Bankalar müşteriye sormadan zam yapabilecek

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun (BDDK) finansal tüketicilerden alınacak ücretlere ilişkin esasları belirleyen yönetmeliği bugünkü Resmi Gazete’de yayımlandı.

Tebliğe göre, finansal tüketiciler ile yapılacak sözleşmeler kapsamında sunulacak ürün veya hizmetlerin ücret tarifesini ve bilgi verilmesi gereken diğer hususları göstermek üzere sözleşmeye ilişkin her bir ürün veya hizmetin asgari olarak; adı ya da tanımı, vadesi ya da süresi, tahsil edilecek faiz, kar payı veya ücret kalemleri ile bunların tahsil yöntemi, geçerli olduğu süre, geçerlilik süresi sonunda yapılacak değişikliğin tutarı, oranı ya da değişikliğin hangi esasa göre yapılacağı hususlarını içerecek şekilde bilgilendirme formu hazırlanması zorunlu olacak.

BİLGİLENDİRME FORMU

Bilgilendirme formu sözleşmenin ayrılmaz bir parçası olarak kabul edilecek. Sözleşmenin yazılı olarak kurulması durumunda bu formun taraflarca imzalanmış bir nüshasının finansal tüketiciye verilmesi zorunlu tutuldu. Ürün veya hizmetlere ilişkin sigorta sözleşmeleri, ürün veya hizmetlere ilişkin sözleşmelerden ayrı olarak düzenlenecek.

ÜCRETLERDE ENFLASYON + YÜZDE 20’YE KADAR ARTIŞ SERBEST

Bir takvim yılı içinde ücretlerde, Türkiye İstatistik Kurumunca bir önceki yılsonu itibariyle açıklanan yıllık tüketici fiyatları endeksi artış oranının yüzde 20 fazlası ve üzerinde artış yapılabilmesi için finansal tüketiciden onay alınması gerekiyor.

Bunun altında artış öngören değişikliklerin ise finansal tüketiciye en az 30 gün önce yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı yoluyla veya kaydı tutulan telefon vasıtasıyla bildirilmesi zorunlu olacak.

15 GÜN İÇİNDE VAZ GEÇME HAKKI

Bu bildirim üzerine finansal tüketicinin kendisine bildirim yapıldığı tarihten itibaren 15 gün sonrasına kadar ürünün veya hizmetin kullanımından vazgeçme hakkı saklı olacak. Bu hakkın kullanılması h?linde uygulanacak ücret artışının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren ilave ücret alınamayacak.

Tahsil edilen ücretlerin, kuruluşların karar birimleri veya adli, idari ve yetkili diğer makamların kararları neticesinde finansal tüketiciye iadesinin gerekmesi h?linde, banka ve kurumlar, bu ücretlerin tüketicinin bildireceği hesaba ücretsiz şekilde gönderilmesine veya finansal tüketicinin talebine istinaden nakden ödenmesine imk?n sağlayacak sistemi kurmakla yükümlü olacak.

Finansal tüketicilerden alınacak faiz, k?r payı, ücret ve diğer kesintilere ilişkin güncel bilgiler açık, anlaşılır ve kolay erişilebilir bir şekilde kuruluşların internet sitelerinde karşılaştırmaya uygun bir biçimde yer alacak.

KREDİ TAHSİS ÜCRETİ DE YASALLAŞTI

Yönetmeliğe göre, finansal tüketicilere kullandırılacak krediler için kredi ihtiyacının karşılanmasına olanak sağlayan sistemin işletilmesi ve operasyonel süreçlerin yönetilmesi amacıyla alınan tahsis ücreti dışında, istihbarat ücreti, kredi işlem fişi ücreti, ödeme planı değiştirme ücreti, değişken taksitli ödeme planı ücreti gibi her ne ad altında olursa olsun başkaca bir ücret alınamayacak.

Kredi tahsis ücreti, kullandırılan kredi anaparasının yüzde 0.5’ini geçemeyecek. BDDK, gerekli gördüğü hallerde bu sınırı artırabilecek veya azaltabilecek. Taşınır ve taşınmazlara ilişkin rehin, ipotek ve ekspertiz işlemlerinde yalnızca üçüncü

kişilere ödenen ücretler alınabilecek.

KREDİLİ MEVDUAT KREDİLERİNE ÜCRET YOK

Kredili mevduat hesaplarından kullandırılan krediler ile kredi kartlarından yapılan taksitli nakit avans işlemleri için ücret tahsil edilemeyecek. Belirli süreli kredi sözleşmesine ilişkin bir hesap açılması ve bu hesaptan sadece kredi ile ilgili işlemler yapılması durumunda, bu hesaba ilişkin herhangi bir ücret alınamayacak. Bu hesap, finansal tüketicinin aksine yazılı talebi olmaması h?linde kredinin ödenmesi ile kapanacak.

Finansal tüketicinin onayı olmaksızın, belirli süreli kredi sözleşmesi ile ilişkili bir kredili hesap sözleşmesi yapılamayacak ve kredi tahsil?tları bu hesaptan gerçekleştirilemeyecek.

ÜCRETSİZ KREDİ KARTI ZORUNLULUĞU

Kart çıkaran kuruluşlar, yıllık üyelik ücreti ve benzeri ad altında ücret tahsil etmedikleri bir kredi kartı türü sunmak zorunda olacaklar. Finansal tüketiciler tarafından yapılan ücretsiz kredi kartı başvurularının kuruluşlarca reddedilmesi h?linde, bu başvuruya istinaden yıllık üyelik ücreti olan kredi kartı verilemeyecek.

Finansal tüketicinin kredi kartı iptal talepleri, ilgili kredi kartıyla ilişkilendirilen herhangi bir borç bakiyesi bulunduğu gerekçe gösterilerek reddedilemeyecek Bu şekilde iptal edilen kredi kartlarının borç geri ödeme dönemlerinde yıllık üyelik ücreti tahsil edilemeyecek.

Banka kartları ile sanal kredi kartlarından yıllık üyelik ücreti de alınamayacak. Kesintisiz olarak, en az 180 gün süreyle hareket görmeyen kredi kartları hareketsiz kart kabul edilecek ve bu kartlara hareketsiz kaldığı müddetçe yıllık üyelik ücreti yansıtılamayacak.

PARA YATIRMALARDAN ÜCRET ALINAMAYACAK

BDDK yönetmeliğine göre, finansal tüketicinin hesabının bulunduğu kuruluşun işlem alanlarından herhangi birini kullanmak yoluyla kendi hesabına para yatırması ile hesabın bulunduğu şubeden finansal tüketici adına üçüncü kişilerin para yatırması işlemlerinden ücret alınamayacak.

Kuruluşlarda herhangi bir hesabı bulunmayan finansal tüketicilerin gerçekleştirdiği para transfer işlemlerinde, bu işlemler gerçekleşmeden önce finansal tüketiciye ilgili ücrete dair bilgi verilecek. İşlem tutarı ve ücret bilgisi işlem fişi üzerinde açıkça gösterilecek.