Anadilde savunma Adalet Komisyonu'nda

Ceza Muhakemesi Kanunu ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı, önemli düzenlemeler içeriyor.

Yasanın ''tercüman bulundurulacak haller'' başlıklı maddesinde yapılan düzenlemeyle, meramını anlatabilecek ölçüde Türkçe bilen sanık, iddianamenin okunması, esas hakkında mütalaanın verilmesi üzerine sözlü savunmasını kendisini daha iyi ifade edebileceğini beyan ettiği başka bir dilde yapabilecek. Bu durumda sanık, savunma yapacağı oturumda tercümanını hazır bulundurmak zorunda olacak. Bu imkan, yargılamanın sürüncemede bırakılması amacına yönelik olarak kötüye kullanılamayacak.
Bu imkan, soruşturma evresinde dinlenen şüpheli, mağdur veya tanıklar hakkında da uygulanacak. Bu evrede tercüman, hakim veya Cumhuriyet savcısı tarafından atanacak.
Hapis cezasının infazının hastalık nedeniyle ertelenmesi hallerine yeni bir erteleme nedeni getiriliyor. Ağır bir hastalık veya sakatlık nedeniyle ceza infaz kurumu koşullarında hayatını yalnız idame ettirememe'' hali de infazın ertelenmesi nedenleri arasına alınıyor. Buna göre; maruz kaldığı ağır bir hastalık veya sakatlık nedeniyle ceza infaz kurumu koşullarında hayatını yalnız idame ettiremeyen ve toplum güvenliği bakımından tehlike oluşturmayacağı değerlendirilen mahkumun cezasının infazı, iyileşinceye kadar geri bırakılabilecek.

Mevcut düzenlemede, hapis cezasının infazı, gebe olan veya doğurduğu tarihten itibaren altı ay geçmemiş bulunan kadınlar hakkında geri bırakılıyor. Tasarıyla, Terörle Mücadele Kanunu kapsamında yer alan suçlardan mahkum olanlardan kapalı ceza infaz kurumuna girdikten sonra gebe kalanlar hakkında bu hüküm uygulanmayacak. Bu kişilerin cezası, ceza infaz kurumlarında kendileri için düzenlenen uygun yerlerde infaz olunacak.
Tasarıyla, üçer aylık sürelerle hastalık değerlendirmelerinin birer yıllık olarak yapılması sağlanıyor.

İnfazın ertelenmesinin kapsamı genişletiliyor

Tasarı, hükümlünün istemiyle infazın ertelenmesi şartlarından bazılarında değişiklik yapıyor, ayrıca erteleme kapsamı genişletiliyor.

Buna göre, kasten işlenen suçlarda 3 yıl, taksirle işlenen suçlarda ise 5 yıl veya daha az süreli hapis cezalarının infazı, çağrı üzerin gelen hükümlünün istemi üzerine Cumhuriyet başsavcılığınca ertelenebilecek.

Erteleme her defasında bir yılı geçmemek üzere en fazla iki kez uygulanabilecek. Erteleme süresi içinde hükümlü hakkında kasten işlenen bir suçtan dolayı kamu davası açılması halinde, erteleme kararı kaldırılarak ceza derhal infaz edilecek.

Erteleme; terör suçları, örgüt faaliyetleri kapsamında işlenen suçlar ve cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan mahkum olanlar, mükerrirlere özgü infaz rejimi uygulamasına karar verilenler ile disiplin veya tazyik hepsine mahkum olanlar hakkında uygulanmayacak.

Hapis cezasının infazına başlanmış olsa bile hükümlünün yükseköğrenimini bitirebilmesi, ana, baba, eş veya çocuklarının ölümü veya bu kişilerin sürekli hastalık ve malullüleri nedeniyle ailenin ticari faaliyetlerinin yürütülebilmesinin veya tarım topraklarının işlenebilmesinin imkansız hale gelmesi veya hükümlünün hastalığının sürekli tedaviyi gerektirmesi gibi zorunlu ve ivedi hallerde, Cumhuriyet başsavcılığınca 6 aya geçmeyen sürelerle hapis cezasının infazına ara verilebilecek. Ancak bu ara verme iki defadan fazla olamayacak.

