'Fiyatları marketler belirliyor'

Geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatı üzerine Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’ın ev sahipliğinde Gıda Komitesi toplantısı yapıldı. Toplantıda tarımsal ürünler ve gıda piyasalarındaki gelişmeler konusunda zamanlı kararlar almayı sağlayacak bir ‘erken uyarı sistemi’nin oluşturulmasına karar verildi. Konuyla ilgili olarak Youtube kanalından açıklama yapan Yıldırım, denetim memurlarının market ve pazarları dolaşıp "Fiyatı çok arttırdın, düşür” diyerek ceza uygulamasına gitmesinin de doğru olmadığını söyledi. Yıldırım’ın konuyla ilgili açıklaması şöyle:

ERKEN UYARI SİSTEMİNDEN BİLGİ Mİ VERİLECEK?

“Çiftçileri, üreticileri temsil eden onların haklarını ve isteklerini dile getirebilen bir yetkili olmadığını biliyoruz. Tek başına üretimi arttırmak çözüm değil. Ürünlerin üretim aşamasındaki her şeyinin (paketleme, işlem, taşıma) maliyetleri düşürülmediği sürece gıda fiyatları düşürülmez. Ürün üretilmiş pazara gelmiş ‘Fiyat yüksek…’ E ne yapalım? Depo baskını yapalım. Fiyatları düşürelim. Yapılması geren çok basit, Çiftçi yüksek girdi maliyetleriyle üretim yapıyor.

Üretim yerleri çok farklı yani Antalya’dan İzmir’den ürünü üretip biz onu İstanbul’a taşıyoruz. Burada ciddi bir taşıma maliyeti var. Çünkü İstanbul ve yakınlarında üretim yapılacak alan da kalmadı.  Son noktada bütün piyasayı marketlere teslim ediyorsunuz. Onlar da istedikleri gibi fiyat belirliyorlar. Böyle bir yapıda gıda fiyatlarının düşürülmesi mümkün değil. Erken uyarı sistemi dedikleri, ‘Fiyatlar izlenecek baskın domates fiyatları artacak’ diye bilgi mi verilecek. Biz bunu zaten biliyoruz."

Çiftçi-Sen Başkanı Adnan Çobanoğlu gıda krizini şöyle yorumladı:

"Yeterli gelire sahip olamayan işsiz kalan insanlar gıdaya erişimde zorluk yaşamaktadır. Bunun nedeni üreticiler değil. Onlar da aynı şekilde mağdurdur. Pandemi yasakları nedeniyle ürünlerini pazara ulaştırmakta zorluk yaşamışlardır. Birçok yerel Pazar kapatılmış birçok tüketici telefon ve internet üzerinden marketlerden sipariş verir hale gelmiştir. Hızla gıdanın kontrolü şirketlerin eline geçmeye başlamıştır. Bu noktada hükümet suçludur. Çünkü bu konuda yeterli kontrolü sağlamamıştır.

Vatandaş, 'Hükümet yerli çiftçiyi desteklemek yerine farklı ülkelerdeki çiftçileri destekliyor' diyerek eleştiriyor. Hayır, ithalat yapılmış olması o ülkelerdeki çiftçilerin desteklendiği anlamına gelmiyor. O ülkelerde de ithalat ve ihracatı kontrol eden yine şirketler. Oralarda da küçük üreticiler ürünlerini pazara sunmakta zorlanmaktadırlar. Bizim karşımızdaki düşman büyük şirketlerdir. Açlıkla karşılaşmamak için şirketlerin kontrolündeki gıda sisteminden kurtulmamız gerekir. Bu da üretici ve tüketicinin birlikte yürütebileceği gıda egemenliği projesiyle mümkündür. Ne ürettiğini bilen neden tükettiğini bilen insanların ortak bir mücadelesi gerekir. Dünyadaki küçük üreticiler birbirinin dostudur."