Jeffrey'den açıklamalar

ABD'nin Ankara Büyükelçisi James Jeffrey, ABD Başkanı Barack Obama'nın Ankara ziyareti sırasında "model ortaklıktan" söz ettiğinin hatırlatılması üzerine, Türkiye ile ABD'nin ortak değerler ve sorumluluklar paylaştığını söyleyerek, model ortaklık çerçevesinde iki ülke arasında sık sık görüş alışverişi yapıldığını ve Pakistan-Afganistan, NATO, BM Güvenlik Konseyi ve Orta Doğu gibi çeşitli alanlarda ortak siyasetler oluşturulduğunu kaydetti.

Büyükelçi Jeffrey, Türkiye'nin Pakistan ve Afganistan'daki faaliyetlerinden dolayı memnun olduklarını belirterek, Türkiye'nin bu ülkelerle çok iyi ilişkileri olduğunu ve bu nedenle önemli bir diplomatik rol oynadığını söyledi. Jeffrey, istikrarlı bir Afganistan, Pakistan ya da Orta Doğu'nun Türkiye'nin de çıkarına olduğunu belirterek, "ABD ile Türkiye arasında model bir ortaklık var, evet ama bu demek değil ki biz Türkiye'den hem Müslüman hem de Müslüman olmayan ülkelere model olmasını bekliyoruz. Her ülke kendi yolunu izlemeli, biz ortak çıkarlarımız için her ülkeyle çalışıyoruz" diye konuştu.

Jeffrey, Türkiye'nin İran ve Suriye'ye yönelik politikalarının sorulması üzerine, Türkiye ile ABD arasında konulara zaman zaman farklı bakılabildiği ve bu nedenle sorunlar yaşanabildiğini ancak bunun normal olduğunu söyleyerek, ABD ile İngiltere arasında bile bazı sorunlar olabildiğini kaydetti. "Yollarımız biraz farklı ama bu önemli değil çünkü son zamanlarda biz de Suriye ile daha yoğun bir şekilde görüşmeye başladık" diyen Büyükelçi, İran konusunda ise durumun biraz daha karışık olduğunu çünkü arada hala nükleer sırlar konusunda sorunlar bulunduğunu ifade etti.

Jeffrey, ABD Başkanı Obama'nın 4 gün önce İran halkına bir mesaj göndererek, İran ile iyi ilişkiler istediklerini söylediğini hatırlattı ve Obama'nın bu mesajda "30 senedir biz İran'ın ne istemediğini biliyoruz ama ne istediğini bilmiyoruz" dediğini aktardı.

Türkiye ile İran arasındaki ikili ilişkilerin ABD'yi rahatsız edip etmediğinin sorulmasına karşılık da Jeffrey, "Rahatsız etmiyor tabii olabilir ama mesela İran konusunda bekliyoruz ki; Türkiye ile İran ilişkileri BM kararları çerçevesinde ve bu kararlarla tutarlı şekilde devam etsin" dedi.

Irak ve demokratik açılım

ABD'nin Irak'tan çekilmesi ile ilgili soruya karşılık da Büyükelçi Jeffrey, Irak'ta istikrarın bütün bölge için çok yararlı olacağını belirterek, bu nedenle herkesin daha istikrarlı bir Irak istediğini ve Türkiye ile bu amaç doğrultusunda çok yakın çalıştıklarını söyledi.
"Bağdat'a en yakın dost Ankara" diyen Jeffrey, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun ziyaretlerinin çok başarılı olduğunu belirtti. Jeffrey, ABD olarak Irak ile çekilme sonrası farklı bir güvenlik ilişkisi kuracaklarını ancak bunun arada hiçbir güvenlik ilişkisi kalmayacağı anlamında olmadığını kaydetti.

