Laiklik yükselişte... İşte son dört yıldaki değişim

Müslümanların çoğunlukta olduğu 10 ülkede 10 bini aşkın katılımcıyla halkın şeriata karşı tutumlarını inceleyen bir anket, Türkiye’nin gündemindeki anayasa ve laiklik tartışmalarının toplumsal karşılığına ışık tutuyor. ABD merkezli Pew Araştırma Merkezi’nin yaptığı araştırmaya göre, Türkiye’de yüzde 13’lük bir kesim yasaların Kuran’a göre hazırlanmasını istiyor. Buna karşılık dinin yasalarda hiçbir etkisi olmamasını isteyenlerin oranı yüzde 36’yı buluyor. Kuran’ın değer ve prensiplerinin dikkate alınmasını isteyen, ancak İslami yasalara lüzum görmeyen kesim ise yüzde 38 ile en büyük grubu oluşturuyor.

Kutuplaşma eğilimi

Mayıs 2015’te toplanan bu verilerin, 2012 ve 2011 yıllarındaki verilerle karşılaştırılması da dikkat çekici sonuçlar doğuruyor. Örneğin Türkiye’de, Kuran’ın siyaset ve yargıda doğrudan etkili olmasını isteyenlerin oranı 2011’de yüzde 8 iken, bir yıl sonra yüzde 17’ye fırlıyor. Üç yıl sonra ise yüzde 13’e düşüyor. Katı laikler, 2012’de yaşadıkları sert düşüşü telafi etmiş. En çarpıcı olan, ‘orta yol’ olarak tarif edilebilecek olan grubun mütemadiyen kan kaybediyor olması. Bu durum, toplumun hızla kutuplaştığı tezini destekler görünüyor.

Eğitim, yaş fark ettiriyor

Türkiye’de yasaların Kuran’a göre hazırlanmasını isteyenlerin daha düşük eğitimli ve daha yaşlı olduğu da raporun bulguları arasında. Şeriata desteğin diğer ülkelere kıyasla düşük olması, Türkiye’nin laik bir ülke olarak kurulmuş olmasına yoruluyor. Türkiye bu konuda Burkina Faso, Lübnan ve Endonezya’yla aynı sınıfta yer alıyor. Nüfusun yarısı veya daha fazlasının şeriatı desteklediği ülkeler ise Pakistan, Filistin, Ürdün, Malezya ve Senegal olarak tespit edilmiş. Özellikle İsrail işgali altındaki Filistin’de, 2011’de yüzde 36 olan oranın 2015’te neredeyse ikiye katlanarak yüzde 65’e çıkması gözden kaçmıyor.