Kontrolsüz şeker sindirim sistemini bozuyor

Memorial Antalya Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden Doç. Dr. Serdar Akça, şeker hastalığına bağlı sindirim sistemi hastalıkları ve bu hastalıklardan korunmada şeker düzeyinin önemi hakkında bilgi verdi.

Yaşam şekli ve beslenme alışkanlıkları mideyi vuruyor

Sindirim sistemi; hücre içi yollar, hücresel düzeyde hormon ve elektriksel uyarıları kullanan mekanizmalardan oluşur. Bunlar da diğer organ ve sistemlerle uyumlu bir şekilde çalışır. Bu uyumu bozulmasına yol açan, mide sorunlarının ortaya çıkmasını kolaylaştıran ve hastalıkları tetiklediği bilinen birçok faktör bulunmaktadır. Bunlar; insan vücudunda mekanik ve fizyolojik etkileri olan “helicobakter pylori” adı verilen bir bakteri, sigara ve alkol tüketimi ile bazı ilaçlardır. Dengesiz ve sağlıksız beslenme, gıdaları az çiğneme, uzun süre aç kalma, mideyi fazla doldurma, uykusuzluk, yorgunluk ve hijyene yeterince dikkat etmemenin de, mide üzerinde olumsuz etkileri bulunmaktadır. Mide hastalıklarında genetik faktörlerin rolü de büyük önem taşır.

Şeker hastalığı da sindirim sisteminin düşmanı

Mide ve bağırsak hastalıklarının ortaya çıkmasında diyabetin de rolü büyüktür. Şeker hastalığı, sindirim sistemine zarar vererek çeşitli rahatsızlıkları tetiklemektedir. Diyabet, sistemik bir hastalıktır. Vücutta tüm organ ve sistemleri etkileyebildiği gibi mide ve bağırsak sistemini de ilgilendirir. Dişler, yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak, karaciğer, hatta pankreas ve rektuma kadar tüm sindirim sistemi boyunca şeker hastalığına bağlı etkiler görülebilir.

Bağırsak hareketlerini olumsuz etkiliyor

Kontrol dışı şeker diş çürümelerine yol açar, dişlerin erken yaşta kaybına neden olabilir, ağız içi mantar ve yemek borusunda mantarların oluşumunu da tetikleyebilir. Kontrol altında olmayan şeker hastalığı, “diyabetik gastroparazı” adı verilen midenin hareketini bozarak; bulantı, kusma ve şişkinliğe neden olur. İnce bağırsak sisteminde “otonom nöropati” yani şeker hastalığının sinirleri etkilemesi sonucu bağırsak hareketi bozuklukları ve buna bağlı ishaller görülebilir. Diyabet, bağırsaktaki bakteri artışına da yol açabilir. Şeker hastalığına bağlı karaciğer yağlanması, pankreas enzim eksikleri ve hazımsızlık da ortaya çıkan önemli sağlık sorunlarıdır.

Şeker düzeyi kontrol altına alınmalı

Şeker seviyesinin kontrol altına alınması, şekere bağlı komplikasyonlar ve şekerin yarattığı zararların da ortadan kaldırılmasını sağlar. Şeker kontrolünde diyet ve egzersizin, diyabet hastaları için önemi büyüktür. Ancak hastalıkta ilaç kullanımının da önemli bir yeri vardır. Gerektiğinde ilaç kullanımı ile en yüksek şeker değerlerinin bile normal seviyelere indirebilir. İnsülin de kullanılabilir ancak insülin tek başına yeterli olmayabilir. Şeker ancak farklı mekanizmalı tedavilerle birlikte, egzersiz ve doğru bir diyet ile kontrol altına alınabilir. Şeker kontrol altında olduğu halde sindirim sistemi şikayetleri varsa mutlaka bir gastroenteroloji uzmanına başvurulmalıdır.