Direnin fırıncılar!

Fransa’da başlayan “ekmek savaşı” her geçen gün daha da büyüyor. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un değiştirmiş olduğu yasa “boulanger”lerle (fırıncı) ekmek fabrikalarını bir birine düşürdü. Ülkenin çeşitli şehirlerinde fırıncılar kepenk indirerek yasaya tepki göstermeye başladı. Hal öyle ki eğer kriz çözülmez ise dünyaya nam salmış Fransız fırını ekmeklerinin yerini buzlu hamurdan yapılan endüstriyel ürünler alacak.

Yeni yasa endüstriyel ekmek satış noktalarının çoğalmasının önünü açarken fırıncıların ayakta kalmasını ise oldukça zorlaştırdı. Bir önceki yasaya göre, fırıncılar haftanın belirli bir günü dinlenebilmek için diğer fırıncılarla dönüşümlü olarak dükkânlarını bir gün kapalı tutuyorlardı. Şimdi ise her gün açık olmak zorundalar. Mahkemeye taşınan ekmek savaşını fırıncıların kaybetmesi durumunda ayakta kalmaları oldukça zor olacağı yorumları yapılıyor. Fırıncıların ümidi Fırıncılar Federasyonu’nun yasanın iptali için açmış olduğu davadan lehlerine karar çıkmasında.

Fransa’da kişi başı 120 gr. ekmek tüketiliyor, ülkede 33 bin fırın var. Buralarda çalışan kişi sayısı 160 bin. Yıllık ekmek cirosu ise 7 milyar Avro. Ülkede ekmek üretiminin yüzde 64’ünü “el işi” bildiğimiz fırınlar karşılıyor. Fabrikasyon üretim ise yüzde 24’lerde. Ekmek ihracatı ise yüzde 2 civarında. Bu da gösteriyor ki ekmek üzerinde başlayan rant savaşı daha da büyüyecek.

‘Kültür yok ediliyor’

Fırıncıların mücadelesini yakından dinlemek üzere soluğu yıllardır bu işe gönül, emek vermiş Daniel Beaumont’un yanında alıyorum. Fırıncılığın oldukça zor bir iş olduğunu anlatan Daniel, ekmek savaşını kaybetmelerinin sonucunda el emeği ile özenle yapılan ekmekleri artık yememizin oldukça zor olacağını ve dünyaca bilinen Fransız fırın kültürünün yavaş yavaş yok olacağına dikkat çekiyor. ABD’nin birçok şehrinde bile Fransız fırınlarının olduğuna işaret ederek “Biz Amerikalılara bile Fransız kültürünü yaşatırken kendi kültürümüzün yok edilmeye çalışılmasına anlam veremiyorum. Amerikalıları hamburger yemekten kurtarıyoruz ama maalesef kendi ülkemizde yok olacağız. Yeni çıkan bu yasa ile gençlerin de fırıncılık mesleğinden gittikçe uzaklaştığını görüyorum. Haftanın yedi günü açık kalmak oldukça zor ve yorucu. Ülke genelinde her geçen gün fırınlar kapanıyor ve ekmek kültürümüz yok oluyor” diye yakınıyor.

1789 yılının Ekim ayında Fransız Devrimi devam ederken Paris’te ve ülke genelinde ekmek kıtlığı yaşayanların feryatları Versailles Sarayı’na kadar uzanır. Saray önünde biriken yoksul kadınların ne istediğini yanındakilere soran Kraliçe Marie Antoinette, “ekmek” yanıtını alır. Bir çoğumuzun da bildiği üzere, kimi anlatıma göre Kraliçe’nin buna karşılığı ünlü “Ekmek bulamıyorlarsa pasta yesinler” sözü olur. Bu ifadeleri kimin söylediği yıllardır tartışılsa da aradan geçen 229 yılın ardından yine bir ekim ayında başlayan “ekmek savaşı”nda bu sefer gözler Elysee Sarayı’nda. Şimdilerdeki espri, ister misiniz First Lady Brigitte Macron’a da sorulsun, yanıtı da “Taze ekmek yoksa buzlu hamur alın” olsun... Biz ise bu savaşta ekmek yerine pasta da, buzlu hamur da yememek için “direnin fırıncılar” diyoruz...