Kılıçdaroğlu: Zaman kısıtlaması doğru değil

Cemik Çiçek Kemal Kılıçdaroğlu görüşmesi  saat 10.30'da Çiçek'in TBMM'deki makamında gerçekleşti.  Kılıçdaroğlu, Çiçek'i kapıda karşılayarak, tokalaştı.Görüşmeye, CHP Grup Başkanvekilleri Emine Ülker Tarhan ve Akif Hamzaçebi de katıldı.

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, TBMM Başkanı Cemil Çiçek ile görüşmesinde, ''yürütme organının veya siyasal partilerin yetkililerinin yasama organına müdahale ederek, zaman kısıtı getirmesinin doğru olmadığını ifade ettiklerini''; Çiçek'in de makul süre içinde çalışmaları sonlandıracaklarını söylediğini belirtti.

Kemal Kılıçdaroğlu, 45 dakika süren görüşmenin ardından TBMM Başkanı Cemil Çiçek'i kapıya kadar uğurladı. Kılıçdaroğlu, daha sonra görüşmeye ilişkin gazetecilere açıklamalarda bulundu.

Görüşmede, Çiçek'in Anayasa Uzlaşma Komisyonu hakkında geniş bilgi verdiğini, yapılan çalışmaları ve süreci anlattığını, makul bir süre içinde Türkiye'nin demokratik, özgürlükçü bir anayasaya kavuşabileceğini ifade ettiğini aktaran Kılıçdaroğlu, bunları duymaktan memnun olduklarını dile getirdiklerini dile getirdi.

Anayasa Uzlaşma Komisyonu'nun, bir şeyler üretmeye çalıştığını vurgulayan Kılıçdaroğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

''Türkiye'nin çağdaş uygarlık düzeyini yakalayabilmesi, bu ülkede hukukun üstünlüğünün egemen olması için anayasanın değişmesi lazım. Daha demokratik, daha özgürlükçü bir anayasaya hepimizin ihtiyacı var. Bu bağlamda bir açıklama yaptı.
Biz yürütme organının veya siyasal partilerin yetkililerinin yasama organına müdahale ederek, ora için zaman kısıtı getirmesinin doğru olmadığını ifade ettik. Yürütme organının görevi, yasama organına müdahale etmek değil; tam tersine yasama organının sağlıklı çalışmasına zemin hazırlamaktır. Bu bağlamdaki düşüncelerimizi ifade ettik. Sayın Başbakan da doğal olarak, biz hep makul süreden bahsettik, hiçbir zaman bir zaman kısıtı getirmedik, makul süre içinde çalışmaları yapacaklarını, sonlandıracaklarını ifade ettiler.''
 

Çiçek'in Kılıçdaroğlu'ndan sonra Demirtaş ile görüştü

BDP Genel Başkanı Selahattin Demirtaş Cemil Çiçek görüşmesinde, yeni anayasa yapımıyla ilgili çalışmaların ucu açık olmaması gerektiğini belirterek, ''Önümüzde birkaç yıl daha süre yok ama 2-3 ay gibi bir süre baskısı altında da komisyon çalışmamalı'' dedi.

Demirtaş, TBMM Başkanı Cemil Çiçek ile görüşmesinin ardından gazetecilere açıklamalarda bulundu.

Demirtaş, sözlerine, Çiçek'e, bugüne kadar yeni anayasa konusunda yürüttüğü bütün çalışmalar, çabalar ve azmi nedeniyle teşekkür ederek başladı.

Çiçek'in çabalarıyla komisyonun bugüne kadar dağılmadan çalışmasını yürüttüğünü dile getiren Demirtaş, şunları söyledi:

''Bugün yaptığımız görüşmede de uzlaşma masasının dağılmaması, çalışmaların sürmesi gerekliliğini; komisyonun üzerinde bir zaman baskısı, basıncının oluşmamasını ama aynı zamanda süre açısından ucu açık bir çalışmanın da olamayacağının farkında olduğumuzu ifade ettik. Anayasa Uzlaşma Komisyonu'nun devamı konusunda kararlılık sahibi bir duruş içerisindeyiz.

