Batık krediler dramatik boyutlara ulaştı: İcra kapıya dayandı

Batık krediler 73.6 milyar TL ile dramatik boyutlara ulaşırken, bankalar icra yoluyla elde ettiği gayrimenkullerle emlak kralı oldu.

Şu anda 13’ü özel, üçü kamu ve üçü de katılım bankası olmak üzere 19 bankanın elinde satışa hazır 12 bin 744 gayrimenkul bulunuyor. Bir kısım gayrimenkul de değerleme aşamasında olduğu için henüz satışa çıkarılmış değil. Bunlar da dikkate alındığında finans sektörünün elindeki satılık gayrimenkul sayısının 15 bini geçeceği tahmin ediliyor.

Ödenemeyen ticari ve bireysel krediler nedeniyle binlerce konuttan fabrikaya, otelden düğün salonuna, kümesten bağ bahçeye kadar binlerce gayrimenkul bankaların eline geçti. Geri dönmeyen kredilere karşılık haciz yoluyla el koydukları gayrimenkuller nedeniyle bankalar, emlak zengini haline geldi.

Kamu şampiyon

Borç takibi nedeniyle el konulan gayrimenkullerde kamu bankaları başı çekiyor. Bankaların internet sitelerinde yer alan ilanlara bakıldığında, ilanların Anadolu illerinde yoğunlaşması dikkat çekiyor. Kamu bankalarında satılık toplam 6 bin 421 gayrimenkul bulunuyor. VakıfBank 2 bin 556 gayrimenkul ile başı çekiyor. Bankanın elindeki satılık gayrimenkullerin 1.643’ü konut. Ziraat Bankası’nın portföyünde ise 1.962 satılık gayrimenkul ilanı var, bunların 434 tanesi işyeri. Halkbank’ta ise satılık gayrimenkul ilanı sayısı 1.903.

Zeytinyağı fabrikası

13 özel bankanın portföyünde 5 bin 570 tane gayrimenkul satışı ilanı bulunuyor. 999 ilanla Şekerbank özel bankalar arasında ilk sırada yer alıyor. İkinci sırada yer alan İş Bankası’nın satılık gayrimenkul ilanı ise 893’e dayandı. Bunların 512 tanesini konut oluştururken Çerkezköy’de 15 milyon liralık fabrika satışı da İş Bankası’nın ilanları arasında yerini aldı. Özel bankaların satılık portföyünde zeytinyağı fabrikasından otellere, kümesten konuta birçok gayrimenkulün satış ilanı var.

Hacizde yarışıyorlar

Haciz yarışında katılım bankaları da emin adımlarla ilerliyor. Katılım bankalarında satılık 753 tane gayrimenkul bulunuyor. Türkiye Finans’ın ipotek yoluyla el koyduğu ve satışa çıkardığı gayrimenkul adeti şu anda 471.

Bankanın KDV avantajı var

Sorunlu krediler ödenmeyince öncelikle devlet devreye giriyor ve icra çalışmalarını başlatıyor. Halka açık bu ihalelerde bankanın borçlusunun dairesini bankadan önce almaya imkanı oluyor. Ancak banka KDV mükellefi olmadığı için icradan satın aldığı mala KDV vermiyor. Yurttaş aldığında ise KDV veriyor. Bu avantajdan dolayı bankalar daha iyi alıcı olabiliyor. Böylece gayrimenkuller bankanın tapulu edinimi olabiliyor.

1.2 milyon takipte

Bankaların elinde kalan gayrimenkuller sektöre yönelik düzenlemeleri de beraberinde getirdi. Geçen yılın temmuz ayında Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmelik ile yapılan düzenlemeyle bankaların ellerindeki gayrimenkulleri 3 yıl içinde satma zorunluluğu kaldırıldı. Bu baskı kalkınca bankalar ellerindeki gayrimenkulleri satmakta acele etmiyor, piyasa koşullarını gözetebiliyorlar.

Geçen yılın 11 ayında, bireysel kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe intikal etmiş kişi sayısı 820 bin kişi oldu. Bireysel kredi borcundan dolayı yasal takibe intikal etmiş kişi sayısı ise aynı dönemde yüzde 3.4 oranında artarak 690 bin kişi oldu. Bireysel kredi veya bireysel kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe intikal etmiş kişi sayısı 2017 Ocak - Kasım döneminde 1.2 milyon kişiye çıktı. Kasım 2017 dönemi itibari ile tasfiye olunacak alacak oranı en yüksek olan sektör; yüzde 4.4 ile toptan ve perakende ticaret sektörü oldu.