"Çocuk gelinler projesi"

Uçan Süpürge Kadın İletişim ve Araştırma Derneği Genel Sekreteri ve Çocuk Gelinler Projesi Koordinatörü Selen Doğan, 54 ilde uyguladıkları ''Çocuk Gelinler: Yıkıcı Gelenekler ve Ataerkil Sosyal Mirasın Mağdurları'' projesini uyguladıklarını, proje ile amaçlarının bu soruna dikkati çekmek ve projenin uygulandığı kentlerde erken ve zorla evlilikler üzerine yereldeki kanaatler, yetkililerin tutumlarını, kadınların tanıklık ve deneyimlerini yerinde izlemek, çocuk evliliklerinin uygulanmasına ilişkin davranış değişikliği yaratmaya yönelik kamuoyu çalışmaları yapmak olduğunu anlattı.

Türkiye'de çok sayıda kızın çocuk denilecek yaşta evliliğe zorlandığına işaret eden Doğan, ''Çocuk gelinler Türkiye'nin her yerinde karşımıza çıkan bir sorun. Çünkü kaynağını ataerkil toplum düzeninden alıyor. Kız çocuklarını bir an önce evlendirmek, onları ekonomik bir yük olmaktan kurtarmak ve namus nedeniyle kızların bir an önce evlenip kocaya gitmeleri mantığı sürdürülüyor. Dolayısıyla bütün bu problemleri alt alta koyduğumuzda kızlar aslında potansiyel olarak doğdukları andan itibaren çocuk gelin olmaya hazırlanıyor bir taraftan. Bizi bu toplumun gelenekleri, adetleri ve töreleri bir an önce evlendirmek istiyor'' diye konuştu.


"Kadınların seslendirdiği sebeplerin en başında eğitim geliyor"

Çocuk gelinler sorununun temelinde ''eğitim'' konusunun dikkat çektiğini ifade eden Doğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
''Proje kapsamında illerden talepler gelmeye başladı. Daha çok kırsalda çalışılması konusunda talepler alıyoruz. Erkeklerle çalışmamız öneriliyor. Ailede karar vericiler olan erkekler hedef kitlenin içinde bir bölümü oluşturuyor. Ataerkil sistemden etkilenen bu alışkanlıkları sürdüren kadınlar da var. Kız çocukların anneleri, anneanneleri ve teyzeleri bunlar da var hedef kitlenin içinde. Bunun farklı sebepleri var. Ekonomik sebepler şu an çok baskın gibi gözüküyor. Ancak bugüne kadar yaptığımız çalışmalarda gördüğümüz çok önemli bir şey var. O da işin eğitim noktası. Kadınların seslendirdiği sebeplerin en başında eğitim geliyor. Yani burada kişilerin eğitimsiz olması, bunu düşünemeyecek düşünce ve zihniyet yapısında olmaları, kız çocuklarının bir şekilde eğitimin içinde kalmasına gerek görülmediği için 'evlendirilmeli ne diye tutuyoruz evde' düşüncesinin hakim olması nedeniyle çocuk gelinler ortaya çıkıyor.''


"Sadece kadın sorunu değil toplumsal bir sorun"

Çocuk kadınlar sorununun bir kadın sorunu değil aynı zamanda toplumsal bir sorun olduğunu vurgulayan Doğan, ''Niyetimiz, tam olarak bu konuyu toplumun içinde konuşulur, tartışılır kılmak, yasa koyucuların gündemine bu konuyu getirebilmek. Meclisin, siyasetçilerin, kamu kurumlarının, hatta meydanın, hatta hak temelli çalışan sivil toplum örgütlerinin gündemine bu konuyu almak ve farkındalık yaratmak. Çünkü hepimizin bu problemin üstünde rolü var. Bu yönüyle çözüme de katkısı var. Resmi rakamlara göre Türkiye'de çocuk gelin oranı yüzde 30-35 civarında. Ancak bu projenin sonunda daha gerçekçi veriler ortaya konulabilecek'' dedi.

Çocuk gelin sayısının Türkiye'de bir milyonun üzerinde olabileceğinin düşünüldüğünü ifade eden Doğan, şöyle devam etti:
''Erken yaşta evlilik, aile içi şiddeti artırıyor. Erken yaşta ve zorla evlilikleri artıran ve bunu bir probleme dönüştüren en önemli sonuçlarından bir tanesi intiharlar. Aile içinde şiddetin artması, kadınların üzerindeki baskılar, bazen çok kalabalık ve feodal ailelerde kaynana ve diğer aile fertlerinin kadınların üzerindeki baskıları, intiharlara zemin hazırlayabiliyor, aile içi şiddeti artırabiliyor.''

Doğan, proje kapsamında belirledikleri 54 ilde, kısa film gösterileriyle, söyleşilerle, anket çalışmalarıyla, imza kampanyaları ile bu probleme dikkati çekmek istediklerini kaydetti.