AB ilişkilerinde de olumlu bir sonuç ortaya çıkaracaktır.” Bildiri, AB kapısının açılması için, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin geçen 16 Eylül’de karar altına aldığı Umut Hakkı’nı kabul etmesi için AKP hükümetini teşvik etmesi tavsiyesiyle bitiyor.

Sanırım tüm taşlar yerine oturdu. Trump’ın “Artık Avrupa’yı korumayacağım” kararı. AB’nin kendisini korumak için başta 800 milyar Avroluk bütçe olmak üzere büyük bir savunma planı yapması. Erdoğan’ın Avrupa güvenliğinin parçası olmak istiyoruz teklifi. AB diplomasisinin Türkiye ile güvenlik merkezli trafiğinin artması. İçeride ise Kürt meselesi çözülmeden AB’ye girilemez hatırlatmaları. “Kurucu önder” ve “güzel gelişmeler” ifadelerinin aynı paragrafta yer alması. Bütün tablo bize şunu gösteriyor: Öcalan’ın yakalandığı 1999 yılının son aylarında hükümet ortağının başındaki Mesut Yılmaz, “AB’nin yolu Diyarbakır’dan geçer” demiş ve aynı ay AB’ye aday üye kabul edilmişti. Şimdiki ortak ise “AB’nin yolu İmralı’dan geçer” sürecini yönetiyor. Tesadüf, iki dönemde de hükümette Bahçeli var ve AB süreci yine Öcalan üzerinden tanımlanıyor.

İnsan, kendi eylemini tanımladıkça dilinin hikâyesini de kendisi yazacak. 

Yazarın Son Yazıları

Ya su kirliyse?

Değişmez görünen gerçekten kaçmak yerine dokunmaya karar verdiğimizde, ona şekil verebildiğimizi de görürüz.

Devamını Oku
04.12.2025
200 günlük burun sürtme davası

Burnumuzla sadece nefes alsaydık en çok kötü kokuların sahipleri mutlu olurdu.

Devamını Oku
01.12.2025
Bir garip ölüm hikâyesi

Yaşamda birikmiş servet, bazen ölümün üzerinde perde olur.

Devamını Oku
27.11.2025
‘Kurucu önderlik’ ve kurucu irade

Küçük niyetler büyük sözlerin arkasına gizlenir.

Devamını Oku
24.11.2025
Yaşamından renkleri çalınan kadın

Koca çınardan nimetini esirgeyen toprak yokluğunu önce çimende gösterir

Devamını Oku
20.11.2025
38 çocuğun duyulmayan çığlığı

Adalet davası uzaktaki bir çığlığı duymakla başlar.

Devamını Oku
17.11.2025
CHP’yi ‘gayrımeşrulaştırma’ operasyonu

Doğa insana kendi sınırlarını çizeceği imkanı sunarken cömerttir.

Devamını Oku
13.11.2025
Eğitimsiz okullar bakanlığı

İnsan ancak eğitilirse özgür olur.

Devamını Oku
10.11.2025
Aman çocuklar duymasın!

Bakmayın gazetecilik yaptığıma.

Devamını Oku
06.11.2025
‘Pardon’ diyen karar

Bir kez olursa hata, iki kez olursa yanlış, tekrar olursa kasıt denir.

Devamını Oku
03.11.2025
Bakanlıktaki ‘koruma kalkanı’

Çoğu zaman sözün çıktığı yere bakarız.

Devamını Oku
30.10.2025
Aranan casus sonunda bulundu!

O kadar çok söz söyleriz ki bazen gerçek kalabalıkta kaybolur.

Devamını Oku
27.10.2025
Boğaziçi’ni nasıl çökerttiler?

Kime söylendiği belirsizse en ağır sözler bile havada kalır. En son Yargıtay başkanı konuştu.

Devamını Oku
23.10.2025
‘PKK yasası’na neden karşıyım

Kapıyı açan anahtar değil, kilidinin bilgisidir.

Devamını Oku
20.10.2025
Öcalan serbest bırakılacak mı

Sözcükler her zaman anlatmak için kullanılmaz.

Devamını Oku
16.10.2025
Apo ve Bahçeli’nin susturduğu asker

Çıkarlar suç ortaklıklarının kaynağıdır.

Devamını Oku
13.10.2025
‘Fatihli Müslümanlar’ rahatsız

“Bizi cehennemle korkutuyorlar ki dünyada onlara boyun eğelim.”

