Alerjiler konusunda bilmediklerimiz

• Bağışıklık sistemimiz II. Dünya Savaşı sonrasında Japonya’daki küçük “uzatmalı” asker gruplarını andırıyor olabilir. Savaşın sona erdiğinden habersiz bu askerler yıllar boyunca bir yerlerde gizlenip, huzur ve barış içindeki köylere sık sık saldırılar düzenleyerek yaşadılar.

•Mikroplardan iyice arındırılmış bir yaşam ortamında, bağışıklık sistemimizdeki “askerler” yanlışlıkla masum yer fıstıklarına ve kedi kepeklerine ateş açıyorlar.

•ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü’ne göre, Amerikalıların yarıdan çoğunda bir ya da daha çok alerji türüne rastlanıyor. Türkiye’de yapılan bir araştırmaya göre de, her 4 kişiden biri alerjik.

•Kesinlikle hafife alınmaması gereken en ürkütücü alerji türü, ölümcül anafilaksinin (aşırı duyarlılık) en yaygın nedenlerinden biri olan, penisilin alerjisidir. En tiksindiricisi de, karafatma alerjisidir.

•Besin alerjilerinin büyük bir çoğunluğu bağışıklık sisteminin bir proteine verdiği tepki sonucunda ortaya çıkar. 2004 yılında, Dublin Trinity College araştırmacıları farelere asalaklar enjekte etmek suretiyle hayvanların bağışıklık sistemlerinde savaşmak üzere evrildikleri türde bir tehdit oluşturdular. Böylelikle, onları proteinlerden uzak tutmuş oldular.

•Deney işe yaradı. Bu tür bulgulardan etkilenen Britanyalı girişimci Jasper Lawrence, 2007 yılında, soluğu Kamerun’da alarak çıplak ayakla tuvaletlerin yakınında gezinip durdu. Amacı kapacağı kancalı kurtlarla astım ve mevsimsel alerjilerinin üstesinden gelmekti.

•Bu deney de işe yaradı. O günden sonra Lawrence asalakları dünyanın her bir yerine gönderdiği yeni bir işe el attı. (Ancak ABD Besin ve İlaç Dairesi asalakların ülkeye sokulmasına izin vermedi). Lawrence’ın müşterileri 3000 dolar karşılığında yaklaşık 35 kancalı kurt larvası satın alabiliyorlar.

•Üzerine larvaları yerleştirdiğiniz bandajı herhangi bir yerinize yapıştırdığınızda, birkaç dakika içinde larvalar derinizin içinde kıvıl kıvıl gezinmeye başlıyorlar. Ne var ki, bu yöntemin ne denli başarılı olduğu konusunda henüz kesin bir bilgi verilemiyor.

•Kabuklu deniz hayvanları, fındık fıstık, balık, süt, yumurta ve kimi başka yiyeceklere karşı aşırı duyarlılık ABD’de her yıl ortalama 150-200 kişinin yaşamına mal oluyor.

•Şimdilerde gelişim aşamasında olan yenebilir radyo frekanslı kimlik tanımlama sistemleri yiyeceklere katıldığında yediklerinizin bileşimi konusunda bilgi verebilir. Londralı endüstriyel tasarımcı Hannes Harms tarafından geliştirilen “akıllı tabak” yiyeceklere aşırı duyarlı kişileri sorunlu malzemeler konusunda uyarabilir.

•Dikkat! Çimenlerde yürümek, kişiyi etin yanı sıra süt ve süt ürünlerini de yemeyen bir vegana dönüştürebilir. Virginia Üniversitesi’nden Scott Commins kene ısırıklarının bağışıklık sisteminin sığır, domuz ve kuzuda bulunan alfa-gal adlı antikorlar üretmesine yol açabileceğini ortaya koydu. Bu antikorlar ette alerjik tepkimelere neden olabiliyorlar. Commins bu tür alerjik tepkimeler yüzünden kimi insanların ölümün eşiğinden döndüklerine dikkat çekiyor.

•Cinselliğe alerjiniz var mı? ABD’de yaklaşık 40 bin kadının erkekler tarafından salgılanan seminal plazmaya karşı aşırı duyarlılık sergilediği belirtiliyor. Belirtiler yerel şişkinliklerden sistemik şoka dek uzanabiliyor.

•Cinsel ilişkiden uzak durmak bile kesin bir çözüm getirmiyor. Ender görülen bir hormon alerjisi olarak bilinen otoimmün progesteron dermatiti olan kadınlar, kendi cinsellik hormonlarına karşı aşırı bir duyarlılık gösterebiliyor. Genellikle deride döküntülere neden olan bu alerji türü çok sık olmasa bile, kimi zaman tüm bedenin şoka girmesine de yol açabiliyor.

•Evinizde beslediğiniz hayvanlar kaşıntıya dayanamadıklarında sizi kapı dışarı atabilirler mi? İnsanlardan çevreye yayılan kepekler, kedi ve köpeklerde- ve başka insanlarda- alerjik deri döküntülerine neden olabilir.

•İklimdeki değişikliklerden nefret etmemiz için bir başka neden daha: Araştırmacılar Kuzey Amerika’da kanaryaotu polen mevsiminin 1995 yılından bu yana giderek uzadığına dikkat çekiyorlar.

•Deriyi deşip takı takmamanız, bir başka deyişle “piercing” yaptırmamanız için de bir başka gerekçe: Mayo Clinic uzmanlarına göre, nikel içeren takılar yaşamboyu süren metal alerjilerini tetikleyebiliyor.

•Tıpta “aquagenic urticaria” adıyla bilinen alerji türü suyla temas sonucunda deride meydana gelen döküntülerle kendini belli eder. Bu alerji türüne çok ender tanık olunsa da, çocuğunuz banyoya alerjisi olduğunu öne sürdüğünde bu olasılığı göz önünde bulundurmanızda yarar var. Söyledikleri yalan olmayabilir.

Rita Urgan, Kaynak Discover