Bilişim hukukçuları: Yolsuzluk yasası

“İnternete sansür” olarak algılanan Torba Yasa’daki maddelerin TBMM’den geçmesi, bilişim hukukçuları tarafından “Türkiye internette küme düştü” yorumuyla değerlendirildi. İstanbul Barosu Bilişim Hukuku Merkezi Başkanı Taner Sevim, yasa değişikliğiyle özgürlüklerin kısıtlandığını belirterek “İnternet, özgürlüktür. Buzdolabı, televizyon almaya benzemez. Özellikle sosyal medya üzerinden insanların haber alması, bilinçlenmesi engellenmektedir. Bu özgürlüklerin ihlalidir” dedi. Sevim, internetin hükümete hizmet eden bir kurum haline getirilmesine karşı olduklarını vurguladı.

Bilişim hukukçuları olarak internet alanındaki yasal düzenlemelere ilişkin pek çok bilimsel çalışma yaptıklarını, ancak bunlar dikkate alınmadan “siyasal” bir düzenleme gerçekleştirildiğini kaydeden Sevim, son düzenlemelerle internet maliyetinin de ciddi oranda artacağını, bunun da tüketiciye yansıyacağını söyledi.

Erişim Sağlayıcılar Birliği’ne üye olma zorunluluğunun getireceği maliyetleri her kurumun karşılayamayacağını, bu nedenle küçük firmaların piyasadan silineceğini belirterek bunun da rekabet ortamını zayıflatacağını ve tekelci bir piyasa oluşturacağını vurguladı.

Avrupa’da internetin “anayasal hak” olarak algılandığını dile getiren Sevim, şunları söyledi: “Avrupa Birliği ülkeleri, internet hakkı kavramını anayasalarına koymayı tartışıyor. Her insanın aylık belirli bir düzeyde internet hakkı olması gerektiğinden bahsediyor. Ama Türkiye’de tam tersi gelişmeler yaşanıyor. Artık siz interneti bir meta olarak göremezsiniz. Bu bir haktır, özgürlüktür. Zaten okumaya pek alışkın bir toplum değiliz. İnsanlar sosyal medya sayesinde az da olsa okuyor, bilinçleniyordu. Şimdi bu özgürlükleri kısıtlanıyor. Yapılan düzenlemeler, bugünkü iktidarın lehine görünebilir, ama yarın başka bir idari yapı gelir, bu kez onlar bu düzenlemeleri kullanır. O yüzden internetin iktidara hizmet eden bir kurum haline getirilmesine karşıyız. Devletler kalıcıdır, ama hükümetler değişir.”

Özel hayat bahanesiyle internet erişimi, idari bir kurum tarafından engellenemeyeceğini belirten Sevim şöyle konuştu: “Özel hayat bahanesiyle internet erişimi, idari bir kurum tarafından engellenemez. Özgürlükler, ancak mahkeme kararlarıyla kısıtlanabilir. Ayrıca URL engellemeleri, interneti büyük oranda yavaşlatacaktır. Değişiklikler, Bakanlar Kurulu’nda imzaya açıldığı duyurulan kişisel verilerin korunmasına ilişkin düzenlemeye de aykırıdır. Çin, Suudi Arabistan gibi ülkelerle birlikte anılacak düzenlemeler yapılıyor. İnternette her açıdan küme düştüğümüz düzenlemeler yapılmıştır.”

İstanbul Barosu Bilişim Hukuku Merkezi’nden Ünsal Özmestik, yasal değişikliklerin Gezi eylemleri ve hükümet üyelerinin yolsuzluk iddialarına ilişkin görüntülerin internete düşmesi nedeniyle bu kadar “hızlı” biçimde çıkarıldığını vurguladı.

Özmestik şöyle devam etti: “2007’de internete ilişkin çıkarılan yasa nedeniyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, sık sık Türkiye’ye ifade özgürlüğünün engellendiği gerekçesiyle mahkûmiyet kararı veriyordu. Buradaki engeller kaldırılması gerekirken, aksine ifade özgürlüğünü daha da tırpanlayan yaptırımlarla karşılaştık. Yarın, başka hükümetler geldiği zaman, onlar da internetteki içerikleri kendi görüşüne göre şekillendirebilir. Kötü kullanılırsa, çok ciddi şekilde özgürlükler konusunda sıkıntı yaratacaktır. Yurtdışından bununla ilgili bize baskılar gelecektir. İnternet ortamında sansüre açıkça zemin hazırlayan bir kanun. Anayasa Mahkemesi’nde dava açılırsa iptal edileceğini düşünüyorum.”

Özmestik, yasayla ilgili şu örneği verdi: “Örneğin gece geç saatte bir siyasetçinin bir işadamıyla yolsuzluk üzerine bir telefon görüşmesi internete yüklendi. Hemen arkasından TİB’e başvuru yapılır ve Erişim Sağlayıcılar Birliği’ne bunun kaldırılması tebliğ edilebilir. Böylece sabah kalktığımızda internette böyle bir görüşme olmayacak. Dolayısıyla vatandaşın bu tür şeylerden haberi olmayacak.”