Avrupa'nın dümenine İrlanda geçiyor

İrlanda'nın AB Dönem Başkanlığı'nı devralması bünyesinde bir ilki de barındırıyor. AB'nin dönem başkanlığı ilk kez ekonomik krizin pençesindeki bir ülkeden diğer bir ülkeye geçmiş oluyor ve bu devir-teslim bile Birliğin içinde bulunduğu sıkıntıları göz önüne seriyor.

Dışişleri Bakanlığı kaynaklarından yapılan araştırmalara göre, İrlanda ile ilişkiler 16. asırda Akdeniz'e açılan ve korsanların eline geçen bir İrlanda ticaret gemisinin, Osmanlı donanması tarafından İrlanda'ya iadesiyle başlıyor.

1845-1851 yılları arasında yaşanan toplam bir milyon kişi hayatını kaybedip, bir milyon kişinin de başka ülkelere göç etmek zorunda kaldığı büyük kıtlık sırasında, Osmanlı Padişahı Abdülmecit'in İrlanda'ya bin Pound tutarında para yardımı yapmasıyla insani bir boyut kazanan ilişkileri, İrlanda'nın dünyaya açıldığı ve büyük bir ekonomik kalkınma kaydettiği 1990'lı yıllarda canlanmaya başladı ve günümüze kadar gelişerek devam etti.

İrlanda Hükümeti, genişlemeye verdiği genel destek çerçevesinde Türkiye'nin AB üyeliğini de ilkesel olarak desteklerken, İrlanda'da bugün 213'ü çifte vatandaş olmak üzere, bin 800'ü aşkın Türk vatandaşı yaşamlarını sürdürüyor.

İrlanda'dan Türkiye'ye gelen ziyaretçi sayısı ise 2011 yılında 118 bin 620 olarak gerçekleşti.

İki ülkenin ekonomik ilişkileri gelişiyor

TÜİK verilerine göre, Türkiye'nin İrlanda'ya ihracatı bu yılın Kasım ayı itibariyle, 315 milyon 448 bin dolar, ithalat ise 767 milyon 599 bin dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi de Kasım itibariyle 1 milyar doları geçmiş oldu.

Ticaret hacmi İrlanda'da ekonomik krizin iyice baş gösterdiği 2011 yılında 1 milyar 193 milyon dolar olarak gerçekleşirken, bunun 354 milyon doları ihracat, yaklaşık 840 milyon doları ise ithalat rakamından oluşmuştu.

Türkiye'de faaliyet gösteren İrlanda sermayeli şirketlerin sayısı 2012 yılının Mart ayı itibariyle 289 olurken, 2011 yılında da İrlanda'dan Türkiye'ye yapılan doğrudan yatırımın tutarı 337 milyon dolar oldu.

İrlanda'nın işsizliği Türkiye'den yüksek

AB istatistik kurumu Eurostat, Eylül ayında Avro Bölgesi'ndeki işsizlik oranının yüzde 11,6 ile tarihinin en yüksek seviyesine ulaştığını bildirirken, bu rakam toplam nüfusu 4 milyon 600 bin seviyesinde olan İrlanda'da ise yüzde 15,1 seviyesinde gerçekleşti.

Söz konusu dönemde Türkiye'nin işsizlik oranı da yüzde 9,1 oldu. Türkiye'de işsizlik oranı 2011 yılının aynı döneminde ise yüzde 8,8 olmuştu.

Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerine göre, İrlanda'nın 2013 yılı işsizlik oranı yüzde 14,4 olarak tahmin edilirken, söz konusu verilere göre 2013 yılında Türkiye'nin işsizlik oranın ise yüzde 9,8 olması bekleniyor.

İrlanda'da kişi başı gelir 41 bin dolar

IMF verilerine göre, İrlanda'nın satın alma gücü paritesi bakımından kişi başına düşen milli gelirinin 2012 yılında 41 bin 739 dolar olması beklenirken bu rakamın 2013 yılında 43 bin 297 dolara ulaşması tahmin ediliyor.

Söz konusu verilere göre Türkiye'de satın alma gücü paritesi bakımından kişi başına düşen milli gelirin 2012 yılında 15 bin, 2013 yılında da 15 bin 573 dolara çıkması bekleniyor.

İrlanda'da Tüketici Fiyatları Endeksi'nin (TÜFE), bu yıl yüzde 1,4 olurken, bu rakamın 2013 yılında yüzde 1'e gerilemesi bekleniyor.

Türkiye'de ise TÜFE'nin 2012 yılında yüzde 8,7, 2013 yılında yüzde 6,5 olması olarak gerçekleşeceği tahmin ediliyor.

İrlanda'nın kamu borcu GSYH'sinden yüksek

IMF verilerine göre, İrlanda'nın kamu borcunun 2012 yılında Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'sının (GSYH) yüzde 117'sine, 2013 yılında ise yüzde 119'una ulaşması tahmin ediliyor.

Türkiye ise yaşadığı krizlerin ardından aldığı tedbirlerle borç seviyesini oldukça makul seviyelere indirmiş durumda. IMF verilerine göre Türkiye'nin kamu borcunun, 2012 yılında GSYH'sinin yüzde 37,7'si seviyesinde olması, söz konusu rakamın 2013 yılında da yüzde 36,6'ya gerilemesi bekleniyor.

İrlanda ve IMF ilişkileri

İrlanda hükümeti, bütçe açığın 2009 yılında GSYH'nin yüzde 12,5'i, 2010 yılında ise yüzde 14,7 olacağının anlaşılmasının ardından, 21 Kasım 2010 tarihinde IMF, AB Komisyonu ve Avrupa Merkez Bankası ile bir kurtarma paketi üzerinde görüşmelere başladı.

Avrupa Mali İstikrar Mekanizması ve IMF'den oluşan ikili bir yapı ile İrlanda'nın bu kuruluşlara yapacağı geri ödemeleri kapsayan bir paket çerçevesinde İrlanda'ya mali yardım yapılması AB Maliye Bakanları tarafından kabul edildi.

Buna göre, İrlanda'yı kurtarmak için hazırlanan 85 milyar avroluk AB-IMF yardım paketinin 35 milyar avrosunun bankalara yönlendirilmesi, 50 milyar avrosuyla da kamunun finansman ihtiyacının karşılanması öngörüldü.

Ülkenin IMF ile olan anlaşması gereği yapılan gözden geçirmelerin 8'incisi de geçtiğimiz günlerde tamamlandı ve yaklaşık 1 milyar avroluk yardım ülkenin kullanımına sunuldu.

IMF verilerine göre Türkiye - İrlanda Ekonomik Göstergeleri: Konu Başlıkları Türkiye İrlanda
2012 2013 2012 2013 Kişi Başına Düşen Milli Gelir (Dolar) 15 bin 028 15 bin 573 41 bin 739 43 bin 297 Toplam Yatırımın GSYH içindeki payı Yüzde 19,8 Yüzde 20,5 Yüzde 9,7 Yüzde 9,6 TÜFE Yüzde 8,7 Yüzde 6,5 Yüzde 1,4 Yüzde 1 İşsizlik Oranı Yüzde 9,4 Yüzde 9,8 Yüzde 14,8 Yüzde 14,4 Kamu Borcunun GSYH'ye oranı Yüzde 37,7 Yüzde 36,6 Yüzde 117,7 Yüzde 119,3