Başkan aday adaylarının hedefi Obama'ydı

Ülkedeki başkanlık yarışında ilk ön seçimlerin düzenleneceği New Hampshire eyaletinden yayımlanan ve 2 saat süren programda adaylar, gazeteciler, eyalet genelindeki seçmenler ve izleyicilerin, başta sağlık reformu, işsizlik sorunu gibi ekonomik konular olmak üzere ülke gündeminde önemli yer tutan iç ve dış politikayla ilgili sorularını yanıtladı.

Seçim kampanyası döneminde ilk kez önemli bir tartışma forumunda biraraya gelen Cumhuriyetçi Parti'nin aday adayları Mitt Romney, Herman Cain, Newt Gingrich, Tim Pawlenty, Ron Paul, Rick Santorum ve Michele Bachmann, programda birbirlerine yüklenmekten ziyade, ABD Başkanı Barack Obama'ya sert eleştiriler yönelttikleri gözlendi. Obama'yı ekonomiyi başarısızlığa uğratmakla eleştiren adaylar, geçen yıl hayata geçirilen sağlık reformuna da tepki gösterdi.

Cumhuriyetçiler Parti'nin aday adayları arasında yapılan anketlerde en ön sırada görünen Massachusetts eyaletinin eski Valisi Mitt Romney, "Başkan Obama, istihdam yaratımı ve ekonominin büyümeye geçmesi konusunda Amerikan halkının ona güvendiği bir zamanda başarısız oldu. Bu yüzden de bir daha seçilemeyecek" diye konuştu.
 

Bachmann, adaylığını açıkladı

İsmi başkanlık yarışında Cumhuriyetçi Parti'nin olası aday adayları arasında geçse de, bugüne kadar adaylığını resmen ilan etmeyen Temsilciler Meclisi üyesi Michele Bachmann, program sırasında, başkan adaylığı için gerekli evrakları sunduğunu ve yakında resmi açıklamayı yapacağını duyurdu. Muhafazakar Çay Partisi hareketinin önemli isimlerinden olan Bachmann'ın, Başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçiler kazanacağı yönündeki sözleri Cumhuriyetçi izleyicilerden büyük alkış aldı. Bachmann, Obama'nın ekonomi politikalarında "sınıfta kaldığını" savunarak, "Şundan şüpheniz olmasın, Obama bir dönemlik başkandır" ifadesini kullandı.

Minnesota eyaletinin eski valisi Tim Pawlenty, yeni açıkladığı, yıllık yüzde 5 büyümeyi temel alan ekonomik planını savunarak, "Amerika'da yüzde 5 büyümenin olamayacağını öne sürmek saçmalık. Bu, yenilgiyi kabul eden bir yaklaşım. Eğer Çin, Brezilya yüzde 5'lik büyümeye sahip olabiliyorsa, ABD de olur" dedi. Romney'nin Massachusetts Valisiyken eyalette yürürlüğe soktuğu sağlık reformu planına önceki gün sert eleştiriler yönelten ve plana, Cumhuriyetçilerin tepki gösterdiği Obama'nın sağlık reformuna benzediği gerekçesiyle, "Obamneycare" ismini takan Pawlenty, programda ise, hemen yanında bulunmasına rağmen bu sözlerini tekrarlamaktan ve Romney'ye meydan okuyan bir tavır göstermekten kaçındı.

Eyalet valisi olduğu dönemde imzaladığı sağlık reformu yasasından dolayı Cumhuriyetçi Parti içindeki bazı kesimlerden eleştiriler alan Romney ise, kendi planının, Obama'nın planından farklı olduğunu, çünkü vergileri artırmadığını ve eyalet temelli olduğunu savundu. Romney, "Eğer eyaletteki halk bunu beğenmiyorsa değiştirebilirler" ifadesini kullandı.

'Aramızdaki herkes, Obama'dan daha iyi başkan olur'

Programa katılan adayların, birbirlerine pek yüklenmeyip, tam tersine dayanışmacı bir tavır sergiledikleri gözlenirken, Romney, bir soru üzerine, "programa katılan adayların tümünün, Obama'dan daha iyi bir ABD Başkanı olacağını" öne sürdü.

Bir diğer başkan adayı olan işadamı Herman Cain de, "Önemli meselelerde aramızda çok da büyük bir farklılık yok" dedi. Cain, program sırasında bir izleyicinin, "Başkan olması halinde, kabinesinde bir Müslüman'ın bulunmasından rahatsız olacağı" yönündeki sözlerini hatırlatması üzerine, "Rahatsız olurum dediğimde, bizi öldürmeye çalışan Müslümanları kastettim. Barışçıl Müslümanlar var, bir de militan Müslümanlar, bizi öldürmeye çalışan Müslümanlar var" diye konuştu. Cain, "New Jersey'de, Oklahoma'da Müslümanların mahkeme kararlarını Şeriat yasalarıyla etkilemeye çalıştığı örneklerin olduğunu" iddia ederek, "Amerikan mahkemelerinde Şeriat yasası değil, Amerikan yasaları olması gerekir, nokta" ifadesini kullandı.

Eski Pennsylvania Senatörü Santorum da, eşcinsellerin orduda kimliklerini gizlemeden görev yapmasını yasaklayan "sorma, söyleme" (don't ask, don't tell) uygulamasının iptal edilmesine destek vererek, bu konuda diğer adayların çoğundan farklı bir çizgi ortaya koydu.
 

