Dar zamanlarda politik felsefeyi düşünmek!

Bir kriz dönemindeyiz. Felsefi kavramların sürekli sorgulandığı; insanın ve felsefenin sonunun konuşulduğu bir çağdayız. Ayrıca, adaletsizliğin tekinsiz bir konuk gibi sürekli yanı başımızda olduğu bir dönemi de yaşıyoruz. Post-truth (gerçeklik ötesi) çağı, herkesin kanılarını değişmez gerçekler olarak gördüğü bir çağdır. Gerçekler kesin ve değişmez olunca, adalet çağrısı da anlamsız görülmeye mahkûmdur.

Politik felsefe nedir? sorusu işte tam da burada önem kazanıyor. Politik felsefenin görevi adaleti kurucu bir süreç olarak inşa etmektir. Adaletsizlik sürdüğü sürece dünya onarılmak için karşımızda öylece duracaktır.

İstanbul Üniversitesi’nde 2018’de, geniş katılımlı kolokyumun davetlilerinin metinlerinden oluşturulan, M. Ertan Kardeş’in yayıma hazırladığı Politik Felsefe Nedir?, politik felsefenin eleştirel ve paradoksal karakteristiğini yansıtan sekiz makaleden oluşuyor.

Çalışma, politik felsefenin eylemde ne anlama geldiğine ilişkin derinlikli bir açıklama girişiminde bulunuyor. Buna göre, siyaset felsefesi ve politika felsefesi terimleri, felsefenin politikliğinden arındırılma çabalarının ürünüdür.

Felsefe, dünyaya ilgisiz kalan bir yapıya bürünmüştür. Halbuki dünyadan ayrı bir “felsefe dünyası” yoktur. Felsefe, dünya sorunlarını kendi sorunları kılmalıdır.

Felsefe ve politiklik ilişkisi, kurucu ve yaratıcı karakterdedir. Politik felsefe, felsefenin bir dalı değil; felsefenin kendisidir.

Dünya üzerinde berraklaştırıcı bir bakış, felsefenin politikliğinin kavranmasıyla olanaklıdır. Toplumsalın çözüldüğü, bireylerin atomize olduğu bir tecrit durumunda politik felsefe, toplumsalı çağırmak ve ortak yaşama katılmayı sağlamaktır.

Walter Benjamin, “Her an yeni bir başlangıç imkanıdır” der. Kapanmanın, salgının, tecridin çağında da olsak, kurtuluş imkânı tükenmemiştir. Politik Felsefe Nedir? kitabı, eleştirel politik tavrıyla şimdinin kilidini açma imkanını tartışmaktadır.

Akıntının yönüne kürek çeken tutumların aksine, muhalif tavrıyla; yaşamla, doğayla ve toplumla yeni ilişki pratikleri geliştirmenin yollarını aramaktadır. Yollar kapanmamıştır. Tarihin her anı, yeni bir yolun açığa çıkma fırsatıdır. Yedi Bilge’den Sokrates’e, Sokrates’ten Kant’a, Kant’tan Habermas’a geçmişin tüm parıltıları yolumuzu aydınlatmaktadır.