Meclis ‘tümüyle devre dışı’ kalacak

14 yıl sonra OHAL’e dönüş yapan AKP hükümeti, bu kapsamda çıkarılacak kanun hükmünde kararnameler (KHK) üzerinde çalışıyor. Temel hak ve özgürlükleri sınırlayabilecek her türlü KHK çıkarmaya yetkili olan AKP, Anayasa Mahkemesi’ne başvurulamayacak olması nedeniyle anayasaya aykırı düzenmeler de getirebilecek. Anayasa ve TBMM İçtüzüğü gereği hükümetin çıkardığı KHK’lerin 30 gün içinde TBMM Genel Kurulu’nda karara bağlanması hükmüne karşın AKP, bu konuda geçmiş uygulamaları inceliyor. KHK’larla gözaltı sürelerinin uzatılması, paralel yapı üyesi akademisyen ve kamu çalışanlarının meslekten çıkarılması, HDP’li belediye başkanlarının görevden alınması gibi düzenlemelerin getirilmesi bekleniyor.

Sert önlemler

AKP hükümeti, OHAL ilanının Resmi Gazete’de yayımlanması ve tezkerenin TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilmesinin ardından hızla KHK’leri çıkarmayı planlanıyor. Hangi konularda KHK çıkarılacağına ilişkin Başbakan Binali Yıldırım’ın başkanlığında çalışma yürütülüyor. İlk KHK’lerin önümüzdeki hafta Bakanlar Kurulu’ndan çıkarılabileceği ifade ediliyor.

Anayasanın 120 ve 121. maddelerine göre, hükümet OHAL kapsamında KHK çıkarabiliyor. OHAL döneminde çıkarılan KHK’lerin anayasaya aykırılığı iddiasıyla iptali istemiyle Anayasa Mahkemesi’ne başvurulamıyor. KHK’lerle “milletlerarası hukuktan doğan yükümlülükler ihlal edilmemek kaydıyla, durumun gerektirdiği ölçüde temel hak ve hürriyetlerin kullanılması kısmen veya tamamen durdurulması veya bunlar için anayasada öngörülen güvencelere aykırı tedbirler” alınabilecek. Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş’un AİHS’nin askıya alınacağı açıklaması dikkate alındığında, hükümetin temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılması konusunda sert önlemler alabileceği kaydediliyor.

Anayasa ve TBMM İçtüzüğü gereği, KHK’lerin Resmi Gazete’de yayımlandığı gün TBMM’ye sunulması ve 30 gün içinde görüşülüp karara bağlanması gerekiyor.

Yöntem arayışı

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın “KHK’lerin Meclis’te görüşüleceğini” açıklamasına karşın AKP yönetimi, geçmiş OHAL dönemlerinde çıkarılan KHK’lerle ilgili nasıl bir işlem yapıldığını inceliyor. AKP yöneticileri, bu incelemelerde bazı KHK’lerin TBMM’de görüşülmesine karşın bazı KHK’lerle ilgili görüşme yapılmadığının görüldüğünü belirterek, hukukçuların da bu konuda farklı görüşler dile getirdiğini belirtiyor.