Obruktan sonra derin çatlaklar

Jeoloji Mühendisleri Odası Konya Şubesi 2. Başkanı ve Selçuk Üniversitesi (SÜ) Mühendislik Mimarlık Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Fetullah Arık, bölgede yapılan araştırmalarda, çok ender rastlanan jeolojik olaylarla karşılaştıklarını belirtti.

Akçaşehir Belediye Başkanı Şaban Atçeken'in kendilerine ulaşarak belde yakınlarında obruklara benzer bazı oluşumların meydana geldiğini bildirmesi üzerine bölgeye gittiklerini anlatan Arık, belediye personeli ve beldeye komşu Kale Köyü Muhtarı Mehmet Çoğan ile söz konusu yerde inceleme yaptıklarını söyledi.

Arık, Dedem Tuzla mevkisinde yaklaşık 1500 dekarlık düz bir zeminde 80 santimetre genişliğinde ve kimi yerlerde 1,5-2 metre derinliğe kadar ulaşan birbiriyle bağlantılı ve bağlantısız çok sayıda çatlak ve yarık tespit ettiklerini ifade etti.
 

20 yıl sonra yeniden ortaya çıktı

Bu oluşumların küresel ısınmayla birlikte 20-25 yıllık kurak dönem ve yoğun yer altı su kullanımına bağlı olarak meydana geldiğini kaydeden Arık, ''Yörede yaşayanlar, uzun zaman önce söz konusu alanın su basmasına maruz kaldığını ve aynı yerde 20 yıl kadar önce de benzer çatlakların oluştuğunu söylüyorlar'' dedi. Arık, bu tür vakaların çok yaygın olmadığını vurgulayarak, şunları kaydetti:

''Bu çok ender rastlanan bir durum. Uzun süreli kurak dönemde suyunu kaybeden killi tabaka yağışlı periyotla birlikte su alarak genleşmiş ve çatlaklar oluşturmuş. Çatlakların meydana geldiği bölge, geçmişte yağışlı dönemlerde bir süre su altında kalmış. Yörede yaşayan ve çiftçilikle uğraşan vatandaşlar, su fışkırmalarının ardından bu çatlakların oluştuğunu söylediler.''
 

Obruklardan farklı

Arık, çatlakları ilk gördüklerinde deprem ihtimali üzerinde durduklarını ancak Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Ulusal Deprem İzleme Merkezi'nde yaklaşık 1-1,5 ay boyunca bölgede deprem tespit edilmediğini anlattı.
Bölgenin, Türkiye'de deprem riski en düşük yerler arasında bulunmasının olası faciaları önleyeceğini ifade eden Arık, aksi halde orta şiddette depremlerde bile toprakta sıvılaşmaya bağlı olarak büyük çökmelerin yaşanabileceğini vurguladı.

Çatlakların obruk oluşumlarından farklı olduğunu anlatan Arık, ''Çatlakların obrukların yaygın olduğu Karapınar-Çumra-Ayrancı arasında kalan bölgede ortaya çıkması yöre halkını endişelendirdi. Ancak bu çatlaklar obruk oluşumundan farklı'' diye konuştu.
Arık, çatlakların oluştuğu araziye en yakın yerleşim yeri olan Akçaşehir beldesinde de zeminin benzer özellikte olduğunu ve belde yakınlarında benzer yer hareketlerinin yaşanabileceğini sözlerine ekledi.