Yeni anayasa Türkiye'nin önemli bir ihtiyacıdır. Partimiz, özgürlükçü, sivil, yeni bir anayasayı sonuna kadar destekliyor. Meclis Başkanı'nın başkanlığında yürüyen bu çalışmayı, çabayı desteklemeye devam edeceğiz. Ümit ediyorum ki çalışmalar daha hızlı bir şekilde sürecektir ve Türkiye kısa zamanda özlediği, sivil anayasaya kavuşacaktır. 30 yıldır darbe anayasasıyla yönetiliyoruz. 30 yıl bekledik, meseleyi bir kaç aya sıkıştırıp, yeni anayasayı bu süre baskısına kurban etmemek gerekir. Ümit ederim ki diğer partiler de bu konuda desteklerini sunacaklardır. Bizler yeni anayasanın yapılması için parti olarak üzerimize düşen sorumluluğu sürdürmeye devam edeceğiz.''

Bir gazetecinin, ''Bir süre konuşuldu mu?'' sorusu üzerine Demirtaş, ''Sayın Başkan süre ifade etmiyor, makul süreden bahsediyor. Elbette makul süre siyasi gelişmelere göre değişebilir. Yeni anayasayla ilgili çalışmaların ucu açık olmamalı, önümüzde birkaç yıl daha süre yok ama 2-3 ay gibi bir süre baskısı altında da komisyon çalışmamalı'' dedi.
 

Cemil Çiçek görüşmelerin ardından  basın toplantısı düzenledi

TBMM Başkanı Cemil Çiçek, devlet organlarının işleyişi ile ilgili bugün yaşanılan çok ciddi sorunlar olduğunu belirterek, ''Yürürlükteki Anayasa'nın ne felsefesi ne öncelikleri ne de erkler arasındaki dengeler günün ihtiyaçlarına cevap vermediği için zaman zaman ciddi sıkıntılar yaşanıyor'' dedi.

Çiçek, ''Bu Anayasa'nın dengelerini yeni baştan kurmak, devlet erklerinin yetki, görev ve sorumluluklarını günün ihtiyaçlarına uygun yeni baştan yola çıkarak ele almak gerekmektedir'' dedi.

Cemil Çiçek, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve BDP Genel Başkanı Selahattin Demirtaş ile görüşmesinin ardından düzenlediği basın toplantısında, Meclis Başkanlığı olarak bu sürece katkı verilmesi için, bazılarına iki kez yazılmak kaydıyla, 165 üniversiteye, 78 il barosuna, 60 siyasi partiye, 18 belediye birliğine, 17 kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşuna, 7 yüksek mahkemeye, 7 kamu görevlileri sendikası üst kuruluşlarına, 6 muhtarlar birliği derneklerine, 4 işçi ve işveren sendikaları üst kuruluşuna ve Vilayetler Hizmet Birliği'ne yeni Anayasa ile ilgili görüşlerini sorduklarını anımsattı.

Meclis Başkanı sıfatıyla, 14 bin 538 derneğe, 4 binden fazla vakfa, bin 700 yerel ve ulusal radyoya, 197 yerel televizyona da görüşleri için yazı gönderdiğini ifade eden Çiçek, gelen görüşler doğrultusunda, her bir partiden birer milletvekilinin temsiliyle 3 alt komisyon kurarak, bazı görüşlerin sahiplerini yüzyüze dinlediklerini kaydetti.

Çiçek, Anayasal kuruluşlar ve siyasi partilerin görüşlerini değerlendiren 1 numaralı komisyon, 19 toplantıda 42 siyasi partiyi ve üniversitelerden gelenleri dinlediğini kaydetti. 2 numaralı komisyonun 15 toplantıda 39 meslek örgütünü ve sendikayı dinlediğini belirten Çiçek, sivil toplum kuruluşları ile ilgili 3 numaralı komisyonun da 19 toplantıda 79 dernek ve platformu dinlediğini söyledi.

1 Mayıs 2012'den itibaren ikinci aşama olan yazım bölümüne geçtiklerini dile getiren Çiçek, ''Doğrusu bu sürecin en zor kısmı da budur. Bu süreçte başarılı bir çalışmayı sürdürebilir ve olumlu bir şekilde sonlandırabilirsek, ondan sonraki kısım artık işin en kolay kısmıdır'' dedi.

