Bu yıl çay daha kaliteli olacak

Rize Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Erdoğan, 2011 yılı yaş çay sezonuna girerken 25 bin tonu özel sektör, 25 bin tonu da ÇAYKUR'da olmak üzere 50 bin ton civarında kuru çay stoku olduğunu söyledi. Sektördeki stok nedeniyle geçen yıl sezona sorunlu girdiklerini ifade eden Erdoğan, ''Yaş çayın hava şartları nedeniyle aynı anda gelmesi de sorun oldu. Özel sektör, deposunda mal varken fazla alım yapma taraftarı değildi. Sezonun kısa olması da bunu tetikledi'' dedi.

Geçen yıl 1 milyon 230 bin ton civarında yaş çay üretildiğini ama kalite yönünden verimsiz bir yıl olduğunu söyleyen Erdoğan, yaş çayın hasadındaki bozukluklar, taşımadaki sorunlar, hava sıcaklığından dolayı yanmaların da bunda etkili olduğunu, bu nedenlerle de geçen yıl iyi bir sezon geçirmediklerini anlattı.

Erdoğan, geçen yıl yeterince yağışlı, karlı bir kış geçmediğini, bunun yaz sezonunda ürüne yansıdığını belirterek, ''Bu yıl ise yağışlı, karlı, iyi bir kış geçti. Toprak suya tamamen doydu. Dolayısıyla yaş çayın bol olacağı, kalitenin de bundan dolayı iyi olacağını tahmin ediyoruz. Toprak yeterli suyu emdiği zaman yeterli minerallere de sahip oluyor. Bu da ürünün kalitesini ve rekoltesini artırıyor'' diye konuştu.

'Sezona 80 bin ton stokla gireceğiz'

Mehmet Erdoğan, bu yıl sezona özel sektör ve ÇAYKUR'da 40'ar bin ton olmak üzere 80 bin ton civarında stokla girileceğini, bunun da sezonun zor geçeceği anlamına geldiğini söyledi. ''Yaş çay üreticisini de sanayiciyi de pazarlamacıyı da zor bir dönem bekliyor gibi görünüyor'' diyen Erdoğan, şöyle konuştu: ''Bunu, kaliteli yaş çay toplayarak, kaliteli kuru çay üreterek ve iyi pazarlayarak biraz aşabiliriz. Ama herkes sorumluluğu üzerinden atmak isterse, hem yaş çay hem de kuru çay üretimi açısından sıkıntılı bir dönem olacak. Bunun için bugünden buna hazırlık yapmalıyız. ÇAYKUR çayın kaliteli olması için çalışmalar yapıyor. Kapasite artırımı için de çalışıyor. Ama bunlar tek taraflı olacak işler değil. Özel sektördeki arkadaşlarımız bu sıkıntılı dönemin en iyi şekilde atlatılması için elinden gelen katkıyı vermek zorunda. Müstahsil de kaliteli yaş çay hasat etmeli. Geçen yıl yaprak zaten kalitesizdi, hasat da kalitesiz olunca kalitesiz çay üretildi. Bu nedenle bunlara dikkat edecek olursak toparlanabiliriz. Aksi halde önemli sorunlar yaşarız.''

Kalitesiz çay üretiminin üreticinin gelir kaybına, sanayicinin zarar etmesine, tüketicinin de kötü çay tüketmesine neden olduğuna dikkati çeken Erdoğan, ''Müstahsilinden sanayicisine, tüketicisinden pazarlamacısına kadar hep birlikte hareket etmeliyiz. Kaliteli çay üretilmesi çok fazla önem taşıyor. Kaliteli yaş çay, düzgün hasat, kaliteli ürün, iyi kazanç elde ederek bu süreci iyi tamamlamamız lazım. Üreticinin hızlı ürün biçerek kaliteyi düşürmemesi, bir günde satabileceği kadar ürünü hasat etmesi lazım. Böylece kaliteli çay üretilebilir. Bu, gelirin artması ve kaliteli çay üretilmesi için önem taşıyor'' diye konuştu.
 

'Kaçak çay hem sağlığı hem ekonomiyi tehdit ediyor'

Sektördeki kaçak sorununa da değinen Erdoğan, kaçak çayın önlenmesi için pek çok çalışma yapıldığını söyledi. Erdoğan, ''Kaçak çayın ülkemize nasıl girdiği, nasıl pazarlandığı konusunda artık gizlilik kalmadı. Katır sırtında ne kadar, gümrük kapılarından farklı beyanlarla ne kadar giriyor, aşağı yukarı belli'' dedi.

Erdoğan, yılda 50 bin tonun üzerinde çayın Türkiye'ye kaçak girdiğini ifade ederek, ''Bu, tehlikeli bir miktar. Sağlığa zararlı maddeler içerdikleri için insan sağlığını tehdit ediyor. Aynı zamanda bölge ekonomisini de tehdit ediyor. Devletin alması gereken vergiyi alamaması söz konusu. Herkesi zarar ettiren bir durum'' diye konuştu.

Kaçak çayla mücadelede ürün ele geçirildiğini, ancak bunu yapan kişilerin tutuklanmadığını söyleyen Erdoğan, şöyle konuştu: ''Bu nedenle tehlikeli bir süreç yaşanıyor. Kaçak çay milyonlarca insanın gelir kaynağından olmasına neden olabilir. Diğer taraftan her gelen kaçak üründen terör örgütü PKK'ya gelir sağlanıyor. Bu da askerime, ülkeme kurşun olarak geri dönüyor. Bu sorunun mutlaka önlenmesi lazım. Önceki yıllarda kaçak çay geldiği bölgede tüketilirdi. Ama artık tüm bölgelere dağılıyor. Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde Türk çayı gibi paketleniyor ve ülke geneline dağıtılıyor. Bunun önlenmesi lazım.''