Kapasite kullanımı dibe vurdu

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), imalat sanayiinde kapasite kullanımına ilişkin Aylık İmalat Sanayi Eğilim Anketi'nin Şubat ayı sonuçlarını açıkladı. Buna göre imalat sanayiinde kapasite kullanım oranı, geçen yılın aynı ayına göre 15.5 puan azaldı. Aylık İmalat Sanayi Eğilim Anketi'ne yanıt veren 4 bin 911 işyerinden derlenen verilerin analiz sonuçlarına göre, 2008 yılı Şubat ayında yüzde 79,3 olan üretim değeri ağırlıklı kapasite kullanım oranı, bu yılın aynı ayında yüzde 63,8 düzeyinde gerçekleşti.

Geçen yıl ilk yarıda yüzde 80'nin üzerinde seyreden kapasite kullanım oranı, küresel krizin ilk işaretlerinin alınmaya başladığı Ağustos'tan itibaren gerilemeye başladı. Aralık ayında yüzde 64.7'ye inen kapasite kullanımı, bu yıl Ocak ve Şubat aylarında yüzde 63.8 düzeyinde gerçekleşti.

Otomotivde kan kaybı sürüyor

İmalat sanayiinde, Şubat ayında kapasite kullanım oranına göre en hızlı kan kaybı yaşanan alt sektör otomotiv oldu. Taşıt araçları ve karoseri imalatında kapasite kullanım oranı 42.4 puan düşerek yüzde 47.5'e kadar indi. Diğer bir deyişle sektörün kapasite kullanımı yarı yarıya azaldı.

En çok istihdam gerçekleştiren ve en fazla dış satım yapan sektörler arasında bulunan otomotivdeki bu gelişme, ihracat düşüşü ve işsizlikte artışta etkili olacak.

TÜİK verilerine göre, Büro muhasebe bilgi işlem, petrol ürünleri, mobilya, plaistik-kauçuk, metal eşya kapasite kullanım oranı en hızlı gerileyen alt sektörler arasında yer aldı. Kapasite kullanım oranı büro, muhasebe ve bilgi işlem cihazlarında 40.9 puanlık düşüşle yüzde 44.1'e indi. Büro, muhasebe ve bilgi işlem, Şubat ayında bu düzeyiyle imalat sanayiinde aynı zamanda en düşük kapasite ile çalışan sektör de oldu.

Kapasite kullanım oranındaki düşüşte bunları kok kömürü ve rafine petrol ürünleri izledi. Sektörün kapasite kullanım oranı 31.3 puan düşerek yüzde 48.7'ye geriledi. Kapasite kullanımı mobilyada 19.6 puanlık düşüşle yüzde 59.2'ye plastik ve kauçuk sektöründe 16.3 puanlık düşüşle yüzde 64.6'ya, metal eşyada 16.2 puanlık düşüşle yüzde 61'e, elektrikli makine ve cihazlarda 15.1 puanlık düşüşle yüzde 67.8'e geriledi.

Diğer başlıca imalat sanayii alt sektörlerinde de kapasite kullanım oranı geçen yılın aynı ayına göre 0,7-13,5 puan arasında düşüşler gösterirken, sadece tütün ve tütün ürünleri sektörünün kapasite kullanımı artış gösterdi. Tütün ve tütün ürünlerinde kapasite kullanım oranı geçen yıla göre 10 puan artarak yüzde 81.4 oldu.

Şubat ayında en yüksek kapasite ile çalışan sektör ise yüzde 82.8'le tıbbi, optik ve hassas cihazlar alt sektörü oldu. Ancak bu sektörün kapasite kullanım oranı da geçen yılın aynı ayındakinin 0.7 puan altında gerçekleşti.

Kapasite kullanım oranında bu sektörü yüzde 81.4'le tütün izlerken, diğer ulaşım araçları yüzde 80.5 kapasite kullanımıyla üçüncü sırada yer aldı. Bu sektörün kapasite kullanım oranı da geçen yılkinin 2.9 puan altında kaldı.