DİSK'in istihdam raporu

DİSK-AR'ın Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Hanehalkı İşgücü Anketi Aralık 2010 dönem sonuçları üzerinden hazırladığı Aralık 2010 dönemine ilişkin İstihdam Raporu'na göre, başta umutsuzluk olmak üzere çeşitli nedenlerle son 3 aydır iş arama kanallarını kullanmayan ve işe başlamaya hazır olan umudu kesik işsizlerin de hesaba katıldığı, geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 18,07 oldu.

Bir saat bile çalışsa işsiz sayılmayan, yetersiz ve eksik zamanlı istihdam edilen gizli işsizler ilave edildiğinde bu oranın yüzde 22 düzeylerine ulaştığı dile getirilen raporda, işsiz sayısının ise resmi 2 milyon 929 bin rakamına karşın, umutsuz işsizlerle 5 milyon, gizli işsizlerle 6 milyon 65 bin düzeyinde olduğu, işsiz sayısının 2007 Aralık dönemi ile karşılaştırıldığında 464 bin, umudu kesik işsizler dahil edildiğinde 853 bin artmış durumda bulunduğu ifade edildi.

Rapora göre, geçici bir işte çalışan her 10 kişiye karşın, geçici bir işte çalıştığı için işsiz kalmış yaklaşık 4 kişi bulunuyor. Buna göre Kasım 2010 raporunda yüzde 34 oranında olan geçici işçiler için işsizlik oranı Aralık 2010 döneminde yüzde 39 düzeyine çıktı.
Aralık 2010 döneminde resmi işsizlerin yüzde 15'ini işten çıkartılanlar, yüzde 16,7'sini ise kendi isteğiyle işten ayrılanlar oluştururken, işyerini kapatan 196 bin kişi ise henüz iş bulabilmiş değil.

Öğrenimine devam eden veya yeni mezun işsizlerin sayısının 310 bin düzeyinde bulunduğu belirtilen rapora göre, Türkiye'de kriz dönemi ile birlikte tarım sektöründe istihdam edilenlerin sayısında bir patlama yaşandı. Son 3 yıllık dönemde yaratılan 2 milyon 550 bin kişilik istihdamın, 1 milyon 282 bini tarım kesiminde gerçekleşti. Tarımın istihdam içindeki payı yüzde 21,38'den yüzde 24,68'e çıktı.

Raporda, ''Az gelişmişlik göstergesi olarak kabul edilen tarımsal istihdamda bu artış yaşanmasa idi, işsizlik oranları için olumsuz tablo iyice kendini gösterecekti. Bu durum istihdam artışının dayandığı zeminin son derece olumsuz olduğunu ortaya koyuyor'' görüşüne yer verildi.
 

''Kayıt dışı çalışanların sayısı 1 milyon 40 bin kişi arttı"

Toplamda, yeni istihdama dahil olanların yaklaşık dörtte birinin ücretsiz aile işçisi olarak en kötü koşullarda çalışma yaşamına dahil olduğu belirtilen raporda, son 3 yıllık dönemde umudu olmayan işsizlerin sayısının, diğer nedenlerle birlikte işsiz sayılmayan ama çalışmaya hazır olanlarla birlikte 379 bin kişi arttığı kaydedildi.

Kayıt dışı çalışanların sayısının ise 1 milyon 40 bin kişilik artış gösterdiği dile getirilen raporda, eksik ve yetersiz istihdam edilenlerin sayısının kriz öncesinin 464 bin üzerinde olduğu, geçici işlerde çalışanların sayısının da kriz öncesi döneme göre 287 bin kişi arttığı bildirildi. Raporun sonuç bölümünde, ''işsizlikle mücadele konusunda ortaya konulan tablonun eksik kaldığı, işsizlik oranlarının korkutucu düzeylerde seyretmeye devam ettiği'' ileri sürüldü.

''İstihdam artışı adı altında ortaya konulanın, güvencesiz, esnek ve kuralsız, kötü çalışma koşullarının yaygınlaşması olduğu'' savunulan raporda, işsizlikle mücadele için sunulan çözüm önerileri şu şekilde sıralandı:

''Haftalık çalışma süresi gelir kaybı yaşanmaksızın 40 saate, fazla mesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90 saate düşürülmelidir.
Herkese en az 1 ay ücretli izin hakkı tanınmalıdır.
Herkes için iş güvencesi ayrımsız bir biçimde uygulanmalıdır.
Sendikal hak ve özgürlükler güvence altına alınmalı, sendikal barajlar, noter şartı kaldırılmalı, herkesin sendika hakkını özgürce kullanabilmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
Kamu girişimciliği ve hizmetleri istihdam yaratacak şekilde yeniden ele alınmalıdır.
Kamuda personel açığı derhal kapatılmalıdır.
Taşeronlaşma ve kayıt dışı istihdam engellenmelidir.''