MEB'in bütçesi 2003 yılındaki rakamın gerisinde kaldı

2011 yılı MEB bütçesinin, 2011 GSYH'nin yüzde 2.8'ine, Merkezi bütçenin ise yüzde 10.9'una tekabül ettiğinin belirtildiği açıklamada, "MEB Bütçesinin yüzde 72'sini oluşturan 24 milyar 609 milyon TL sadece personel giderleri için ayrılmıştır. Eğitim bütçesi içinde personel giderleri artıyormuş gibi görünse de, çıkarılacak olan yeni personel yasası ile personel harcamalarının milli gelir içindeki payının giderek düşürülmesi hedeflenmektedir. 2011 yılı için sosyal güvenlik devlet primi giderleri geçtiğimiz yıl 3 milyar 882 milyon 102 bin TL'dir. Mal ve hizmet alımları için ayrılan miktar ise 2 milyar 578 milyon 274 bin TL yani MEB bütçesinin yüzde 8'i kadardır" denildi.

2011 MEB bütçesine bakıldığında, tıpkı genel bütçede görüldüğü gibi harcamaların neredeyse tamamının zorunlu harcamalardan oluştuğunun ifade edildiği açıklamada, " 2010 Eğitim bütçesinin, önümüzdeki yıl eğitimin niteliğini yükseltmek bir yana, yaşanan gerilemeyi daha da hızlandırması kaçınılmaz görülmektedir. Öngörülen bütçe rakamlarıyla zorunlu harcamaların bile karşılanması zordur. Anlaşılan odur ki 2011 yılında eğitim sistemi geçmiş yıllarda olduğu gibi yine sorunlarıyla baş başa bırakılacaktır" ifadeleri kullanıldı.
/**
Türkiye'de bütçeden eğitime ayrılan pay ve eğitim harcamalarının milli gelire oranı

MEB bütçesinin MEB bütçesinin
Konsolide bütçeye milli gelire
Yıllar Oranı (%) oranı(%)
2002 7.61 2.66
2003 6.91 2.85
2004 8.53 3.00
2005 9.53 3.07
2006 9.50 2.95
2007 10.42 3.40
2008 10.51 3.13
2009 10.64 2.51
2010 9.80 2.74
2011* 10.90 2.80
Not:*2011 Bütçe Kanunu Tasarısında Öngörülen Miktar**/

2011 yılı için yükseköğretime ayrılan payın rakamsal olarak, 11 milyar 503 milyon 927 bin 500 TL'ye ve bunun milli gelirin yüzde 0.95'ine, Merkezi yönetim bütçesinin 3.7'sine denk geldiğini ifade eden Sendika, "Bu oran, ülkemizde yükseköğretime ne kadar önem verildiğinin görülmesi açısından önemlidir. Yükseköğretim bütçesinin yüzde 50.75'i (5 milyar 838 milyon 952 bin TL) personel harcamaları oluşturmaktadır. Sosyal güvenlik devlet primi giderleri ise 1 milyar 32 milyon 527 bin TL'dir. Mal ve hizmet alım giderleri ise 1 milyar 576 milyon 618 bin TL olarak öngörülmüştür. Bütçeden 2011 yılı için Milli Eğitim Bakanlığı'na ve yükseköğretime ayrılması düşünülen paylar, yapılan artışlara rağmen eğitim sisteminin en temel ihtiyaçlarını karşılamaktan uzaktır" dedi.

AKP Hükümeti'nin, eğitimi "serbest piyasa sistemi"ne açmak, okulları ve üniversiteleri birer ticarethane gibi "işletmek" istediğini, geçen 8 yılda atmış olduğu yasal ve fiili adımlarla pek çok kez gösterdiğini ifade eden Sendika, "Bu anlamda 2011 yılı eğitim ve yükseköğretim bütçesi, tıpkı geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi, yoksulluk politikaları ve paralı eğitim uygularını sürdüren bir yapıda ve zihniyette oluşturulmuştur" ifadelerini kullandı.

Türkiye'de eğitim sisteminin içinde bulunduğu durumu, OECD ülkelerinde öğrenci başına yapılan eğitim harcamaları miktarı bakımından değerlendirmenin mümkün olduğunun ifade edildiği açıklamada, "Eğitime bütçeden ayrılan payın artıyor gibi görünmesine karşın, eğitime ayrılan kamu kaynaklarının yetersiz olduğunu OECD verileri de doğrulamaktadır. OECD'nin her yıl yayınladığı "Bir Bakışta Eğitim Raporu" üye ülkelerin ilköğretimden yükseköğretimin sonuna kadar öğrenci başına yapılan harcamalarını göstermektedir" denildi.

Eğitim kademelerine göre öğrenci başına yapılan harcamalarda Türkiye'nin, pek çok konuda olduğu gibi, OECD ülkeleri arasında en son sırada yer aldığının ifade edildiği açıklamada, "OECD rakamlarına göre Türkiye'de devletin öğrenci başına yaptığı yıllık eğitim harcaması miktarı ilköğretimde bin 130 dolar, ortaöğretimde bin 834 dolar, yükseköğretimde 4 bin 648 dolardır. İlköğretimden yükseköğretime kadar yapılan tüm eğitim harcamaları açısından bakacak olursak; Türkiye'de bir öğrenci için yapılan harcamanın öğrenci başına bin 614 dolarda kaldığı görülmektedir. Tabloda da açıkça görüldüğü gibi Türkiye kişi başı öğrenci harcamaları bakımından hem diğer ülkelerin gerisinde, hem de OECD ortalamasının çok altındadır. Öğrenci başına yapılan eğitim harcaması miktarının bu kadar düşük olması, ülkemizde devletin kamu eğitimine verdiği önemi göstermesi açısından düşündürücüdür" ifadelerine yer verildi.

/**
Eğitim Kademelerine Göre Öğrenci Başına Yapılan Harcama(Dolar)

İlk Orta Yüksek İlköğretimden
Ülkeler öğretim öğretim öğretim yükseköğretime
Çek Cum. 3.217 5.307 7.989 5.174
Fransa 5.482 9.303 11.568 8.428
Avusturya 8.516 10.577 15.148 10.895
Macaristan 4.599 3.978 6.367 4.588
İtalya 7.716 8.495 8.725 8.263
Meksika 2.003 2.165 6.462 2.460
Polonya 3.770 3.411 5.224 3.868
Türkiye 1.130 1.834 4.648 1.614
OECD ort. 6.437 8.006 12.336 7.840
Not: OECD 2009 rakamları **/