Kültür mirası ‘katili’ne hapis cezası

Hollanda’daki Lahey Uluslararası Ceza Mahkemesi, Mali’nin kuzeyindeki antik kent Timbuktu’da yer alan ve UNESCO Dünya Kültür Mirası tehlike altındaki yapılar listesinde de bulunan eserleri tahrip eden aşırı İslamcı militan Ahmed El- Faki El- Mehdi davasında karara vardı.

Mahkeme, duruşma sırasında beklenmedik biçimde af dileyerek suçunu üstlenen ve 15’inci Yüzyıl’dan kalma bir Sidi Yahya Camii ile dokuz mozoleyi yok eden El- Mehdi’yi dokuz yıl hücre hapsiyle cezalandırdı. Bu, mahkeme tarihi için de bir ilk olma özelliğini taşıyor.

Karar açıklamasında bir metin paylaşan yargıçlar, El- Mehdi’nin eylemlerinin “Timbuktu halkının yüreğini parçalamayı hedeflediği”ni kaydederek, bu eserlerin UNESCO listesinde yer alışından da ötürü, saldırıların “yalnızca Timbuktu’nun inanan halkına değil, tüm Mali ve uluslararası camiayı” etkilediğini vurguladı. Verilen kararda, 30 yıla yakın ceza alabilecek olan El- Mehdi’nin yaptığı pişmanlık dolu itiraf ve affedilme talebiyle, suçu tek başına işlememiş oluşunun etkisi olduğu değerlendiriliyor. İlgili davanın, Afganistan’da Taliban tarafından 2001’de havaya uçurulan Bamiyan Budaları ile Suriye’de IŞİD tarafından tahrip edilen antik Palmira kentiyle ilgili hukuki girişimler adına da emsal teşkil etmesi umuluyor.