Hakimlere yeni sorumluluklar geliyor

TBMM Adalet Komisyonu'nda görüşmelerine başlanan 455 maddelik, "Hukuk Muhakemeleri Kanun Tasarısı" Türk Ceza Kanunu (TCK), Ceza Muhakemeleri Kanunu (CMK), Türk Medeni Kanunu, Türk Ticaret Kanunu ve Türk Borçlar Kanunu'na paralel olarak düzenleniyor. Tasarıya pek çok yeni düzenleme getirilirken, mevcut düzenlemeler de genişletiliyor. Bu çerçevede tasarıya hakimlerin görevlerini yeniden düzenleyen maddeler ekleniyor.
 

Kusurlu hakim

Tasarıyla, hakimin hukuki sorumluluğu genişletiliyor. Hakimin yargılama faaliyeti sırasında vermiş olduğu zararlardan; kayırma, taraf tutma, taraflardan birine kin veya düşmanlık, sağlanan veya vaat edilen menfaat sebebiyle kanuna aykırı hüküm verme, kanun hükmüne aykırı karar verme gibi gerekçelerle devlet aleyhine tazminat davası açılabilecek. Devlet, bu davalarda mahkum olursa ödediği tazminatı sorumlu hakime bir yıl içinde rücu edebilecek.

Yargıtay ve Danıştay başkan ve üyeleri ilk derece mahkemesi hakimleri dahil yargı yetkisini kullanan tüm hakimler bu kapsamda sorumlu olacak.  Hakimin kusurlu davranışı iddiasıyla devlete karşı açılan tazminat davası reddedildiğinde, davacı, disiplin para cezasına mahkum edilecek. Bu cezaya, davaya bakan mahkeme karar verebilecek. Hakimin davranışından zarar gören kişi, hukuki yollara başvurarak zararı engelleme imkanı olmasına rağmen, bunu yapmamışsa tazminat talep edemeyecek.
 

Mahkeme dışı çözüm yolları

Tasarıya yeni giren bir düzenlemeyle de; yargılama akışına uygun, takip edilmesi kolay, mantıki, sade ve basit bir sistematik bir anlayış benimsenerek, yargılamanın daha doğru, amacına uygun, daha hızlı ve etkin yürütülmesine hizmet edecek yeni kurumların oluşması öngörülüyor. Tasarıyla, yargılama sürecinde mahkeme dışı çözüm yollarına da başvurulabilinecek. Mahkeme dışı çözüm yolları ile sulh veya uzlaşmayı mümkün kılacak ve teşvik edecek bir alt yapının da oluşturulması öngörülüyor.