Çanakkale çantacıdan geçilmiyor

Çanakkale’de planlama aşamasındakilerle birlikte 15 adet termik santral projesi kentin yatırımcılar için ne kadar cazip hale geldiğini gösteriyor. Proje halindeki santralları yapacak firmalar arasında enerji sektörü ile ilgisi olmayan ÇED dosyaları hazırlayan firmalar bile var. Kentte şu an çantacı olarak nitelendirilen küçük firmalar santrala uygun yer tespit edip sorunlu ÇED süreçlerini hallettikten sonra projelerini büyük şirketlere satmak için adeta sıraya girmiş durumda. Kentin Belediye Başkanı Ülgür Gökhan da bu şirketleri “Yeni Türkiye’nin yeni işadamları” olarak niteliyor.

'Bu resmen talan'

Ege ve Marmara’nın cennet köşesi Çanakkale’de kurulacak yeni termik santrallara kentin belediye başkanı Ülgür Gökhan karşı çıkıyor. Çanakkale Belediye başkanı ile termik santrallara neden karşı olduğunu öğrenmek için yaptığımız söyleşide yönelttiği “kim bu yatırımcılar” sorusu bizi başka bir konuyu araştırmaya yöneltiyor. Ve bu araştırmanın sonunda ilginç bir tablo ortaya çıkıyor. Ama önce Ülgür Gökhan’ın neden termik santrallara karşı olduğunu anlatalım. Çanakkale’deki termik santral projelerinin yoğunlaştığı Karabiga’nın bakir bir alan olduğu için seçildiğini söyleyen Gökhan, “Buralar hiç yapılaşmanın olmadığı orman ve deniz alanları. ‘Bir bakire var burada’ deyip gözlerini dikmişler. Bu resmen talan” diyor.

Limitler aşılır

Termik santralların hayvancılığı ve meyve bahçelerini bitireceğini vurgulayan Gökhan, poyrazın hâkim olduğu Çanakkale’nin Biga’dan gelecek her türlü kirleticiden etkileneceğini belirtiyor. Her bölgenin bir karbon salım limiti olduğunu dile getiren Gökhan, “Çanakkale’de planlananlarla birlikte 14 termik santral ne limit bırakır ne hava” diyor. Ülgür Gökhan, “Bundan sonra termik santrallara izin verilirken alanda kömür varsa izin verilecekti. Hani ithal kömürle çalışacak santral yapılmayacaktı” diye soruyor. Ülgür Gökhan başka önemli bir soru daha yöneltiyor: “Bu termik santralları kim yapıyor?” Gökhan’ın cevabı da “Tüm limitleri, yasaları delenler hükümeti besleyen yeni Türkiye’nin yeni kapitalist işadamları” oluyor.

ÇED şirketlerinden enerji yatırımı

Yeni termik santral planlarını yapan şirketlere baktığımızda ulaştığımız ilginç tablo başka birçok soruyu daha akıllara getiriyor. Lapseki’deki Filiz Kirazlıdere isimli iki termik santral yöre halkının Doğtaş olarak bildiği Doğanlar Holding tarafından Yıldırım Holding’e satıldı. 600 ve 660 megavatlık iki santral projesinin bulunduğu alanda 56 bin ağaç bulunuyor. Aynı zamanda bölge halkı burada yoğun olarak arıcılık yapıyor. İki projenin de ÇED olumlu raporunun yürütmesi durduruldu.

Yine Doğanlar Holding’e ait Karabiga’daki Sarıkaya Karaburun santralı Yıldırım Holding’e satıldı. 2 üniteden oluşan 660 megavatlık projenin yapılacağı alanda 48 bin ağaç bulunuyor. Bu ÇED raporunun yürütmesi de durduruldu. Ancak 1 Aralık’ta tekrar bir ÇED dosyası oluşturularak Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nde askıya çıkarıldı. Ağan Termik Santralı ise Doğanlar Holding’in D Elektrik AŞ tarafından yapılıyor. 156 bin ağacın bulunduğu alana ilişkin ÇED süreci devam ediyor. Proje, 790 megavatlık 2 üniteden oluşuyor.

Biga Termik Santralı iki adet 770 megavatlık üniteden ibaret. 41 bin ağacın bulunduğu alandaki santralın da ÇED başvurusu yapıldı. Santral Biga Enerji Elektrik Üretim AŞ’ye ait. Firma Selahattin Hacıömeroğlu’na ait. Hacıömeroğlu, Doğanlar’ın ÇED dosyalarını hazırlayan Çınar Mühendislik’in sahibi.

Naren Termik Santralı’nın da ÇED süreci devam ediyor. Santral kayıtlara göre MGS isimli ÇED firmasına ait. Firma enerji alanında faaliyet göstermiyor. Yaparlarsa bu ilk santralları olacak.

Çantacılar türedi

ÇED firmalarının termik santral işine girmesi akıllarda soru işaretleri yaratıyor. Bu firmaların ÇED sürecini tamamlayıp projeleri yapım aşamasına geldiğinde büyük firmalara satarak büyük kazançlar elde etmeyi planladıklarına ilişkin yorumlar yapılıyor. Çanakkale şu an “çantacı” olarak tabir edilen bu tür şirketler için cazibe merkezi haline gelmiş durumda.

Doğtaş’a tepki

Konuştuğumuz Karabigalılar, bölgelerine termik santral yapacak firmalardan birinin Çanakkaleli Doğtaş firması olmasına da kızgınlar. Doğtaş’ı boykot etmeyi bile tartışmaya başlamışlar. Konuyla ilgili sorularımızı yanıtlayan Doğanlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Davut Doğan, termik santralların Doğtaş Mobilya ile hiçbir ilgisi bulunmadığını söylüyor. Doğan, “Doğtaş yüzde 50 yabancı ortaklığı olan ayrı bir kurum ve markadır. Santral yatırımının Doğanlar ailesi tarafından, doğduğumuz topraklara, kendi bölgemize, yani Biga’ya yapılması planlanmaktadır. Doğanlar Holding şirketlerinden biri olan D Enerji olarak, Kirazlıdere ve Karaburun termik santralları için yerli bir firma ile ortaklık protokolü yaptık. Ancak firma adı ve hisse oranlarını rekabet nedeniyle şu aşamada veremeyeceğimizi belirtmek zorundayız” diyor.

Davut Doğan kesilecek ağaçlarla ilgili şu bilgileri veriyor: “Kirazlıdere Termik Santralı inşası nedeniyle 1838 adet karaçam ağacı kesilecektir. Bu ağaçlar 40-50 yaşlarına gelmiş, kesimlik durumda olan ağaçlardır. kesilen her bir ağacın karşılığında iki katı kadar (1838 x 2) ağacın dikileceğini firmamız taahhüt etmiştir. Karaburun Termik Santralı için ise 150 adet kızılçam ağacı sökülecek ve başka bir alana nakil edilecektir. Bu ağaçlar taşınabilir olgunlukta olduğundan herhangi bir ağaç kaybı söz konusu değildir.”