Kağıt üzerindeki kooperatifler tasfiye edilecek

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın koordinasyonunda hazırlanan ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan ''Türkiye Kooperatifçilik Strateji Belgesi ve Eylem Planı''nın detayları belli oldu.

Buna göre, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu, uluslararası esaslar ve günün ihtiyaçları doğrultusunda yeniden düzenlenecek. Uygulamada karşılaşılan sorunların çözümü, yeni Türk Ticaret Kanunu'nun (TTK) getirdiği yenilikler, AB düzenlemeleri, BM ve ILO Kararları ile uluslararası kooperatifçilik ilke ve uygulamalarına uyumun sağlanması gibi amaçlarla, kooperatifçilikten sorumlu bakanlıklar tarafından, kooperatif üst kuruluşları ile birlikte Kooperatifler Kanunu'nda değişiklik çalışmaları 2016 yılına kadar sonuçlandırılacak.
Kooperatif denetim ve yönetim kurulu üyelerine 2014 yılından başlanarak, 2016 yılı sonuna kadar eğitim ve sertifikasyon zorunluluğu getirilecek. Böylelikle Kooperatifler Kanunu değişikliğine bağlı olarak, kooperatif denetim kurulu üyeleri tarafından yapılan denetimlerin daha etkin hale getirilmesi ve yönetim kurulu üyelerinin yönetim becerilerinin arttırılması amaçlanıyor.

Faaliyet göstermeyen kağıt üzerindeki kooperatifler tasfiye edilecek. Kurulduğu halde faaliyet göstermeyen, borcu, alacağı ve hukuki ihtilafı bulunmayan gayri faal durumdaki bu kooperatiflerin kısa sürede tasfiye edilmesi amacıyla önümüzdeki yıllarda kanuni düzenleme yapılacak.

Kooperatif ortaklarına belli aralıklarla bilgi verilmesi zorunlu olacak

Önümüzdeki yıldan itibaren kooperatif denetim ve yönetim kurulu üyeleri tarafından kooperatif ortaklarına belli aralıklarla (3-6 ay) ve çeşitli yöntemlerle bilgi vermeleri yönünde kanuni zorunluluk getirilecek.
Kooperatif yönetim kurullarında profesyonel yönetici bulundurulacak. Yapılacak kanun değişikliği sonrasında isteyen kooperatiflerin ana sözleşmelerinde yer verecekleri hükümler ile yönetim kurullarının tamamının veya bir kısmının dışarından seçilebilecek profesyonel yöneticilerden oluşmasına imkan sağlanacak.

Önümüzdeki yıldan itibaren büyük ölçekli kooperatifler ve üst kuruluşları için internet sitesi oluşturulması zorunlu olacak. Kooperatif ortaklarının bilgi almalarının kolaylaştırılması amacıyla, ortak sayısı anlamında belli büyüklüğe ulaşmış kooperatifler ve üst kuruluşlar için internet sitesi oluşturulması zorunluluğu getirilecek. Kooperatiflerin internet sitelerinde faaliyetleri ve durumu hakkında bilgilerin belli aralıklarla (aylık) yayınlanmasıyla, kooperatif ortaklarının bilgi alma hakları ve şeffaflık sağlanabilecek.
Kooperatif üst kuruluşları tarafından, faaliyet gösterdikleri alana ilişkin bilgileri, mali ve idari durumlarını, vizyon, misyon ve ilkelerini, hedefleri ile faaliyet ve projelerini içeren kurumsal strateji belgeleri 2013 yılında hazırlanacak.

Kooperatifler denetlenecek

Türkiye'de kurulu bütün kooperatifler her yıl düzenli olarak denetlenecek. Kooperatiflerde; muhasebe, hukuki ve idari işlemler, iş planları ve işletme performansı gibi konularda ortaklara periyodik olarak sağlıklı bilgi sağlayacak bir dış denetim sistemine azami ölçüde ihtiyaç bulunduğu belirtilen strateji belgesinde, bu amaçla Türkiye'ye uygun bir modelin oluşturulması için Alman Kooperatifleri Konfederasyonu (DGRV) ile birlikte ortak bir çalışma yapılacağı kaydedildi.

Kredi desteği sağlanacak

Tarım Satış Kooperatif ve Birliklerine, Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu'ndan doğrudan kredi verilmesi yerine bankacılık sistemi üzerine kurulacak bir faiz gelir kaybı modeli yoluyla destek sağlanması amacıyla ilgili yasa ve kararlarda gerekli düzenlemeler yapılacak.
Kooperatifler ve üst kuruluşlarının borçlanma kaynak ve yöntemlerinin zenginleştirilmesine yönelik kanuni düzenlemeler yapılacak. Böylelikle kooperatiflerin banka kredileri dışında, farklı yöntemlerle de borçlanabilmeleri, uygun koşullarda finansman sağlama olanaklarını arttıracak, bu çerçevede, yatırımcı ortaklık, tahvil ihracı gibi enstrümanlara işlerlik kazandırılmasına yönelik düzenlemeler yapılacak.

Kooperatiflerin finansman ihtiyacını karşılamak üzere bir finansman kurumunun oluşturulabilirliği yönünde proje ve fizibilite çalışması yapılacak. Tarım Kredi Kooperatifi Merkez Birliği ve Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birlikleri Merkez Birliği tarafından bu eylemin realize edilebilirliği üzerine proje çalışması yürütülerek, rapor hazırlanacak.

Kooperatiflerin kullanacakları banka kredilerine teminat sağlanabilmesi amacıyla Kredi-Garanti Fonu oluşturulabilirliği yönünde proje ve fizibilite çalışması yapılacak.
Kooperatiflerin öz kaynak yapısının güçlendirilmesi amacıyla ortaklık payı değerinin yükseltilmesi ve ortaklık payı üst sınırının kaldırılması sağlanacak. Mevcut 100 liralık ortaklık payı değerinde, ihtiyaçları karşılama oranı gözlenerek, önümüzdeki yıl içinde en az bir defa artış yapılacak. Ayrıca, kanun ve ana sözleşmelerde 5 bin lira olan ortaklık payı üst sınırının kaldırılması yönünde gerekli düzenlemeler yapılacak.

Kadınların girişimcilik kabiliyetlerinin arttırılması ve ekonomide bir aktör olarak yer almalarının sağlanması için kooperatifler çatısı altında örgütlenmeleri yönünde çalışmalarda bulunulacak.