Erteleme isteminin kabulü, güvence gösterilmesine veya diğer bir şarta bağlanabilecek.
Kasten işlenen suçlarda 3 yıl, taksirle işlenen suçlarda 5 yıldan fazla hapis cezasının infazı için doğrudan yakalama emri çıkarılacak. Adil para cezasından çevrilen hapsin infazında hükümlüye öncelikle çağrı kağıdı gönderilecek.
 

Evli hükümlüler cezaevinde eşleriyle görüşebilecek

Hükümlülere ödül olarak; azami ziyaret süresi uygulanabileceği gibi tek kişilik odalarda televizyon bulundurma imkanı, takdir belgesi, hediye veya tavsiye mektubu verilebilecek. Ayrıca, hükümlülerin sosyal, kültürel ve sportif etkinliklerden öncelikli olarak ve daha uzun süreli yararlanmaları sağlanabilecek.

Kapalı ceza infaz kurumlarında bulunan evli hükümlüler, 3 ayda bir kez olmak üzere 3 saatten 24 saate kadar eşleri ile ceza infaz kurumu personelinin yakın nezareti olmaksızın görüşme yapabilecek.

Çocuk hükümlülere, 2 ayda bir kez olmak üzere 3 saatten 24 saate kadar ana ve babasıyla veya vasisiyle ceza infaz kurumu personelinin yakın nezareti olmaksızın aile görüşmesi yaptırılabilecek.

Çocuk eğitimevlerine nakiller, kurum görevlisinin nezaretinde yapılacak. Açık ceza infaz kurumuna nakiller ise kurum görevlisi olmaksızın yapılacak. Bu halde hükümlünün aynı il sınırları içinde bulunan ceza infaz kurumları arasındaki nakillerde aynı gün içinde, farklı illerde bulunan ceza infaz kurumları arasındaki nakillerde ise kurum amirinin 48 saati geçmeyecek şekilde belirleyeceği süre içinde nakledildiği açık ceza infaz kurumuna giriş yapması gerekecek.

Çocuk hükümlüler için ziyaret süresi 1 saatten az, 3 saatten fazla olmamak üzere belirlenecek.
 

Ölüm veya hastalık nedeniyle verilen mazeret izni

Ölüm veya hastalık nedeniyle hükümlüye verilen ''mazeret izni''nde de değişiklik yapılıyor ve hükümlünün nerede kalacağına açıklık getiriliyor.

Hükümlünün izin süresi içinde gece konaklaması gerektiği takdirde kendi evi veya ana, baba, eş, kardeş veya çocuğunun evinde, güvenli görülen başka bir yerde veya gidilen yerde bulunan kapalı ceza infaz kurumunda kalmasına, güvenlik hususu değerlendirilmek ve gerekli güvenlik tedbirleri alınmak suretiyle, gidilen yerin valisi tarafından karar verilecek.
 

Özel izin

Açık ceza infaz kurumlarında bulunanlarla kapalı ceza infaz kurumunda olup da açık ceza infaz kurumlarına ayrılmaya hak kazananlara, aileleriyle bağlarını sürdürmelerini veya güçlendirmelerini ve dış dünyaya uyumlarını sağlamak amacıyla kurum en üst amirinin önerisi ve Cumhuriyet Başsavcılığının onayı ile 3 ayda bir, yol hariç üç güne kadar izin verilebilecek.

İzin verilen tutuklunun, izin süresi içinde gece konaklaması gerektiği takdirde, kendi evi veya ikinci derece dahil bir yakının evinde, güvenli görülen başka bir yerde ya da gidilen yerde bulunan kapalı infaz kurumunda kalmasına güvenlik husus değerlendirilmek ve gerekli güvenlik tedbirleri alınmak suretiyle, gidilen yerin valisi tarafından karar verilecek.
Tasarıyla, ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazı aşamasında uygulamada karşılaşılan bazı sorunların giderilmesine yönelik hükümlere de yer veren tasarıyla, denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezanın infazında aranan 6 aylık süre şartı, 31 Aralık 2015 tarihine kadar aranmamasını da içeriyor.