Obama 'soykırım' demedi ama...

ABD Başkanı Barack Obama, 1915 Ermeni olayları anma gününde yayımladığı açıklamada, ''94 yıl önce, 20. yüzyılın en büyük katliamlarından biri başladı. Her yıl, Osmanlı İmparatorluğu'nun son günlerinde 1.5 milyon Ermeni'nin katledilmesi veya ölüme yürümesini anıyoruz'' dedi.

Obama, soykırım sözünü kullanmadı ve Türkçe'ye ''büyük felaket'' olarak çevrilen Ermenice ''Meds Yeghern'' sözüne yer verdi. Barack Obama, ''Ermeni halkı bizim kalplerimizde yaşadığı gibi, 'büyük felaket' de, bizim anılarımızda yaşamalı'' diye konuştu. ''Tarihin, çözülmedikçe ağır bir yük olabileceğini'' ifade eden ABD Başkanı, açıklamasında, ''1915'in korkunç olaylarının insanoğlunun kendi türüne insani olmayan tutumunun karanlık olasılığını hatırlattığını ve geçmişi gözden geçirmenin uzlaşma yönünde kuvvetli bir vaadi de içinde barındırdığını'' bildirdi.

Obama, Türkiye'deki konuşmasında da söylediği gibi, 1915 olaylarına ilişkin görüşlerini tutarlı bir biçimde ifade ettiğini ve bu tarihe ilişkin görüşünün değişmediğini açıklamasında bir kez daha tekrarladı. ABD Başkanı, kendi ilgisinin, ''gerçeklerin tam, samimi ve adil'' olarak ortaya çıkarılmasında olduğunu kaydetti. Barack Obama, Ermeni ve Türk halkları açısında bu yönde ilerlemek için en iyi yolun şimdi, ileriye gidebilme çabalarının bir parçası olarak, geçmişin gerçeklerine yanıt vermek olduğunu da dile getirdi.

Obama, ''Türk ve Ermeni halklarının, bu acılı tarih üzerinde dürüst, açık ve yapıcı bir biçimde çalışılması çabalarını kuvvetle destekliyorum. Ermeniler ve Türkler arasında ve Türkiye içinde cesur ve önemli diyaloglar gerçekleştiriliyor. Aynı zamanda Türkiye ile Ermenistan'ın ikili ilişkilerini normalleştirme çabalarını kuvvetle destekliyorum'' dedi. ABD Başkanı, İsviçre'nin gözetimi altında iki hükümetin, bir çerçeve ve ilişkilerin normalleştirilmesine yönelik yol haritasında anlaştıklarını belirterek, ''Bu ilerlemeyi takdir ediyorum ve iki hükümete de sözlerini yerine getirmeleri çağrısında bulunuyorum'' ifadesini kullandı. Obama, ''Ermenistan ve Türkiye birlikte barışçı, üretken ve refah içinde bir ilişki kurabilir. Ve birlikte, Ermeni ve Türk halkları, kendi ortak tarihlerini kabul edip, ortak insanlıklarını kabul ettikleri zaman daha güçlü olacaklardır. Hiçbir şey, 'büyük felaket' ile kaybedilenleri geri getiremez'' dedi.

Ermeniler'in son 94 yılda dinamizm, dayanıklılık ve yetenekleri sayesinde, kendilerini yok etmeye çalışanlara karşı direndiklerini belirten Obama, ABD'nin de, 1915'ten sonra bu ülkeye göç eden Ermeni asıllı Amerikalılar'ın topluma yaptığı katkılarla zenginleştiğini kaydetti. Obama, ''Bugün, dostluk, dayanışma ve derin saygı duygularıyla her yerdeki Ermeniler'in yanında duruyorum'' ifadesiyle açıklamasını tamamladı.

Amerikalı Ermeniler Obama'ya kızgın

ABD'deki en büyük iki Ermeni kuruluşu, ABD Başkanı Barack Obama'nın 24 Nisan açıklamasından memnun olmadı ve Obama'yı, geçen yıl verdiği sözleri tutmamakla suçladı. Amerikan Ermeni Ulusal Kongresi'nın (ANCA) Başkanı Ken Hachikian, yazılı açıklamasında, ''Başkan Obama'nın, 'soykırımı' tanıyacağı sözünü tutmamasından derin bir düş kırıklığı duyan Amerikalı Ermeniler'e katılıyorum'' ifadesini kullandı. Hachikian, Obama'ya, bu konudaki tutumu değiştirmesi ve Kongre'de bekleyen ''soykırım'' tasarısını desteklemesi çağrısında bulundu.

Diğer büyük Ermeni kuruluşu Amerika Ermeni Asamblesi de (AAA), Başkan'ın açıklamasını, ''Obama, 'Ermeni soykırımını' tanıyacağı sözünü tutmadı'' başlığıyla verdi. AAA'nin icra direktörü Bryan Ardouny, ''Bu açıklama, Başkan'ın sözünü verdiği değişimi yansıtmıyor'' dedi.