'Aralık'ta yıllık enflasyon baz etkisiyle yükselecek'

Kasım ayında tüketici fiyatlarında yüzde 1.27'lik ve yıllık enflasyonda yüzde 0.45 puan artış yaşandığına dikkat çeken Merkez Bankası, bu yükselişin büyük ölçüde baz etkisinden kaynaklandığını, temel enflasyon göstergelerinde düşük seyrini koruduğunu vurguladı. Merkez Bankası, üretici fiyatlarının seyrinin, tüketici fiyatları üzerinde belirgin bir maliyet baskısı yaratmadığına işaret etti.

Merkez Bankası Kasım ayı fiyat gelişmeleriyle ilgili açıklama yaptı. Merkez Bankası'nın açıklamasında Kasım ayında tüketici fiyatlarının 1.27 oranında yükseldiğini, yıllık enflasyonun yüzde 0.45 puan artarak yüzde 5.53 olduğunu anımsatarak, bu yükselişin büyük ölçüde baz etkisinden kaynaklandığını, temel enflasyon göstergelerinde düşük seyrini koruduğunu vurguladı. Hizmet fiyatlarında geçtiğimiz ay gözlenen hızlanmanın geçici olduğunun görüldüğüne dikkat çeken Merkez Bankası, çekirdek enflasyon göstergelerinin orta vadeli hedeflerle uyumlu seyrini devam ettirdiğine işaret etti. Aralık ayında da baz etkisi nedeniyle yıllık enflasyonun yükseleceği uyarısında bulunan Merkez Bankası, ancak temel enflasyon göstergelerinin düşük seviyelerini koruyacağının tahmin edildiğini belirtti.

 

Enflasyondaki azalış eğilimi tekrar belirginleşti

Merkez Bankası'nın açıklamasına göre Kasım ayında enerji, işlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünleri ile altını dışlayan ÖKTG-H endeksinin yıllık artış oranı 0.03 puan azalarak yüzde 3.09 olarak gerçekleşti. ÖKTG-H endeksinden işlenmiş gıda ürünleri çıkarılarak elde edilen ÖKTG-I göstergesinin yıllık artış oranı ise 0.20 puan gerileyerek yüzde 3.91 oldu. Kasım ayında mal ve hizmet gruplarında fiyatlar sırasıyla yüzde 1.67 ve yüzde 0.11 oranında arttı. Böylelikle, yıllık enflasyon mal grubunda yüzde 5.70'e yükselirken, hizmet grubunda yüzde 5.05'e geriledi. Ekim ayında, yemek ve haberleşme hizmetlerinde gözlenen artışla duraklayan hizmet grubu yıllık enflasyonundaki azalış eğilimi, Kasım ayında tekrar belirginleşti. Bu dönemde, hizmet genel endeksi ile birlikte kira, ulaştırma hizmetleri ve lokanta-oteller alt grupları yıllık enflasyonları da endeks tarihindeki en düşük seviyelere ulaştı.

 

Kasım'da enerji fiyatları yüzde 1.34 arttı

Kasım ayında enerji fiyatları yüzde 1.34 oranında arttı. Bu dönemde, uluslararası petrol fiyatlarındaki yükselişler sonucunda akaryakıt ve tüp gaz fiyatları sırasıyla yüzde 2.75 ile yüzde 4.17 oranında arttı. Böylelikle, enerji grubu yıllık enflasyonu sınırlı bir oranda artarak yüzde 1.28 oldu. Enerji ve gıda dışı mal grubu fiyatları yıllık artış oranı yüzde 6.40'a yükseldi. Giyim ve ayakkabı grubunda yıllık enflasyonun geçen yıldaki düşük bazın etkisiyle yükselmesi bu gelişmede temel belirleyici oldu. Altın fiyatları ise uluslararası piyasalardaki gelişmelere paralel olarak yüzde 7,61 oranında artış kaydetti.

 

Dayanıklı mal grubunda belirgin bir değişim gözlenmedi

Altın hariç dayanıklı mal grubu fiyatlarında Kasım ayında belirgin bir değişim gözlenmedi. Alt kalemler bazında incelendiğinde, otomobil fiyatlarındaki yüzde 1.34 oranında artış ve beyaz eşya fiyatlarındaki yüzde 5.33 oranında azalış göze çarptı. Ekim ayında vergi artışlarıyla yüzde 2.5'e yükselen dayanıklı mal (altın hariç) fiyatları yıllık artış oranı, bu gelişmeler sonucunda yüzde 1.84'e geriledi.

 

İşlenmiş gıda fiyatları Kasımda yüzde 4.48 arttı

İşlenmemiş gıda fiyatları Kasım ayında yüzde 4.48 oranında artmış, grup yıllık enflasyonu 2.78 puan yükselerek yüzde 15.96 oldu. Bu gelişmede, fiyatları yüzde 12.28 oranında artan taze meyve ve sebze alt grubu gelişmeleri belirleyici oldu. Et fiyatlarındaki yükseliş ise artış hızı yavaşlamakla birlikte Kasım ayında da sürdü. Diğer taraftan, işlenmiş gıda fiyat gelişmeleri olumlu seyrini korudu. Sonuç olarak, gıda ve alkolsüz içecekler grubu yıllık enflasyonu 1.58 puan artarak yüzde 7.40'a yükseldi. Kasım ayında üretici fiyatları aylık bazda yüzde 1.29, yıllık bazda yüzde 1.51 oranında arttı. Tarım grubunda yıllık enflasyon yükseliş eğilimini sürdürerek yüzde 8.87 oldu. İmalat sanayi fiyatları, Kasım ayında yüzde 1.07 oranında artarken, Mart ayından beri ilk defa yıllık bazda yükseldi. Petrol ve ana metal hariç imalat sanayi yıllık enflasyonu ise yüzde 1.46'ya geriledi.

 

Ara malı fiyatları

Ara malları fiyatları, Kasım ayında, başta bakır olmak üzere ana metal ile tekstil ürünleri imalatı fiyatlarındaki artışın etkisiyle yükselse de, bir önceki yıldaki seviyesinin altındaki seyrini sürdürdü. Sermaye malları fiyatları makine imalatı fiyatlarındaki düşüşe bağlı olarak azalış gösterirken, grup yıllık enflasyonu gerilemeye devam etti. Benzer şekilde, dayanıklı tüketim malları fiyatları yıllık bazda yüzde 6.12 oranında azaldı. Dayanıksız tüketim malları yıllık enflasyonu ise yüzde 6.89'a düştü. Söz konusu gelişmede Kasım ayında bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla daha sınırlı oranda yükselen giyim imalatı fiyatları belirleyici oldu. Üretici fiyatlarının seyri, tüketici fiyatları üzerinde belirgin bir maliyet baskısı olmadığına işaret etti.