Mehmetçik Afganistan'da savaşacak mı?

NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı çerçevesinde ikili görüşme yapan Bakanlar, üzerinde daha önce uzlaşma sağlanan ortak gemicilik komisyonunun bir an önce hayata geçirilmesi kararı aldı. Davutoğlu-Vaşadze görüşmesinde Ermenistan ile ilgili son gelişmeler ve bölgesel barış çabaları da ele alındı.
 

Yeni Zelanda Dışişleri Bakanı'ndan Davutoğlu'na ilginç soru

Afganistan ve Bosna Hersek gibi Türkiye'nin yakın coğrafyasını ilgilendiren konulara hakimiyeti nedeniyle NATO dışişleri bakanları toplantısında komşu ülkelerden ve AB'li meslektaşlarının yoğun görüşme önerileri ve sorularıyla karşılaşan Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nu, belki de en fazla Türkiye'nin oldukça uzağındaki Yeni Zelanda'nın Dışişleri Bakanı Murray McCully'nin sorusu şaşırttı.

NATO toplantısında Türkiye'den görüşme talebinde bulununca McCully'nin ne isteyebileceğini tahmin etmeye çalışan Türk diplomatlarını, Yeni Zelandalı bakanın Davutoğlu'na "Son günlerde hangi gazeteyi açsam Türkiye'nin aktif dış politikasını görüyorum, bu nasıl oluyor" şeklindeki sorusu rahatlattı. "Türkiye bölgesinde çok parladı. Sizi ilgiyle takip ediyorum" diyen McCully, daha ayrıntılı bilgi alabilmek ve ikili işbirliğini ilerletmek için Davutoğlu'nu en yakın zamanda ülkesine davet etti. Mcully ve Davutoğlu, gelecek aylarda yapılması beklenen ziyarette iki ülke ilişkilerini ilerletmeye yönelik "5 yıllık eylem planı" hazırlanması ve bazı işbirliği anlaşmaları imzalanması konusunda mutabık kaldı.
 

Türkiye Batı'ya ahlaki sorumluluğunu hatırlattı

NATO dışişleri bakanları toplantısında Bosna Hersek'e Üyelik Eylem Planı (MAP) verilmesi için diplomatik çabalarını yoğunlaştıran Türkiye, İkinci Dünya Savaşından sonra Avrupa'da görülen en büyük katliam olan Srebreniça soykırımı başta olmak üzere, Batı'ya 1990'lı yıllarda ölüme terk edilen Boşnaklara vicdani sorumluluklarını hatırlattı. Bosna Hersek ve Karadağ'ın Üyelik Eylem Planı'na dahil edilmesi konusu, NATO dışişleri bakanlarının gündem maddeleri arasında bulunuyor.

NATO'nun Üyelik Eylem Planı, aday ülkeleri üyeliğe hazırlamak için yapmaları gereken siyaset, ekonomi, savunma ve güvenlik alanlarında yapmaları gereken reformlarla ilgili NATO tavsiye, yardım ve pratik destek programlarını kapsıyor. NATO Üyelik Eylem Planı, halen sadece, Yunanistan'la isim anlaşmazlığını çözemediği için bu ülkenin vetosu nedeniyle üye olamayan Makedonya'yı kapsıyor.

Dünkü NATO dışişleri bakanları toplantısının hemen öncesinde Bosna Hersek'in MAP başvurusunu destek için birçok NATO üyesiyle gayri resmi toplantı düzenleyen Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun bu çağrısına eski Yugoslavya ülkeleri başta olmak üzere, İspanya ve bazı İskandinav ülkeleri destek vermişti. Fransız-Alman ekseniyle Lüksemburg, Hollanda, İngiltere ve ABD ise Bosna Hersek'in öncelikle siyasi reformlarını yerine getirmesi gerektiğini savunarak, bu aşamada Üyelik Eylem Planı verilmesine karşı çıkıyor. Bosna Hersek'i oluşturan ve birçok konuda görüş ayrılığı içinde bulunan Boşnak, Hırvat ve Sırp toplumları da Üyelik Eylem Planı konusunda fikir birliği içinde bulunuyor.

