'Referansları çağdaş değerler değil'

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun dış politika dümenini emanet ettiği Genel Başkan Yardımcısı Emekli Büyükelçi Osman Korutürk, Amerikalılarda AKP hükümetine ilişkin olarak, “Bunlar ne kadar direnseler, sonuçta, Obama, Tayyip Bey’le konuşunca bunlar kabul eder uygulamayı yapar” izlenimi olduğunu söyledi. Hükümetin dış politikada ne yapacağını şaşırmış durumda olduğu saptamasını yapan Korutürk, AKP’nin referansının Türkiye’nin çağdaş değerleri olmadığını belirterek, “Bunların referansları esas itibarıyla Müslüman Kardeşler’in referansları” dedi.

Korutürk, Cumhuriyet’in sorularını şöyle yanıtladı:

- Libya’dan başlarsak, hükümet bu konuda ne kadar tutarlı?

Libya konusunda Başbakan diyor ki Libya’da Türkiye’nin yol haritasını kabul ettirdik. Hangi yol haritasını kime kabul ettirdik? Başbakan ilk başta “NATO’nun ne işi var orada” dedi. Sonra Fransa atladı işin üstüne. Bu askeri operasyonlarla amacını aşar hareketlerde bulundu. Ondan sonra dendi ki, “durum kontrol altına alınmıştır”. Başta “NATO’nun ne işi var orada” diyerek başkalarının orayı yakıp yıkmasına izin verdikten sonra işin içine giriyor.

- Kimse Başbakan’ı bilgilendirmiyor mu?

Etmiyor herhalde ki, Başbakan Kaddafi’ye destek mi olmak istedi, sonra köstek mi olmak istedi. Kaddafi’nin arkasında mı sağında mı solunda mı belli değil. Dışişleri Bakanı çok büyük iftiharla, “Amerika’nın İngiltere’nin o ülkedeki çıkarlarını biz temsil ediyoruz” diye açıklama yaptı. Başbakan’ın “yol haritasını kabul ettirdik” dediği akşam, Trablus büyükelçiliğinin bütün personelini geri çektirdiler, kurtarmak için oradaki saldırılardan. Türkiye’nin Libya’da uyguladığı dış politika ne muhaliflerin ne de yönetimin işine geliyor. Hem muhalifler saldırıyor hem yönetim saldırıyor. Oradan tahliyeleri yaptınız. “İleriye yönelik irtibatı kesmedik” diyorsunuz ama sefareti kapatıyorsunuz. Bundan daha büyük bir başarısızlık olur mu?

- Peki NATO operasyonu...

Libya ile ilgili hükümetin çok büyük bir ayıbı daha var. Libya’da NATO’nun görevlerinden bir tanesi insani yardım sağlamak. 10 Mayıs itibarıyla Libya’dan 9 bin kişi kaçtı, BM Mülteciler Yüksek Komiserliği verilerine göre. Bunların kaçtıkları tekneler, öyle denize elverişli tekneler değil. Bunların bir tanesinde 72 kişi varmış bunlardan 61’i açlık ve susuzluktan ölmüş. NATO’nun bunlara hiçbir yardımı olmamış. İkincisi, 7-8 Mayıs tarihlerinde 600 kişi taşıyan bir tekne alabora olmuş. Kaç kişinin öldüğü bilinmiyor, diyorlar ki, “Biz imdat çağrısı yaptık, gelen olmadı”. Hükümetin bu konuda ne yaptığını bilen yok.

- Türkiye ne yapabilirdi?

Biz NATO’nun tam üyesiyiz, hükümet bu konuda tam sorumludur, hem operasyon konseptine hem çatışma kurallarına yön vermek durumundadır. En baştan NATO’yu yönlendirebilseydi, belki de fiziki olarak orada askeri operasyonun içinde yer almayacaktı. NATO içinde bunu dillendirebilmiş mi? Daha ne kadar adam ölecek belli değil, çünkü tekneler sürekli kaçıyor. Bu insani konu değil mi, Mavi Marmara’yı Filistin’e gönderiyorsun da, bu adamlar Müslüman değil mi? NATO’nun denizde yardım konusunu işletmesini sağlaması lazımdı.

- Suriye meselesine gelirsek,

Valla bu hükümet dış politikada ne yapacağını şaşırmış görünüyor. Dış politikada küçük sorunların üstüne atlamasını iyi biliyorlardı. Başta Nasrallah ile Hariri’nin arası açılınca, Dışişleri Bakanı atladı gitti, orada diyor ki, “bu bölgesel istikrara büyük zarar verecek önemde bir konudur. Öyle olduğu için biz buna müdahale ettik. Bu bütün bölgeye yansır” Bu yansır da Suriye’deki olaylar yansımaz mı? “Telkin ediyoruz” filan diyor ama oraya bir özel temsilci göndereceksin. Dışişleri Bakanı’nın Nasrallah’a gittiği gibi gidecek orada, konuşacak, kendi halkına baskı yaparsan bunun altından kalkamazsın. Suriye’ye yönelik uluslararası bir müdahale olursa, hükümetin buna ilişkin planı var mı? Obama ile mi paylaşıyor bilemiyorum.

- Bir taraftan telkin yapıyorlar Esad yönetimine ama diğer yandan da İhvan-ı Müslim’i ağırlıyorlar?

- Bilinçli bir politika uygulamıyorlar. Hükümetin birtakım tekerlemeleri var, sıfır sorun gibi stratejik derinlik gibi... İhvan’la, Hamas’la iyi ilişkisi var, onun dışında kimseyle iyi lişkisi yok ki... Hamas’la Fetih anlaştı, onun anlaşması bile Kahire’de imzalandı.

Hükümetin referansları esas itibarıyla Müslüman Kardeşler’in referansları, zaten aralarında ciddi bir bağ olduğu da öteden beni biliniyor. Dolayısıyla, Müslüman Kardeşler’e yarayacağı görüşüyle bunu yapıyorlar ama bu da kesin değil. Çünkü bunların dış politikası uygulamaya dayanan dış politika değil. “Dış politika iyi gidiyor” deniyor bunu da daha çok Batılılar söylüyor ama Batılılar bunu kendilerinden küçük gördükleri kimseleri dolduruşa getirmek için söyledikleri şeylerdir. Kendisi gerçekten güçlü olan ülkenin, “ben bölgenin en önemli ülkesiyim” dediğini duymadım. Bunların hoşuna gittiğini bildikleri için bunlara “aslansın, kaplansın” filan diyorlar.

- ABD’nin bakışı nasıl?

Amerikalılarda şöyle bir izlenim var, bu da hoş bir izlenim değil. Bunlar ne kadar direnseler, neticede Obama telefonu açar. Sonuçta, Obama Tayyip Bey’le konuşunca bunlar kabul eder uygulamayı yapar.

- Bu izlenim nereden?

Bu izlenimi doğuran bazı şeyler var tabii, öteden beri baktığınızda bazı kararlar doğru bazı kararlar yanlış ama her şeye baştan bir itiraz geliyor Başbakan’dan. Anders Fogh Rasmussen NATO Genel Sekreteri oluyor, “Nereden çıktı bunu kabul etmiyoruz” diyor Başbakan. Böyle diyorsa, kabul etmemesi lazım. Kendisi dışında oluşmuş, İngiltere, Fransa, Almanya bunu biz yokken pişirmişler. “Kabul etmiyoruz” dediğin zaman kabul etmeyeceksin o zaman. Birisi devreye giriyor, ya Obama ya da Hillary devreye giriyor sonra kabul ediliyor.