SODEV'in araştırması ortaya çıkardı: Üçüncü büyük 'parti' kararsızlar!

Sosyal Demokrasi Vakfı (SODEV) yaptığı anket çalışması, çarpıcı veriler ortaya koydu. Anket verilerine göre AKP ve MHP’nin seçim çalışmasını üzerine oturttuğu ‘beka’ polemiği, seçmende karşılık bulmuyor. Türkiye’nin birinci sorunu olarak yüzde 64,8’le ‘ekonomi’ yanıtı verilirken, ankete katılan 1067 kişiden sadece 1’i ‘beka’ yanıtını verdi. SODEV Başkanı Ertan Aksoy, ‘ilk defa AKP’nin ana söyleminin bu kadar karşılıksız çıktığını’ söylerken, seçime katılım oranının ise 2014’teki yerel seçime göre ortalama 5 puan düşmesini beklediklerini ifade etti. Anket, MHP seçmeninin, AKP’ye mesafeli olduğunu ortaya koydu; bu pazar seçim olsa CHP’ye, AKP’den daha büyük oranda yöneleceği sonucu çıktı.

Sosyal Demokrasi Vakfı, Türkiye genelinde gerçekleştirdiği anket çalışmasında hane halklarının ekonomik durumunu ve ekonomik kriz algısının seçmen davranışlarına etkisini inceledi. Anketin, Türkiye genelinde yüzde 95 güven aralığında, yüzde 3 hata payıyla (1067 örneklem) gerçekleştirildiği ifade edildi. SODEV Başkanı Aksoy’un açıkladığı sonuçlar, ‘en büyük muhalefet’in ekonomik durum olduğunu ortaya koydu.

Gazete Duvar'dan Sinan Saygılı'nın haberine göre; Aksoy anket üzerinden yaptığı değerlendirmede, batı illerinde HDP seçmeninden CHP’ye beklenenin üzerinde bir destek olduğunu söyledi.

EKONOMİK DURUM: KÖTÜ

Araştırmanın özet sonuçlarına bakıldığında; muhalif parti seçmenlerinin çoğunluğu şu andaki ekonomik durumlarını ‘kötü’ veya ‘çok kötü’ olarak tanımlıyor. Bu oran MHP seçmeninde yüzde 40,1 düzeyinde. AKP seçmenin de neredeyse üçte biri (yüzde 27,9) kendi ekonomik durumunu ‘kötü veya çok kötü’ olarak nitelendiriyor.

Ekonomik krizle birlikte genel olarak seçmenlerin yaklaşık yarısının gelir ve harcama denkliğine sahip olduğunu, yarısından biraz fazlasının ise geçimini ya borçlanarak ya aile/yakın çevreden yardım alarak ya da mevcut birikiminden harcayarak sağlayabildiği görülüyor. Diğer seçmenlere göre görece daha iyi olduğunu ifade eden AKP seçmeninde dahi gelir/harcama denkliğini sağlayamayanların oranı toplamda yüzde 42’ye ulaşıyor.

TEMEL İHTİYAÇ MADDELERİ DAHİ ALINAMIYOR

Araştırmaya katılanlara “Son bir yılda ‘artık alamıyoruz’ dediğiniz bir şey var mı?” diye sorulduğunda yüzde 85’i var yanıtını vermiştir. Bu yanıtı verenlere “Artık neyi alamıyorsunuz?” sorusu yöneltildiğinde yüzde 51’i kırmızı et, yüzde 23’ü giyim yanıtlarını vermekle birlikte hemen ardından gelen cevaplar temel ihtiyaçlara erişimin zorlaştığını işaret etti.

Yine araştırmaya katılanlar tarafından Türkiye’nin en büyük üç sorununun ekonomi, işsizlik ve eğitim olduğu ifade edildi.

Ayrıca, araştırmanın ortaya koyduğu bir diğer çarpıcı sonuç ise, kararsız seçmen oranının AKP ve CHP’den sonra üçüncü büyük grubu oluşturuyor olması. Toplam kararsız seçmenin yüzde 44’ünün önceki yerel seçimlerde AKP seçmeni olduğu görülüyor. Cumhur İttifakı’nı oluşturan AKP ve MHP seçmeni bir arada düşünüldüğünde ise kararsız seçmenlerin yüzde 56’sının 2014 yerel seçimlerinde bu iki partiye oy veren seçmenlerden oluştuğu sonucu ortaya çıktı.

AKP SEÇMENİNDE AİDİYET DUYGUSU GÜÇLENİYOR

Araştırma, AKP seçmeninin büyük çoğunluğunun ikinci bir partisi olmadığını da gösterdi. Buna göre AKP seçmeninin yüzde 69’u yine aynı partiye oy vereceğini belirtirken, yüzde 13 kadarı kararsız olduğunu ifade etti. Bu seçmenler oy vermeleri halinde yine AKP’yi tercih edeceğini belirtmekle birlikte, sandığa gitmeyerek ekonomik kriz nedeniyle hükümeti cezalandırma eğilimi ağır basıyor.

MHP SEÇMENİ AKP'YE MESAFELİ

Benzer bir analiz MHP için yapıldığında; 2014’te MHP’ye oy verenlerin bu pazar seçim olsa CHP’ye, AKP’den daha büyük oranda yöneleceği sonucu çıktı.

Ankette partilerin oy oranı da ölçülmekle birlikte, SODEV’in vakıf kimliği dolayısıyla bu veriler basınla paylaşılmadı.

Açık uçlu soruların (seçenekler sunulmadan) yöneltildiği anketten çıkan sonuçlar ise şöyle:

Verilen yanıtlarda, AKP seçmenin de genel seçmen eğilimine yakın eğilimler gösterdiği görülüyor. Yani ekonomi ve işsizlik AKP seçmeni için de ilk sıralardaki sorunlar olarak (yüzde 57,9 ekonomi, yüzde 44,3 işsizlik) öne çıkıyor. CHP, MHP ve HDP’li seçmenlerin ise çok daha büyük çoğunluklarla ekonomik sorunlara öncelik verdiği bir başka sonuç…

Bunun dışında, adaletin CHP ve HDP seçmenleri tarafından hatırı sayılır önemde sorun olarak görüldüğü, diğer parti seçmenlerinin ise Türkiye’deki adalet sorununa görece düşük önem atfettikleri saptandı.

Bu bağlamda ülkenin fiziki anlamda ‘bekası’ ile ilişkilendirilebilecek tek sorun olan ‘güvenlik’ 4. sırada yüzde 14,3 oranında seçmen tarafından sorun olarak ifade ediliyor.