Kuzey Atlantik Konseyinin dün akşamki çalışma yemeğinde de iki kez söz alarak Bosna Hersek'in talebini gündeme getiren Davutoğlu, Boşnakların katledilmesinde sorumlulukları bulunan Batı'ya ahlaki sorumluluklarını ve AB değerlerini hatırlattı. Hafta başında Sırbistan, Karadağ ve Makedonya'ya vize muafiyeti getiren AB, Bosna Hersek, Arnavutluk ve Kosova'yı dışarda bırakmıştı.Dışişleri Bakanı Davutoğlu, NATO'nun Bosna Hersek'e Üyelik Eylem Planı vermesi için çabalarını bugün de sürdürüyor. Bu kapsamda NATO dışişleri bakanlarının onayına Türkiye tarafından sunulan taslakta, reformları sürdürmesi konuşuyla Bosna Hersek'e Üyelik Eylem Planı verilmesi isteniyor.

Bakan Davutoğlu, NATO'daki meslektaşlarıyla ikili temaslarında, "halkı bu kadar travma yaşayan ve psikolojik desteğe ihtiyaç duyan Bosna Hersek konusunda yöntem hatası yapılmaması, 'önce sopa sonra havuç' yaklaşımı yerine 'önce havuç sonra sopa' yaklaşımının benimsenmesi" gereğinin üzerinde duruyor. Diplomatik kaynaklar, Türkiye'nin üye ülkeleri uzlaşma sağladığı Karadağ'a Üyelik Eylem Planı verilmesini bütünüyle destek verirken, büyük görüş ayrılıklarının bulunduğu Bosna Hersek konusunda hayır kampını ikna etmek için çabalarını sürdüreceğini belirtiyor.
 

Afganistan'a 25 ülkeden 7 bin ilave asker taahhüdü

NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, 25 NATO üye ve ortağının Afganistan'a 7 bin ilave asker taahhüdünde bulunduğunu söyledi. NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı kapsamında basına bilgi veren Rasmussen, "En az 25 ülke, 2010 yılında Afganistan'daki güçlerine 7 bin civarında ek takviye önerisinde bulundu" dedi. Afganistan'da halen 70 bin civarındaki asker sayısını önümüzdeki yıl ortasına kadar 30 bin ilaveyle 100 bine çıkarma kararı alan ABD yönetimi, NATO üyeleri ve ortaklarından en az 5 bin yeni asker talebinde bulunmuştu.

NATO'nun Afganistan'daki operasyonu çerçevesinde Kabil Bölge Komutanlığı'nı geçen ay bir yıl süreliğine yeniden devralan Türkiye ise Afganistan'da normalde 800 civarında bulunan asker sayısını, komutanlık görevi süresinde 1700 civarında tutacak. Bu kapsamdaki kuvvet artırımını geçen ay gerçekleştiren Türkiye, yeni asker taahhüdünde bulunmadı. Türkiye, Afganistan'daki askeri gücünün görev alanını Kabil ve çevresinin güvenliğini sağlamakla sınırlandırmıştı.

Mehmetçik Afganistan'da savaşacak mı?

Toplantının ardından Bosna-Hersek Dışişleri Bakanı Sven Alkalaj ile ortak basın toplantısı düzenleyen Davutoğlu, NATO toplantıları öncesi ve sürecince devamlı temas halinde oldukları Alkalaj ile bu ülkenin NATO Üyelik Eylem Planına dahil edilmesi için birçok diplomatik girişimde bulunduklarını anlattı.

Üyelik Eylem Planının Bosna'nın ve Batı Balkanlar'ın istikrarlı geleceği için büyük önem taşıdığını vurgulayan Davutoğlu, Türkiye'nin bu çabalarına başta Bosna-Hersek'in bütün komşuları, Macaristan, İspanya ve Norveç olmak üzere 15 NATO üyesinin destek verdiğini, bunun önemli bir başarı olduğunu belirtti.

