İran, uranyumu yakıta dönüştürecek

İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Ali Ekber Salihi, yüzde 3,5'lik uranyumu 48 saat içinde yüzde 20 oranında zenginleştirecek altyapıya sahip olduklarını kanıtladıklarını ve birkaç ay içinde bunu yakıta dönüştürecek seviyeye geleceklerini söyledi.

Nükleer teknoloji alanında Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'na (UAEK) üye 150 ülke arasında ilk 15'te yer aldıklarını kaydeden Salihi, ''Arak'taki 40 megavatlık araştırma reaktörünü kendilerinin inşa ettiğini, ağır su ürettiklerini, uranyum çıkarıp zenginleştirdiklerini, santrifüj yaptıklarını'' bildirdi.

Atom Enerjisi Kurumu'nda çoğunluğu uzman 12 bin kişinin çalıştığını belirten Salihi, ''Şu anda yüzde 20 zenginleştirilmiş ilk parti uranyuma sahibiz, bu büyük bir başarıdır'' ifadesini kullandı.

Salihi, sonuç alınamayan uranyum takası müzakerelerine ilişkin olarak da şunları söyledi:
''Uranyumu zenginleştirecek kapasitede olduğumuzu defalarca ilan ettik, ancak onlar inanmadılar. Siyasi ve iktisadi sebeplerden dolayı uranyumu sizlerden satın almak istiyoruz dedik, maalesef onlar bu mesajı anlamadılar. Yetersizlik ve acizlikten dolayı böyle öneride bulunduğumuzu sandılar. Talebimiz karşısında şöyle böyle olmalı diye şartlar öne sürdüler.''

Tahran'daki araştırma reaktörü için 20 yıl önce uranyum talep ettiklerini ve parasını ödeyerek Arjantin'den aldıklarını anlatan Salihi, ''Biz hak ve hukukumuza göre hareket ettik ve hiçbir şey de olmadı. UAEK tüm üyelerinin bu yöndeki talebini karşılamakla yükümlü değil mi ki?'' diye sordu.

Salihi, bugün gelinen noktada uranyumu ihtiyaçları doğrultusunda ve istedikleri oranda zenginleştirebilecek teknolojiye sahip olduklarını söyledi.

Yıllardır sürüncemede kalan Buşehr nükleer santralinin bitirilmesine ilişkin olarak da açıklamalarda bulunan Salihi, ''Buşehr'in faaliyete geçmesi için 'sıcak su' adlı son testin yapılmasıyla uğraşıyoruz. Bu, en az bir ay sürer. Son safhada da reaktöre yakıt verilecek'' ifadesini kullandı.

Buşehr nükleer santralini bahara kadar faaliyete geçirmeyi ümit ettiklerini söyleyen Salihi, ''nükleer teknolojideki başarılarına ilişkin Batılı ülke yönetimlerinin iddia ve yalanlarına inanılmamasını'' da istedi.

İran, 850 bin kadar kanser hastasının tedavisi ve yaklaşık 200 hastanenin ihtiyacını karşılamaya yönelik radyoizotoplar için Tahran'daki araştırma reaktörüne yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyum satın almak istediğini UAEK'ye bildirmiş, ardından taraflar arasında konuya ilişkin müzakerelerde bulunulmuştu.

Uranyum takasına ilişkin görüş ayrılıklarının giderilememesi üzerine Tahran yönetimi, UAEK'ye mektup göndererek zenginleştirme işlemini kendisinin yapacağını ilan etmiş ve yüzde 20 oranında zenginleştirilmiş ilk parti uranyumu dün ürettiğini açıklamıştı.