Asgari ücret, yoksulluk ücreti düzeyinde

Türk-İş tarafından hazırlanan raporda, Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) belirlediği rakamlara itibar edilmemesinin, asgari ücreti, tespit edildiği andan itibaren ''yetersiz, çelişkili ve tutarsız'' hale getirdiği belirtildi. Raporda, asgari ücretin ''insani'' olmadığı gerçeğini değiştirmediği belirtildi.

Asgari ücretin, ''işçi ve ailesinin günün ekonomik ve sosyal koşullarına göre insanca yaşamasını mümkün kılacak, insanlık onuruyla bağdaşacak, bilimsel, objektif yöntemler ve güvenilir verilerle tespit edilen taban ücret'' olduğu vurgulanan raporda, asgari ücretin ''pazarlık ücreti'' olmadığı ifade edildi.

Tüm bunlara rağmen pazarlığa konu edilen asgari ücretin, ''insanca bir yaşama düzeyi sağlamaktan uzak yoksulluk ücreti'' düzeyinde kaldığı belirtilen raporda, şunlar kaydedildi:
''Devletin resmi kurumu TÜİK'in rakamlarına itibar edilmemesi, asgari ücreti tespit edildiği andan itibaren yetersiz, çelişkili ve tutarsız hale getirmektedir. Örneğin, Ocak 2008 için TÜİK'in tek işçi için hesapladığı tutar net 645,09 YTL'dir. Ancak asgari ücret 2008 yılının ilk altı aylık dönemi için net 481,55 YTL, ikinci altı aylık dönemi için 503,26 YTL olarak kabul ve ilan edilmiştir. TÜİK'in Ocak 2008 için belirlediği net asgari ücret rakamının dikkate alınmaması nedeniyle asgari ücretliler 163,54 YTL kayıp yaşamıştır.''

Rapora göre, 2003 yılından bu yana TÜİK'in tespit ettiği net asgari ücret tutarları, Asgari Ücret Tespit Komisyonunun ilan ettiği asgari ücret miktarları ve tespitle ilan edilen asgari ücret arasındaki farklar şöyle:
Dönemler TÜİK'in Belirlediği Net Asgari Ücret(YTL) İlan Edilen NetAsgari Ücret(YTL) Tespitle İlan Edilen Asgari Ücret Farkı(YTL) Ocak 2003 326,60 226,00 100,60 Ocak 2004 396,99 303,08 93,92 Temmuz 2004 395,21 318,23 76,97 Ocak 2005 422,06 350,15 71,91 Ocak 2006 508,19 380,46 127,73 Ocak 2007 589,84 403,03 186,81 Ocak 2008 645,09 481,55 163,54

"Sefalet ücreti niteliğinde"

Raporda, ülkede uygulanan IMF ve Dünya Bankası politikalarıyla ücretli çalışanların fedakarlığa zorlandığı, sorumlusu olmadıkları politikaların faturasını ödemek durumunda kaldıkları belirtildi.

Ekonominin yeniden büyüme sürecinde çalışanlardan yine fedakarlık yapmalarının istendiği ifade edilen raporda, şunlar kaydedildi:
''Gerek asgari ücret düzeyinin yetersizliği ve gerek son 6 yılda ekonomide yüzde 44 oranında sağlanan refah artışından yeterince pay alınmamış olması gibi nedenlerle asgari ücret düzeyi halen 'sefalet ücreti' niteliğindedir.
Son 9 yıl itibarıyla asgari ücret reel olarak toplamda sadece yüzde 6,3 artmış ve fakat aynı dönemde milli gelir artışı ise yüzde 54,2 olarak gerçekleşmiştir.
Bugün ele geçen asgari ücret günlük 16,78 YTL'dir. Bu tutarla, işçinin beslenmesi, giyinmesi, kira ödemesi, elektrik-su-yakıt-ulaşım vb. zorunlu giderlerini karşılayabilmesi mümkün değildir.''

"Rekabet şartları düşük ücretle sürdürülmemeli"

Raporda, Türkiye'nin, rekabet şartlarını düşük ücret politikasıyla sağlamak doğrultusunda bir anlayışı egemen kılarak AB'ye üye olmasının mümkün olmadığı belirtildi.

Asgari ücret düzeyinin, çoğu AB üyesi ülkede geçerli olanın çok gerisinde kaldığına işaret edilen raporda, şu değerlendirmelere yer verildi: ''2002–2008 döneminde çoğu AB üyesi ülkede asgari ücret reel olarak artmıştır. Anılan dönemde yıllık ortalama artış, Bulgaristan'da yüzde 6,7, Macaristan'da yüzde 6,8, Romanya'da 12,2, İngiltere'de yüzde 2,8'dir. Aynı dönemde ise Türkiye'de asgari ücretin reel olarak ortalama yıllık artış yüzdesi 1,9 olmuştur. G–20 kapsamında olan Türkiye'nin, asgari ücret bakımından piyasa sistemini yeni uygulamaya başlayan ülkeler grubu içinde yer almasını kabullenmek mümkün değildir. Türkiye, rekabet şartlarını düşük ücret temelinde sürdürmemelidir.''