Türkiye'nin Irak'ın kuzeyindeki bölgesel yönetim ile ilişkilerinin düzeldiğinin anımsatılmasına karşılık Jeffrey, "ABD hem Türkiye'nin hem Irak'ın toprak bütünlüğünü yüzde yüz destekliyor ve destekleyecek" diyerek, BM Güvenlik Konseyi'nin 2004 yılında aldığı kararla Irak'ın federal, demokratik, birleşmiş ve çoğulcu bir ülke olduğunu bildirdi. Jeffrey, "Herhangi bir bağımsız bölgeyi desteklemiyoruz, bağımsız ve birleşmiş bir Irak'ı destekliyoruz" diye konuştu.

Büyükelçi Jeffrey, terör örgütü PKK'nın son açılım çerçevesinde tasfiye edilip edilmeyeceğinin sorulması üzerine, ABD'nin bu konuda bazı ilkeleri olduğunu belirterek, ilk ilkeyi ABD'nin Irak ve Türkiye'nin toprak bütünlüğünü desteklemesi, ikincisini de PKK'yı terör örgütü kabul etmeleri olarak sıraladı. Jeffrey, bu çerçevede terör örgütü PKK ile çeşitli alanlarda mücadele için Türkiye ile birlikte çalıştıklarını söyleyerek, terörle mücadele ve demokratik açılım konularında şunları kaydetti:
"Bizim Vietnam, Afganistan ve Irak'taki tecrübelerimiz asgari başarının gerekli ama yeterli olmadığını gösterdi. Aynı zamanda siyasi, iktisadi, kültürel ve diplomatik tedbirler alınmalı. Biz durumu Türkiye'den daha iyi bilemeyiz, bunu Türk halkı biliyor. Biz yabancı bir ülke olduğumuz için hiçbir rol oynamıyoruz ve oynamamız da gerekmiyor, çünkü bu bir iç siyaset konusu. Ben şimdiye kadar Türkiye'de 4 değişik görevde bulundum ve hiçbir zaman Türkiye herhangi bir ABD planını izlemedi. Çünkü Türkiye çok büyük ve bağımsız bir ülke, kendisi yapabilir, biz sadece zaman zaman destek veriyoruz, bir ABD planı söz konusu değil."

Jeffrey, Türkiye'nin terörle mücadele konusunda kendilerinden daha çok yardım isterse buna sıcak bakabileceklerini de söyleyerek, Türkiye'deki ilk görevine 1983 yılında başladığını ve hemen sonrasında da terör olaylarının baş gösterdiğini, o dönemde çok sık Güneydoğu'yu ziyaret ettiğini ve dehşet verici olaylar gördüğünü, bu nedenle terörün bitmesini kendisinin de şahsi olarak istediğini belirtti. Jeffrey, "Hangi adımı ne zaman atmak gerektiğini Türkiye bizden daha iyi biliyor, biz Türk demokratik sistemine ve Türk halkına güveniyoruz" diye konuştu.

Başbakan Erdoğan'ın Aralık ayındaki ABD ziyaretinin gündeminin sorulmasına karşılık Jeffrey, genel olarak iki ana konunun gündeme gelebileceğini, bu çerçevede ilk olarak Türkiye'nin son dönemde takip ettiği sıfır sorun politikasının ele alınabileceğini ifade etti. "Bu politikayı yakinen izliyor ve destekliyoruz" diyen Jeffrey, Obama'nın Nisan ayındaki ziyaretinde bu konu hakkında görüş alışverişi yapıldığını, şimdi de buna devam edileceğini bildirdi. Büyükelçi Jeffrey, ayrıca NATO'nun geleceği, Pakistan-Afganistan, İran ve Orta Doğu gibi konuların ele alınacağını belirterek, Obama ile Erdoğan'ın birbirine benzeyip benzemediğinin sorulmasına karşılık olarak da iki liderin birbirlerini iyi anladığını ve her ikisinin de büyük ve önemli ülkelerin liderleri olarak çok sorumlu bir pozisyonda olduğunu kaydetti.