Komite kararına tepki

Laçiner, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, bu oylamanın sürecin başlangıcı olduğunu belirterek, "dolayısıyla her şeyin bittiği anlamına gelmediğini" kaydetti. USAK Başkanı, "sonucu Washington ve Ankara için ciddi bir uyarı olarak almak gerektiğini" ifade etti.

Sürecin Kongreye doğru ilerlemesi durumunda, "Bunun Türk-Amerikan ilişkilerinde hesabının çıkacağını" kaydeden Laçiner, bunun sadece Türk-Amerikan değil, Türkiye-Ermenistan ilişkilerine de etkisinin görüleceğini belirtti. Laçiner, "Sürecin ilerlemesinin Türkiye ile Ermenistan arasındaki yakınlaşmayı bitirebileceğini, ilişkileri darbe vurabileceğini" belirtti.

Laçiner, ABD Başkanı Barack Obama'nın bu oylama için bir şeyler yapabileceğini, ancak izlediği politikalar nedeniyle Türk ve Ermeni taraflarına karşı "başının öne eğik olduğunu" ifade etti. ABD'nin bu sonuçla Kafkasya'da kendi çıkarına göre davranmadığını belirten Laçiner, Obama'nın ülke içinde de verdiği sözleri tutamamasının sancısıyla hareket ettiğini kaydetti.

Bu sonucun ardından, "Türkiye'nin acele davranacağını düşünmüyorum. 24 Nisanı bekleyecektir" diyen Laçiner, Türkiye'nin, 24 Nisan'da olumsuz kararı teyit eden sert bir açıklama çıkması durumunda, önlemler alabileceğini ifade etti.

Laçiner, Türkiye'nin Washington Büyükelçisinin çağrılmasının çok da önemli olmayacağını belirterek, alınabilecek önlemler arasında, İncirlik'in kapatılması veya kullanılmasının sınırlandırılmasından ticari önlemlere, retoriğin sertleşmesinden Irak ve Afganistan'da işbirliğinin etkilenmesine kadar birçok maddenin bulunabileceğini söyledi.

Emekli Büyükelçi Ömer Engin Lütem

Avrasya İncelemeleri Merkezi Başkanı Emekli Büyükelçi Ömer Engin Lütem de bugün yaşananların daha önceki senaryoların tekrarı olduğunu belirterek, "Sonucun hiçbir şey ifade etmediğini" kaydetti.

Lütem, sürecin daha genel kurul boyutu olduğuna işaret ederek, bu işin rutine dönüştüğünü, sonucun Ermeni diasporası ve lobisi için büyük bir zafer olmadığını ifade etti. Sonucun hukuki bir boyutu olmadığını belirten Lütem, Türkiye için bu sonucun öneminin, yalnızca 1915 olaylarına ilişkin karalama kampanyasının bir devamı şeklinde olduğunu söyledi. Lütem, Türkiye için sonucun etkisinin, daha çok moral yönünden olacağına işaret etti.

Gelişmelerin bu safhada ikili ya da Türkiye-Ermenistan ilişkilerine etkisinin olacağını sanmadığını belirten Lütem, yine de Türkiye ile Ermenistan arasında imzalanan protokol sürecinde bir ilerleme kaydedileceğine inanmadığını ifade etti.

Amerikalı diplomatik kaynaklar

Öte yandan, Amerikalı diplomatik kaynaklar, ABD'de yaşayan önemli bir Ermeni nüfusunun bulunduğunu ve onların kendi tarihi anlayışları olduğunu belirtiyor.

Türk hükümetinin de söz konusu tasarı hakkında çok açık bir tutumu olduğunun farkında olduklarını belirten kaynaklar, bu hususta Türk ve ABD'li yetkililer arasında birçok üst düzey temas olduğunu, bu bağlamda Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün ABD Başkanı Barack Obama ile yaptığı görüşmenin "büyük bir etki" yapacağını düşünüyor.

ABD'li yetkililer, Türkiye'yi demokratik yapısı ve bölge diplomasisi açısından "model ortak" konseptine uygun olarak değerlendiriyor ve Türkiye'nin bölgesinde ABD'ye uygun bir ortak olduğunu söylüyor.

Türkiye'yi "benzersiz derecede önemli bir ortak" olarak değerlendiren yetkililer, Ermeni tasarısının ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesinden geçmesinin iki ülkeyi birçok hususta anlaşmazlığa sürükleyebileceği görüşünü dile getiriyor.

Kaynaklar, Türk hükümetinin verdiği açık mesajları ABD'nin anladığını, ABD hükümetinin tasarının olası etkilerinin farkında olduğunu ifade ediyor.


"ABD Kongresi ne dünyanın vicdanıdır, ne de tarihçisidir"

Amerika Türk Koalisyonu, ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesinin 1915 olaylarına ilişkin tasarıyı 22'ye karşı 23 oyla kabul etmesini, "uzun dönemli stratejik ilişkilerin, etnik lobilerin başını çektiği günlük siyasi çıkarlara kurban edilmesine ABD'nin gözyumduğu yönünde dünyaya yanlış bir sinyal verdiğini" bildirdi.

Amerika Türk Koalisyonunun Başkanı Lincoln McCurdy, tasarının komitede kabul edilmesinin ardından bir açıklama yayımlayarak, komite üyelerinin, Irak, İran, Afganistan ve dünyanın diğer sorunlu bölgelerindeki acil meseleleri çözme yönündeki öncelikli görevlerini bir kenara bırakarak, vergi ödeyen Amerikalıların zaman ve parasını, kilit bir müttefik ve ticaret ortağıyla bağları uzaklaştıracak bir tasarıya oy vererek ziyan ettiğini kaydetti.

Tasarının ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi'nde hiçbir işi olmadığını belirten McCurdy, "ABD Kongresi ne dünyanın vicdanıdır, ne de tarihçisidir. Kongrenin tarih versiyonunda ciddi hatalar bulunmaktadır ve tasarının geçmesi, gerçekleri siyaset yığınının altına gömecektir" ifadesini kullandı.

Komitenin oylamasından önce Türkiye ve Ermenistan'ın, iki ülke arasında ilişkilerin normalleştirilmesine yarayacak protokolleri onaylama yolunda olduğuna işaret eden McCurdy, bugün bu protokollerin onaylanma şansının, tasarının geçmesiyle biraz daha azaldığını kaydetti.

McCurdy, tasarının Temsilciler Meclisi Genel Kuruluna getirilmesi halinde, Kongrenin bunu rafa kaldırmasını umduğunu belirtti. Lincoln McCurdy, "Amerika Türk Koalisyonu, Amerikan yönetimini, özellikle de ABD Dışişleri Bakanlığı, Savunma Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığını, Kongrenin bu yanlış tasarıyı rafa kaldırmaya davet edilmesi çağrısında bulunuyor" ifadesini kullandı.