''23'ünde genel mutabakat var''

Cemil Çiçek, şu ana kadar 71 maddenin, temel hak ve özgürlükler ile ilgili konuların tamamının müzakere edildiğini ifade ederek, şöyle konuştu:

''Bunun 23'ünde genel mutabakat vardır. Bazı maddeler ile ilgili olarak ise yoğun bir çalışmayla bu sayıyı 2'ye, 3'e katlamak mümkün olabilecektir. Çünkü orada teknik olarak Anayasa hukukçuları ve konuya ilgi duyanlar gelecektir ve özellikle hak ve özgürlüklerin sınırlandırılmasıyla ilgili uluslararası metinlerde de sözkonusu olan bir kısım kavramlar, değerlendirme farklılıkları var, bunlara ortadan kaldırmak suretiyle ki bu mümkün gözüküyor. Bu sayıyı daha yukarılara çıkarma imkanı var.

Şimdi üzerinde çalıştığımız konu yasama ve yürütme organı ile ilgili kısımdır. Devlet organlarının işleyişi ile ilgili bugün yaşadığımız çok ciddi sorunlar var. Maalesef yürürlükteki Anayasa'nın herkesin kabul ettiği şekliyle, ne felsefesi ne öncelikleri ne de erkler arasındaki dengeler günün ihtiyaçlarına cevap vermediği için zaman zaman ciddi sıkıntılar yaşanmakta ve bu da Türkiye'de enerjimizin içe dönük kullanılması gibi olumsuz bir sonuç doğurmaktadır. O halde bu Anayasa'nın dengelerini yeni baştan kurmak, devlet erklerinin yetki, görev ve sorumluluklarını günün ihtiyaçlarına uygun yeni baştan, yaşadığımız tecrübelerden de yola çıkarak ele almak gerekmektedir. Sonuç olarak şunları söylemek isterim:

"4 siyasi parti olarak geri dönülmez bir noktadayız. Yozgat'ta bir atasözü vardır. Ata binmek bir ayıp, inmek iki ayıptır. Bize de ayıp iş yapmak yakışmaz. Dolayısıyla bizim bu işi ne yapıp yapıp sonlandırmamız lazım. Bu Anayasa'yı biz yapamadığımızda kim yapacak? Meclis yapacak. Meclis'in dışında bir başka yöntemi artık Türkiye'nin kabul etmesi mümkün değil. Zaten böyle bir komisyonun kurulmasının gerekçesi de önceki Anayasaların anti demokratik yol ve yöntemlerle yapıldığıdır. Bu yeni dönemde elbette 'Anayasa yapıyoruz' dedik ve çala kalem bir Anayasa yazamayız. Ama ucu açık da günlerce, aylarca bu konu gündemde kaldığı takdirde de kamuoyunda olumsuz beklentiler, değerlendirmeler oluyor. Biz de kamuoyu adına görev yapan insanlarız. Dolayısıyla bu ikisini bir noktada buluşturacak makul bir süre içerisinde bunu sonlandırmamız gerekiyor. Makul süre zaten bu çalışma sürecinin içerisinde vardır. Bir takvim verdiğimiz takdirde, bu, çek ve senet üzerindeki bir tarih gibi kabul ediliyor, onun baskısı oluyor deniliyor. Bunun doğru yanı var ama bu ikisini birleştirmemiz gerekiyor. Ucu açık, nihayetsiz bir müzakere tarzı kamuoyunda çok uygun karşılanmaz ama çala kalem bir Anayasa yapmamız da doğru değildir. Bu ikisini birlikte komisyon değerlendirerek... Ama şu ana kadar yaptığımızdan daha yoğun bir çalışma yaparak, öncelikli meselemizin sadece Anayasa olduğunu kabul ederek bu süreci yeni baştan değerlendirmemiz gerekiyor.''

''Genel başkanların destekleri mevcut''

TBMM Başkanı Çiçek, görüştüğü siyasi partilerin genel başkanlarının bu konuda iradesi ve desteklerinin mevcut olduğunu belirterek, şimdi komisyonun daha yoğun bir çalışma yapması gerektiğini vurguladı.

