Karayolları 3 kazanıyor 1 harcıyor

Geçen yılki yatırım harcamaları toplamının 12 milyar 106 milyon lira olduğu dikkate alındığında, karayolları altyapı yatırımlarına harcanan ödeneklerin yaklaşık 3 katı seviyesinde vergi ve ücret geliri elde edildi. 2011 yılında toplam harcama tutarı 14 milyar 951 milyon lira olan KGM'nin toplam harcama tutarının yaklaşık 2,5 katı seviyesinde vergi ve ücret geliri bulunuyor.

Karayolları Genel Müdürlüğünün sorumluluğu altında olan yol ağını kullanan araçların (85 milyon 495 bin taşıt x kilometre) benzin, motorin ve LPG üzerinden ödediği Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve Katma Değer Vergisi (KDV), motorlu taşıt araçlarına ilişkin ÖTV ve Motorlu Taşıt Vergileri ile otoyol-köprü gelirlerinden elde edilen KDV değerlendirilerek, Karayolları Genel Müdürlüğü'nün sahip olduğu karayolu ağının ulusal bütçeye katkıları geçen yıl sonu itibarıyla yaklaşık 38 milyar lira olarak hesaplandı.

2011 yılı KGM yatırım harcamaları toplamının 12 milyar 106 milyon lira olduğu dikkate alındığında, karayolları altyapı yatırımlarına harcanan ödeneklerin yaklaşık 3 katı seviyesinde vergi ve ücret geliri elde ediliyor. Geçen yıl toplam harcama tutarı 14 milyar 951 milyon lira olan KGM'nin toplam harcama tutarının yaklaşık 2,5 katı seviyesinde vergi ve ücret geliri elde ediliyor.

 

Ulusal bütçeye katkı kalemleri

2011 yılı itibariyle karayolu ağının ulusal bütçeye katkı kalemleri ve miktarları şöyle: Motorlu taşıt araçlarına ilişkin ÖTV 8.567.837.000 TL Tüketilen yakıttan alınan ÖTV 16.875.652.677 TL Tüketilen yakıttan alınan KDV 6.316.279.931 TL Motorlu Taşıt Vergisi 6.033.997.000 TL Otoyol ve Köprü Gelirleri KDV 136.208.933 TL KGM'nin Ulusal Bütçeye Katkısı 37.899.975.540 TL


Karayoluna yapılan yatırım yüksek katma değer sağlıyor

Karayolu taşımacılığı, kendi bünyesi içinde başlı başına ekonomik bir faaliyet olması yanında, diğer bütün sektörlerle de çok yakın ilişkisi olan ve bu sektörleri doğrudan etkileyen bir hizmet türü konumunda. Otomotiv, petrol, lojistik, taşımacılık, inşaat sektörleri başta olmak üzere tüm sektörler karayolları altyapısı hizmet seviyesinin durumuna bağlı olarak faaliyetlerini yürütüyor.

Dünya ülkelerinin büyük çoğunluğunda en fazla tercih edilen ulaşım türü olan karayolu, yatırımlarının sosyo-ekonomik etkileriyle ilgili değişik ülkelerde yapılan çalışmalarda elde edilen sonuçlar, karayoluna yapılan kamu yatırımlarının oldukça yüksek katma değer yarattığı yönünde.

Karayollarının sağladığı sosyo-ekonomik faydaların başlıcaları üretim ve istihdamın artırılması, üretim maliyetinin düşürülmesi, tüm sektörlerde verimliliğin artırılması, yol yapımının ekonomiye olan doğrudan veya dolaylı etkileri, arazi kullanımı ve bölgesel gelişime olan etkiler, iş ve sosyal amaçlı taşımacılık talebinin karşılanması, eğitim, sağlık ve turizm amaçlı seyahat talebinin karşılanması, milli gelirin ülke sathında dengeli dağılımı, alınan vergiler yoluyla ulusal bütçeye olan mali katkılar olarak sıralanıyor.

Türkiye'de karayolu yatırım projelerinin büyük bir bölümünün ekonomik fizibilite İç Karlılık Oranları yüzde 10 ile yüzde 20 arasında değişiyor. 2000-2011 yılları arasında fizibilite etüdü yapılan yaklaşık 500 projenin, zaman tasarrufu, taşıt işletme gideri tasarrufu ve trafik güvenliği iyileştirilmelerinin parasal değerlere dönüştürülmesine dayanan analizler sonucunda hesaplanan İç Karlılık Oranlarının ortalama değeri yaklaşık yüzde 14.
Paranın zaman değerini dikkate alan proje değerlendirme tekniklerinden birisi olan İç Karlılık Oranı metodu, projeye yatırılan sermayenin karlılık oranını gösteriyor.