Obama'nın dış politikasını eleştirdiler

Dış politika konularının da gündeme geldiği programda Romney, Afganistan'daki Amerikan askerlerinin mümkün olan en erken zamanda evlerine dönmesinin zamanının geldiğini ve "sadece Afganlıların, ülkelerini Taliban'dan koruyabileceğini" savundu. Geçmişte kötü dış politika yürüten ABD Başkanlarının olduğunu ifade eden Romney, "Ama Obama'nın dış politikası hiç yok" dedi.

Bachmann da, Obama'nın Libya politikasına sert eleştiriler yönelterek, Obama'nın Libya konusunda yanlış politika yürüttüğünü ve liderliği Fransa'ya bıraktığını savundu. ABD'nin, "başkalarını takip eden değil, öncülük eden" bir ülke olması gerektiğini kaydeden Bachmann, Libya'daki operasyonun ABD'nin çıkarına olmadığı görüşünü dile getirdi.

Temsilciler Meclisi'nin eski başkanlarından Gingrich de, ABD'nin, Libya'daki muhalifler arasında El Kaide üyelerinin olup olmadığı ve varsa ne kadar yer kapladığı konusunda bir fikri olmadığını öne sürdü. Santorum, Obama'yı, "ABD'nin müttefiklerine sırtını çevirip, düşmanlarını kucaklamakla" suçlarken, Temsilciler Meclisi üyesi Ron Paul da, Yemen ve Pakistan'da insansız hava araçlarıyla düzenlenen saldırılara son verilmesi çağrısı yaparak, "Ulusal güvenliğimiz, oralardaki mevcudiyetimizle artmıyor" dedi.

Öte yandan CNN'in haberine göre, programın galibi ve mağlubunun kim olduğu konusunda Cumhuriyetçiler arasında yapılan ankette, Mitt Romney yüzde 51'lik oranla programın galibi olarak gösterilirken, anketten Tim Pawlenty'nin ise yüzde 26'lık oranla programın en büyük mağlubu olduğu sonucu çıktı.

Aday adayları arasında bir de eşcinsel var

ABD'de uzun bir süredir Ronald Reagan, George W. Bush ve John McCain gibi beyaz ve yaşı ileri erkekler tarafından temsil edilen Cumhuriyetçi Parti'de bu durum, Kasım 2012'de Başkan Barack Obama'ya karşı yürütülecek savaş öncesinde değişmiş görünüyor. Parti bünyesindeki büyük değişiklik aday adayları arasında iki kadın, bir siyahi erkek ve bir Yahudi eşcinsel bulunmasıyla göz önüne çıkarken, potansiyel adaylardaki bu değişikliğe seçmenin nasıl tepki vereceği merakla bekleniyor.

Kadın adaylar arasında, ultra muhafazakarlara yakın isimlerden olan ve adaylığını resmen açıklamayan eski Alaska Valisi Sarah Palin bir tür erken seçim gezisinde bulunuyor. Parlamenter Michele Bachman ise Cumhuriyetçi aday adayları arasında dün yapılan televizyon programında, adaylığını resmen ilan etti. ABD'de henüz hiç kadın başkan olmasa da bir siyahi şu anda başkanlık görevini yürütürken, yarışa bir başka siyahi de katılacak.

Gallup tarafından yapılan kamuoyu araştırmasına göre, bir fast food zinciri olan "Godfather's Pizza"nın eski sahibi olan Herman Cain, ilk sırada görünen Massachusetts eyaletinin eski valisi beyaz, heteroseksüel ve Mormon Mitt Romney ile Sarah Palin'in arkasından üçüncü sırada yer alıyor. Irk konusunu önemsemediğini söyleyen Herman Cain, AFP muhabirinin, "Cumhuriyetçiler için bir siyahi aday bulmanın önemli olup olmadığı sorusuna, "Ben gerçekten siyah mıyım? Önemli olan Amerikalı, muhafazakar ve siyah olmam" diye yanıt verdi.

Cumhuriyetçiler "Protestan ve beyaz erkek aday" inanışlarını gevşetmiş görünürken, Ronald Reagan'ın eski yardımcılarından Fred Karger'in ilk eşcinsel Yahudi Cumhuriyetçi başkan adayı olma girişimi bu esnekliği iyice öteye taşımış görünüyor. New Hampshire'da hafta sonundaki Cumhuriyetçi aday adayları toplantısında, üzerinde adının bulunduğu frizbiler dağıtan ve parti üyelerine daha fazla eğlenmeleri çağrısı yapan Karger, "Bisküvi dağıtmak isterdim, ama sağlıklı yaşam kampanyam çerçevesinde frizbi dağıttım" dedi.

ABD'de gelecek yıl düzenlenecek başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti'nin 7 aday adayı, dün CNN televizyonunun düzenlediği tartışma programında kozlarını paylaşmıştı. Ülkedeki başkanlık yarışında ilk ön seçimlerin düzenleneceği New Hampshire eyaletinden yayımlanan ve 2 saat süren programda adaylar, gazeteciler ile eyalet genelindeki seçmenler ve izleyicilerin başta sağlık reformu, işsizlik sorunu gibi ekonomik konular olmak üzere, ülke gündeminde önemli yer tutan iç ve dış politikayla ilgili sorularını yanıtlamıştı.

Seçim kampanyası döneminde ilk kez önemli bir tartışma forumunda bir araya gelen Cumhuriyetçi Parti'nin aday adayları Mitt Romney, Herman Cain, Newt Gingrich, Tim Pawlenty, Ron Paul, Rick Santorum ve Michele Bachmann, programda birbirlerine yüklenmekten ziyade, ABD Başkanı Barack Obama'ya sert eleştiriler yöneltmişlerdi.