Geçen dönemki genel mazeretlerin de bu dönem sözkonusu olmadığını dile getiren Çiçek, ''4 siyasi partinin genel kurulları, bayramlar bu döneme denk geldi. Ama artık bunların hiçbirisi bu dönem sözkonusu olmadığına göre, gece gündüz en öncelikli mesele kabul ederek bu çalışmaları sürdürmemiz gerekiyor. Ümit ederim, sizlerle başka bir basın toplantısı yaptığımızda, daha olumlu cevapları verme imkanı olacaktır'' diye konuştu.

Çiçek, bir gazetecinin, ''Makul süreye ilişkin belirli bir tarih verilemiyor'' sözleri üzerine, ''Bu sürecin içerisinde o makul süre vardır zaten, o kendi kendini tanımlar. Şu ana kadar olan çalışmalarımızdaki tempo, zaten o süreyi belli bir noktaya getirir'' dedi.

''Olmayacak, yapılmıyor, yapılmayacak, aldatıldık'' gibi bir kısım nitelendirmeler olduğunu anımsatan Çiçek, onlara tekrar sebebiyet verilmemesi gerektiğini vurguladı.

Cemil Çiçek, ''Liderlerden destek aldınız mı?'' sorusuna, ''Şu ana kadar 4 siyasi partimizin genel başkanları ile görüştüğümüzde, 'Bu iş olmadı, bırakalım' tarzında bir şey olmadı. Tam tersi, bu işin bir an evvel yoğun bir çaba ile sürdürülmesi noktasında da genel bir yaklaşım var. Bu da önemlidir'' yanıtını verdi.

"Muhakkak çözmesi gereken ne kadar sorunu varsa...''

Bir gazetecinin, ''Süre tartışması, başkanlık sistemi önerisinin iktidar partisince gündeme getirilmesinden sonra ortaya çıkmış gibi görünüyor. İktidar partisinin bu önerisi gündemdeyken, muhalefet partileri devam etmesini isterken... Sistem bir yerde kangren olacakmış gibi görünüyor?'' sözleri üzerine Çiçek, şunları kaydetti:

''Bu komisyon önemli tecrübeler de elde etti. '23 madde de mutabık kaldık' dedik. 23 madde daha başlangıçtı, hemen bir günde bir saatte mutabık kalınan maddeler değildi. Her siyasi partinin farklı görüşleri vardı. Müzakeresi yapıldı, bir noktaya geldi. 71 madde görüştük. 71 madde de herkesin farklı görüşleri var. Bu komisyonun konumunu iyi değerlendirmek lazım. Bu komisyon Türkiye'yi sıkıntıya sokan, muhakkak çözmesi gereken ne kadar sorunu varsa Anayasa ile bağlantılı, bunların hepsini konuşuyor, görüşüyor. Her parti birbirimiz için ne kadar ters de gelse, bu görüşlerini komisyona bildirecek, bildiriyor. Sonuçta müzakeresi yapılıyor, mutabık olunan noktalarda birlikte mutabakat, olmayan noktalarda... Bazılarında 3 parti evet diyor, bir parti farklı görüş söylüyor. Onu paranteze alıyoruz tekrar oraya dönmek üzere. Bazı konularda 2 parti bir yaklaşım, 2 parti farklı bir yaklaşım sergiliyor. Onları da bu şekliyle not ederek, önemli bir mesafeyi bugüne kadar aldık, geldik. Bundan sonraki konuları da lütfen siz de bu çerçevede mütalaa edin. Başka da zaten bir Anayasa yapımı sözkonusu olmaz. Konuşarak, görüşerek, uzlaşarak, kendi içinde yeni yöntemler bularak, akademik tecrübelerden, başka ülkelerden, partilerin geçmişte hazırladığı metinlerden... Türkiye bir çok konuda AİHM tarafından mahkum edildi. Yargı içtihatlarından istifadeyle, bu sorunları bizim çözmemiz gerekiyor. Bugün olmadı, diyelim 3 sene sonraya kaldı. 3 sene sonra bu yine aynı yöntemlerle çözülecektir.''

Çiçek, vefat eden gazeteci Ümit Enginsoy için gazetecilere başsağlığı diledi.