Anayasa Mahkemesi krizi ateşledi

Portekizli ekonomist-gazeteci Andre Macedo, şu an için Portekiz'in ikinci kurtarma paketi isteme olasılığının düşük göründüğünü ancak, bunun için hükümetin kurumsal reformları gerçekleştirmede bir uzlaşma sağlaması ve Avrupa'nın da Portekiz'e yardım etmesi gerektiğini aktardı.

Ekonomik krizle birlikte Portekiz'in sanayi üretim kapasitesini kaybettiğini ve bir hizmet sektörü ülkesi haline dönüştüğünü vurgulayan Macedo, son 3 yılda yatırımların yüzde 50 gerilediğini, GSMH'nin yüzde 13'ünü sanayi, yüzde 2'sini de tarımın oluşturduğunu anlattı. Macedo, ''Bu yüzden bir çok şeyi ithal etmek zorundayız. Bu da daha fazla borçlanma demek. Bu değişmeli, tekrar yatırım yapmaya ihtiyaç var'' dedi.

Anayasa Mahkemesi'nin kararından sonra Portekiz'deki sağ görüşlü koalisyon hükümetini ayakta tutan en büyük etkenin ''ülkenin içinde bulunduğu dramatik durum'' olduğunu savunan Macedo, Portekiz'in 2-3 ay içinde kamu çalışanlarının maaşlarını ödeyemeyecek duruma gelme riskinin bulunduğunu kaydetti.

Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararlarıyla yaklaşık 1,3 milyar avroluk yeni kaynak arayışlarına giren hükümetin, 2 yıl önce iktidara geldiğinde vadettiği sosyal devlet reformlarını şimdi yapmak zorunda olduğunu söyleyen Macedo, hükümetten beklenen yeni kesintileri şu şekilde özetledi: ''Emeklilerin sayısı düşürülecek. Başta öğretmen olmak üzere kamu çalışanlarının sayısı da azaltılacak. Örneğin Portekiz'de şu anda 160 bin öğretmen var. 2-3 yıl içinde bu en az 50 bin düşürülecek. Aynı zamanda polis sayısı ve savunmaya aktarılan bütçe de kısıtlanacak.''

Portekizli ekonomist, gençlerde yüzde 40, ülke genelinde yüzde 19'a kadar yükselen işsizlikten dolayı hükümetin arkasında sosyal bir destek de olmadığının altını çizerek, ''Hükümet bu zamana kadar çok fazla zaman kaybetti. İlk iki devlet bütçesi her zaman yumuşatılmış boyuttaydı. Kurumsal reformlar yapılmadı. Şimdi ise arkasında halk desteği olmadan ve işsizliğin daha artmasına yol açacak yeni sosyal reformlar yapmak zorunda kalacak'' dedi.

Kemer sıkmaya devam

Ekonomi analizleri yapan gazeteci Jose Gomes Ferreira da ''Hükümetin politikasını değiştirmeye yol açan bir karar oldu. Alternatif aramak çok zor ama bulmak ve uygulamak zorundalar. Çünkü kamu açığını düşürmeden bu krizden çıkma olasılığı yok. Bu yüzden AB'ye verdiğimiz taahhütleri getirmek ve kemer sıkma politikalarına devam etmek zorundayız'' değerlendirmesinde bulundu.

''Hükümetin düşme riski mevcut durumda yokmuş gibi gözüküyor ama var'' diyen Ferreira, son 2 yılda hükümete karşı 4 kez güvensizlik önergesi verildiğini hatırlatarak, ''siyasetin yorgun düştüğünü ve kırılgan olduğunu'' kaydetti.

Portekizli gazeteci, sadece hükümetin kararlı bir şekilde kurumsal reformları gerçekleştirmesi halinde 2. kez bir kurtarma yardımı isteme olasılığını dışarıda bırakabileceğini söyledi.

Ferreira, Portekizliler'in 3'te 2'sinin hükümetin kemer sıkma politikalarını atılması zorunlu adımlar olup görüp, sabır gösterdiğini, 3'te 1'lik bölümünün ise sokaklara çıkarak, barışçıl protestolar yaptığını söyledi.

Öte yandan ekonomi yazarı Pedro Santos Guerreiro da ülkesindeki mevcut krizle ilgili şu değerlendirmeyi yaptı: ''Anayasa Mahkemesi'nin kararı hükümeti yeni kemer sıkma politikaları bulmaya, yeni bir bütçe hazırlamaya itti. Ama Portekiz'in sorunu bu yıl değil, gelecek yıl. Çünkü 2015 yılına kadar kamu harcamalarında 4 milyar avroluk tasarruf yapmak zorunda. Portekiz hükümeti, Dublin'de yapılacak AB toplantısından borçlarının geri ödenmesini uzatan bir karar çıkmasını bekliyor. Eğer bu olursa Portekiz zaman ve avantaj sağlayacak.''

Guerreiro, Portekizliler'in bu zamana kadar önlerine getirilen tüm kemer sıkma politikalarını kabul ettiğini, daha az kazanıp daha fazla vergi ödediklerini belirterek, ''Portekizliler gelinen durumdan dolayı üzgün. Çünkü ellerinden gelen herşeyi yaptılar. Elbette kesintilere karşı gösteriler oldu ama bunların hiçbiri şiddet yanlısı değildi. Portekizliler, hem hükümet hem de AB tarafından kendilerini aldatılmış hissediyorlar. Çünkü kemer sıkma politikası bir Avrupa modeli...'' dedi.