Bosna-Hersek'in ana gündem maddesi olduğu dün akşamki Kuzey Atlantik Konseyi çalışma yemeğinde uzlaşma sağlanamayınca müzakerelere bugün de devam edildiğini anlatan Davutoğlu, toplantılar sonunda alınan kararlarda "reform çabalarında gereken ilerlemeyi sağladığında Bosna-Hersek'in Üyelik Eylem Planına dahil edileceğinin" ifade edilmesinin, bu ülkenin NATO üyeliğine önemli bir ivme kazandıracağını vurguladı.

Alkalaj ise ülkesinin Üyelik Eylem Planına dahil edilmesi için "gösterdiği liderlik" konusunda Davutoğlu'na teşekkür ederek, "NATO toplantısında alınan kararla amaçlarına ulaştıklarını" belirtti.

Afganistan

Dışişleri Bakanı Davutoğlu, NATO'nun Afganistan'daki operasyonu çerçevesinde Kabil Bölge Komutanlığını geçen ay bir yıl süreliğine yeniden devralan Türkiye'nin bu kapsamda Afganistan'da normalde 700'ün üzerinde bulunan asker sayısına 1000 ilave yaptığını hatırlatarak, bu sayının tekrar artırılmasının söz konusu olmadığını söyledi.

"Afgan ordusunun eğitimi çabalarımız artarak devam edecek" diyen Davutoğlu, bunun ABD Başkanı Barack Obama'nın NATO toplantıları öncesinde açıkladığı yeni yaklaşımla ilgili olmadığını belirterek, Türkiye'nin Afgan ordusunu eğitme çalışmalarına ta Kurtuluş Savaşı döneminde Atatürk'ün talimatıyla başladığını hatırlattı.

Davutoğlu, Afgan ordusunun eğitimi kapsamında bir kısım faaliyetlerin Afgan subaylarının Türkiye'de eğitimini, bir kısmının da Türk eğitimcilerin bu ülkeye gönderilmesini kapsadığını belirtti.  Türkiye'nin Afganistan'da bin 750 olan asker sayısının eğitimcilerin de hesaba katılması halinde önümüzdeki dönemde artacağını ifade eden Davutoğlu, Türkiye'nin Afganistan'da askeri okul inşa ettiğini ve tüm etnik grupların katılımıyla Afgan ulusal ordusunun oluşturulmasına büyük destek verdiğini belirtti.

Davutoğlu, Türkiye'nin Afganistan'a sivil katkılarını da artırarak sürdüreceğini ve başarıyla götürdüğü Vardak il imar ekibi dışında ülkenin kuzeyinde yeni bir il imar ekibi kuracağını bildirdi. Davutoğlu, "Bu katkılar (sivil) belki askeri katkılardan çok daha önemli" dedi. Dışişleri Bakanı Davutoğlu, NATO toplantılarının ardından Türkiye'ye hareket etti.

Rusya'ya Güney Osetya ve Abazya'yı tanıma kararından vazgeçme çağrısı

NATO üyesi 28 ülkenin Dışişleri Bakanları, Güney Osetya ve Abhazya'nın bağımsızlığının tanınmaması yönündeki NATO politikasını teyit ederek, bağımsızlığı tanıyan Rusya'yı kararından vazgeçmeye çağırdı. Rus Ria Novosti ajansının haberine göre, Brükselde Dışişleri Bakanları düzeyinde yapılan Gürcistan-NATO Komisyonu toplantısından sonra üye ülkelerin Dışişleri Bakanları, Gürcistan'ın toprak bütünlüğü ve bağımsızlığına verdikleri desteği kararlılıkla sürdürdüklerini belirttiler.

Gürcistan-NATO Komisyonu üyeleri, Rusya'yı, AB arabuluculuğunda Gürcistan ile yaptığı ateşkes anlaşmasına uymaya ve Gürcistan'ın güvenliğini zedeleyecek herhangi bir adımdan kaçınmaya çağırdı. Üyeler, Kafkaslar'da güvenliğin sağlanmasına ilişkin Cenevre görüşmelerini de desteklediklerini vurguladı. NATO üyesi ülkelerin Dışişleri Bakanları, AB gözlemcilerinin Gürcistan, Abhazya ve Güney Osetya'ya girişlerinin sağlanması yönünde de çağrıda bulundu.