Akıllı telefon sektörü, teknoloji dünyasının dinamosu konumunda desek pek de yanılmış olmayız. Zira bu sektör, üreticiler haricinde diğer teknoloji şirketlerine de önemli ölçüde destek oluyor. Yani sırf akıllı telefon üreticileri değil, tüm teknoloji dünyası bu sektörden para kazanıyor.
Bu olaya güncel bir örnek verelim. Apple’ın geçtiğimiz günlerde duyurduğu iPhone X isimli modeli baz alalım. Her ne kadar bu model üzerinde Apple logosu bulunsa da telefonun yapımında 10’un üzerinde firmanın emeği var. Örneğin iPhone X’in ekranı Samsung, yonga setleri TMSC, bazı parçaları ise Foxconn tarafından üretiliyor.

Uzun lafın kısası, telefon üreticisi sadece 1 isimden ibaret olsa da işin mutfak kısmında birçok firmanın emeği söz konusu. Ve bu firmaların da akıllı telefon sektöründen ciddi paralar kazandıklarını söylemek mümkün. Bu konudaki en bariz örnek ise Qualcomm. Amerika’lı yonga seti devi, kazandığı büyük meblağlara rağmen, hala kirli oyunlar peşinde koşmaya devam ediyor.

Pazarı tekeline geçirmeye çalışıyor

Akıllı telefon sektöründeki yonga seti üretimine baktığımzda, Qualcomm’un çok büyük bir paya sahip olduğunu görebiliriz. Zaten mobil cihazlar için yonga seti tasarlayan öyle çok fazla bir firma da yok.
Samsung, Huawei, Xiaomi, Apple gibi firmalar kendi yonga setlerini tasarlarken, diğer üreticiler ise Qualcomm ve MediaTek gibi şirketlerin kapısını çalıyor. Gerçi kendi yonga setlerini tasarlayan firmaların yolu da öyle ya da böyle Qualcomm’la kesişiyor. Çünkü Qualcomm antitröst yasalarını hiçe sayan bir şirket.
Dilerseniz bu konunun detaylarına girmeden önce biraz antitröstün ne anlama geldiğinden ve Qualcomm’un bu yasaları neden çiğnediğinden bahsedelim.

Olay sadece para hırsı

Antitröst kavramını basitçe tanımlamamız gerekirse, bazı pazarların büyük firmaların tekeline geçmesini engelleyen kurallar bütünü diyebiliriz. Bu kurallar sayesinde, gelişmekte olan firmalar kollanırken, yaratıcılığın da teşvik edilmesi sağlanıyor.
Peki gelelim bu kuralların nasıl ihlal edildiğine. İşin aslı son derece basit. Bir teknolojide kullandığınız tüm parçaları A’dan Z’ye kadar patentler ve bunların kullanımı için uçuk meblağlar talep ederseniz, bu yasaları fazlasıyla çiğnemiş olursunuz.
Bu paraları ödemeye gücü yetmeyen diğer üreticiler de pazardan öyle ya da böyle el çekmek zorunda kalır. Sonuç olarak yüksek kar marjı olan bir pazarda tek başınıza kalmış olursunuz. Böylece gelirleriniz de kat ve kat artmış olur. Yani Qualcomm’un bu yasaları ihlalinin temel nedeni, basit bir para hırsı meselesi diyebiliriz.

Qualcomm cezaya doymuyor

Qualcomm, antitröst yasalarını en fazla çiğneyen şirketlerin başında geliyor. Öyle ki bu firma hakkında dünyanın çeşitli noktalarında açılmış olan Antitröst davaları hala sonuçlanmış değil. Amerika’dan tutunda, Avrupa, Çin, Tayland hatta Güney Kore’de bile Qualcomm adına açılmış antitröst davaları mevcut.
Bunlardan tamamlanmış olanlarının sayısı ise yalnızca 3. Çin’de 2015 yılında tamamlanan dava sonucu Qualcomm’a 975 milyon dolar ceza verilmişti. Bu ceza sonucu, Qualcomm patentleri için istediği ücretleri büyük oranda indirdi.
Çin’in ardından Güney Kore’de açılan dava da sonuçlandı. Yonga seti üreticisi burada da Çin’deki ödediği meblağa yakın bir ceza ödedi. Ve son olarak Tayland. Tayland’ta açılan davanın sonucu da aynı oldu. Qualcomm, 1 milyar dolara yakın bir meblağı kasasından çıkarmak zorunda kaldı. Peki asıl soru. Bu cezalar Qualcomm’a ne derece işler.
Örneğin 2015’te Çin’de verilen cezayı baz alalım. Qualcomm’un ödediği ceza ücreti, 2015 yılında Çin’de kazandığı paranın yüzde 8’ine eşitti. Gerisini siz düşünün.

Diğer üreticilerin önünü tıkıyor

Qualcomm bariz bir şekilde, diğer üreticilerin önünü tıkayarak, pazarı tekeline almak istiyor. Bu sayede tüm üreticilerin kendisine mahkum bir şekilde kalmasını arzuluyor. Fakat antitröst yasaları sayesinde bu durum kısmen de olsa engellenmiş durumda.
En azından akıllı telefon sektörünün can damalarından Çin ve Güney Kore gibi ülkeler, Qualcomm’un bu kirli oyununu durdurmuş durumdalar. Şimdi sıra Amerika’da. Eğer Qualcomm burada da hatırı sayılır bir ceza alırsa, diğer yonga seti üreticilerinin önü iyice açılmış olacaktır.
Bu tarz firmaların teknolojinin ilerlemesini yavaşlattığı da inkar edilemez bir gerçek. Belki Qualcomm yonga seti tasarımında başarılı bir firma olabilir. Fakat bu başarısını kirli oyunlar yerine, emek vererek kazanması daha anlamlı olacaktır.
Amerikalı şirket, bu yarışta rakiplerinin ayaklarına pranga takmak istiyor. Fakat Çin, Güney Kore ve Tayvan, Qualcomm’un bu prangaları takmasına izin vermedi. Bakalım diğer ülkelerden de benzer hamleler gelecek mi?

Galaxy S9, FaceID ile gelebilir