İsrail ve ABD neden endişeli?

Türkiye, Çin ile İran arasında gelişen bağların İsrail ve ABD'yi kaygılandırdığı bildirildi. Haaretz gazetesi, ABD ve İsrail'in, özellikle Türk-Çin ortak hava tatbikatından sonra Türkiye, Çin ve İran arasındaki büyüyen askeri işbirliğini kaygı ile izlediğini belirtti. Gazete, "Obama Yönetimi'nin, Çin savaş uçaklarının Türkiye'ye Pakistan ve İran üzerinden gönderildiği bildirilmesinin ardından Türkiye'nin İran ile askeri işbirliğini protesto ettiğini" de belirtti.

Haaretz, Türkiye'nin, İsrail ile askeri tatbikatı iptal ettikten sonra Çin ile bir tatbikat yaptığına işaret ettiği haberinde "ABD ve İsrail, Türkiye, Çin ve İran arasındaki büyüyen askeri işbirliğini kaygı ile izliyor, özellikle geçen haftaki ortak Türk-Çin hava kuvvetleri tatbikatından sonra" diye yazdı.

İki yıl kadar önce İsrail'in hava muharebe eğitimi işbirliği konusunda Türkiye'nin başlıca ortağı olduğunu belirten gazete, Türk Hava Kuvvetlerinin, 2001 yılında İsrail ve ABD ile Konya'da bir taktik hava savaş merkezi açtığını, 2008 yılına kadar İsrail'in Türkiye'nin göklerini sık sık kullandığını, yılda bir defa yapılan Anadolu Kartalı tatbikatına düzenli bir biçimde katıldığını kaydetti.

"Türkiye, İsrai'in yerine Tatbikata Çin'i aldı"

Ancak Gazze operasyonun ardından ikili ilişkilerin bozulması üzerine Türkiye'nin, geçen yıl İsrail'in tatbikata katılımını iptal ettiğini, bunun nedeniyle de ABD'nin tatbikata katılmama kararını verdiğini, diğer bazı NATO ülkelerinin benzer bir tutum aldığını anımsatılan haberde şöyle devam edildi:

"Türkiye, İsrail Hava Kuvvetleri'nin yerine (tatbikata) Çin'i aldı. Çin de, Türkiye'nin F-16 uçaklarıyla birlikte eğitim yapmak üzere Sukhoi SU-27 savaş uçağını ve pilotlarını gönderdi. Geçmişte bu tatbikatlar göreli olarak kamuoyuna açık yapılıyordu ancak geçen hafta kapalı gerçekleştirdi ve sadece tatbikat sonrası Türk medyasında kısa bir haber çıktı."

"Obama yönetimi Türkiye'yi protesto etti"

Batı'nın ise, başta Beijing'in sınırlarının çok uzağında savaşma kapasitesini elde etme niyetini yansıtan, uzun menzilli deniz ve hava tatbikatları ve Çin ordusundaki yapısal değişikliklerini izlediğini kaydeden gazete, "Obama Yönetimi, Çin savaş uçaklarının Türkiye'ye Pakistan ve İran üzerinden gönderildiği bildirilmesinin ardından Türkiye'nin İran ile askeri işbirliğini protesto etti" diye yazdı.

Haaretz, Türkiye, İran ve Çin arasında gelişen bağların, silah anlaşmalarına da yansıdığını belirtirken İran'ın, Çin'den özellikle füze teknolojisini satın aldığına, İkinci Lübnan savaşı sırasında bir İsrail füze gemisine Hizbullah tarafından atılan C-802 füzesinin İran tarafından Çin teknolojisi ile üretildiğini yazdı. Haberde şöyle devam edildi:
"Çin aynı zamanda Türkiye ile birlikte karadan karaya roket fırlatma sistemini geliştirdi. Çin Başbakanı Wen Jiabao'nun da bu ay Ankara'yı ziyaret etmesi ve bazı ikili işbirliği anlaşmalarını imzalaması öngörülüyor. "

Türkiye ve Çin'in ayrıca İran'dan petrol taşıyan boru hatları projeleri inşasında da yer aldığını belirten Haaretz, Türkiye ve İran'ın, Çin ile yakın ilişkileri kurmasının başka bir nedeninin de, BM Güvenlik Konseyi daimi üyesi olarak Çin'in nükleer programı nedeniyle İran'a daha katı yaptırımların uygulanmasına karşı muhalefetin başını çekmesi olduğunu da yazdı.