En yaşlı İstanbullu bulundu

Bilindiği üzere Başbakan Recep Tayyip Erdoğan geçen günlerde Yenikapı-Üsküdar arasını Boğaz’ın altından birleştirecek Marmaray projesinin gecikme nedenini “Çanak, çömlek çıktı diyerek bizi 3.5 yıl oyaladılar” sözleriyle açıklamış hatta “arkeolojik şeyler” nitelemesi yapmıştı. Oysa bölgede açığa çıkan kalıntılar İstanbul’un tarihine dair yeni adımlar atılmasını, keşifler yapılmasını sağlamaya devam ediyor.

Proje kapsamında yürütülen arkeolojik kazılarda ortaya çıkarılan yeni gömütte, ölünün güneybatı – kuzeydoğu yönünde, büzülmüş (hoker) pozisyonda yatırılmış erişkin bir birey olduğu saptandı. Birbirine paralel yerleştirilmiş ince ahşaplar üzerine yatırılmış iskeletin üstü ise dikey pozisyonda yekpare geniş bir ahşap ile kapatılmış. Marmara bölgesinin kronolojisine göre ilk neolitik çağa tarihlenen arkeolojik dolgu içerisinde son olarak açığa çıkarılan bu gömüt, ahşap organizasyonuyla alanda daha önce bulunan gömütlerin en ilginç ve dikkat çekici olanı. Bu ahşap gömüt mimarisinin yakın benzerinin henüz bilinmemesine ek olarak ahşap malzemenin korunması ve bugüne ulaşmasının da imkânsıza yakın olduğunu belirtelim.

Marmaray kazıları ve keşifleri

Bizans dönemine ait batık gemi ve buluntularıyla tüm dünyanın dikkatini üzerine çeken Marmaray kazıları, deniz seviyesinden -7 metre derinlikte, günümüzden yaklaşık 8000 yıl öncesine tarihlenen neolitik (cilalı taş devri) dönem kültürlerin keşfi ile yeni bir boyut kazanmıştı.

Marmaray kazılarında 2008 yılında bir gömüt ve ardından Anadolu’nun en eski kremasyon (ölünün yakıldıktan sonra gömülmesi) uygulaması keşfedilmişti. Neolitik dönem ölü gömme âdetlerinin bilinmeyen noktalarını açığa çıkartan bu buluntular bilimsel platformda da ses getirmişti.

Toprak gömütlerde ve mezar mimarisinde ahşap kullanımı, arkeolojik çalışmalarda nadir olarak bulunuyor. Kazılar bu açıdan da bizlere önemli veriler sunuyor. Son dönem çalışmalarında açığa çıkartılan bu yeni gömüt, neolitik demografiye yeni bir “birey” kazandırıyor.