Devamını Oku
09.10.2025
Çocuk tecavüzünde çocuğu yargılayanlar

Çelişki dünyanın kendisinde sanırız, oysa ona sebep olan da insandır.

Devamını Oku
06.10.2025
Tarihin arka duruşması

Eğip bükersin, sarar paketlersin. Her şeye rağmen gerçek olduğu yerde durmaya devam eder.

Devamını Oku
02.10.2025
İŞKUR’u bile soydular

Kapı içeriden açıldı mı soygun normalleşir.

Devamını Oku
29.09.2025
‘Size miras kaldı’ sürprizinden çıkan örgüt

Koca ağaca bakıp dalındaki eksiği görüyorsan haksız değilsin.

Devamını Oku
25.09.2025
İçeridekilerin aileleri neler yaşıyor

Kendi gülünün dikenini çıkarmak kolaydır. Başkalarının acılarını anlamak ise uğraş ister.

Devamını Oku
22.09.2025
Netanyahu’nun Erdoğan’a salladığı parmak

Tek kişide hastalık dedikleri, milyonlarda ideoloji oluyor.

Devamını Oku
18.09.2025
Dananın kuyruğu kopacak derken...

Siz bu yazıyı okurken belki bütün kelimeleri eskimiş olacak.

Devamını Oku
15.09.2025
Erdoğan’ın CHP planı

Sen ardına dönüp bakmazken geçmiş bir gölge gibi seninle birlikte yürüyor.

Devamını Oku
11.09.2025
İBB operasyonunu başlatan AKP’li

Adli yıl açılışında İstanbul cumhuriyet başsavcısı gazetecilerle buluştu. İlginç bir ifade kullandı: “İBB operasyonunu ilk öğrenen kişi Murat Kapki oldu. Nasıl olduğunu bilmiyoruz. O, malları kaçırmaya başlayınca biz de harekete geçtik.”

Devamını Oku
08.09.2025
‘Terörsüz Türkiye’nin kabağı

Dünya değişiyor ama senin çektiğin çile hep aynı kalıyor.

Devamını Oku
04.09.2025
Başörtüsünü çıkaran Fethullahçı

İnsanın çektiği çilelerin sonucu tecrübeleridir.

Devamını Oku
01.09.2025
Topuk kırıldıktan sonra

O çok bildiğimiz gerçekleri her şey görünür olduktan sonra anlatmayı ne kadar çok severiz.

Devamını Oku
14.08.2025
TikTokçu hacı paşa devri

Yükselme kuralını kaybedince yukarıyla aşağı bir olur.

Devamını Oku
11.08.2025
Erdoğan’ın kimliği bile satılık

Hırsızın peşinden koşuyoruz da ya içeride kapıyı açan varsa?

Devamını Oku
07.08.2025
Şehit askerlerin tahlilleri ne söylüyor

Milletler yaşamdan öğrendikçe gelişir. Çöküş dönemlerinde ise ancak ölüm öğreticidir.

Devamını Oku
04.08.2025
Askerler kayıp 5 milyarın peşinde

Sana verirken yokluğu gösterenler, senin olan varlığı harcarken har vuruyor harman savuruyor.

Devamını Oku
31.07.2025
Koca savcılığın dokunmadığı patronlar

Dünya, Sezen Aksu şarkısındaki gibi: Masum değiliz, hiçbirimiz.

Devamını Oku
28.07.2025
Zengin itirafçı olur kurtulur olan garibana olur

Bazen fısıltıyı duyuyorsun. Bazen de çığlığı duyma istiyorlar.

Devamını Oku
24.07.2025
Davutoğlu partisindeki istifalara ne dedi?

Aslında benim sorum yeni çıkan o kitapla ilgiliydi...

Devamını Oku
21.07.2025
Öcalan, Ramazan, Altaylı

Memlekette “süreç bayramı” var. Gelgelelim “hukuk ve özgürlük bayramı” yok.

Devamını Oku
17.07.2025
Domates, biber, patlıcan!

“Demokrat adam”, “demokrat bulmadığı” adama “Ya demokrat ol ya döverim” demiş.

Devamını Oku
14.07.2025
Herkesi başka tartan kantar

Aynı kantar seni başka onu başka tartıyor...

Devamını Oku
10.07.2025
Söyleyin Timur haksız mı? 

Kimin haklı olduğunu söz belirler sanırsın, oysa hak çoğu zaman güç ile dağıtılır. Size bu satırları gazeteci arkadaşım Timur Soykan hakkındaki mahkeme kararını beklerken yazıyorum. 

Devamını Oku
07.07.2025