Son skandal

IŞİD güçlerinin Musul’u işgalinin ardından başlayan Irak krizinin boyutları skandal açıklamalarla ortaya çıktı. Kuşatma altındaki Musul’un Türk Başkonsolosluğu’na “Olanağınız varsa tahliye için düğmeye basın” talimatı verildi, konsolosluğun güvenli olduğu açıklandı, baskından sonra ise “Tahliyenin yapılması kararını arkadaşlara bıraktık” denildi. Açıklamaya karşın Musul’un güvende olmadığının anlaşılmasının ardından tehdit Bağdat’a ilerlerken Dışişleri sadece Selahaddin vilayetinin güvende olmadığını açıkladı ama tehlikedeki bölge sayısı daha sonra arttı. Dışişleri bir itirafta daha bulunarak “Irak’ta vatandaşlarımızın sayısına ilişkin sağlıklı bilgi bulunmamaktadır” dedi. Tüm bunlara karşın istifa beklentileri karşısında Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, “Operasyonu ben yönetiyorum” açıklamasını yaptı.

IŞİD ilerlerken özel harekâtçı değişikliği

Önce Türkiye’nin Musul Başkonsolosu Öztürk Yılmaz’ın konvoyuna uzaktan kumandalı bombayla saldırı yapıldı. Bundan bir süre sonra da IŞİD güçleri Musul’u kuşattı. Ancak aynı gün, konsoloslukta görev yapan 10 özel harekâtçının görev süresi dolduğu için değiştirildi. Yeni özel harekâtçılar kuşatılmış Musul’da göreve başladı.

Kuşatma altında tahliye talimatı

9 Haziran’da kuşatma altındaki Musul Başkonsolosluğu’na “Olanağınız varsa tahliye için düğmeye basın” talimatı verildi. Ardından Musul’da 31 kamyon şoförü kaçırıldı. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, kriz tırmanırken ABD’ye gitti.

‘Konsolosun güvenliği sağlandı’

Kaçırılan şoförlerle ilgili açıklamasında Musul Başkonsolosluğu ile ilgili olarak “Son 48 saattir Irak’ta yaşanan gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Bağdat Büyükelçiliğimiz ve Musul ile Erbil başkonsoloslarımızla sürekli irtibat halindeyiz. Musul Başkonsolosluğumuzun güvenliği için gerekli önlemler alındı” dedi.

‘Tahliye kararını arkadaşlara bıraktık’

“Musul Başkonsolosluğu’nun güvenliğinin sağlandığı” yönündeki açıklamadan bir gün sonra, 11 Haziran’da Başkonsolos Öztürk Yılmaz dahil 49 kişi rehin alındı. Davutoğlu, canlı yayında skandal bir açıklamaya imza atarak “Tahliyenin yapılmasının kararını arkadaşlara bıraktık” dedi. Aynı gün Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın koordinasyonunda 2 ayrı zirve gerçekleşti. Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılacak bilgilendirme ise ertelendi.

Irak’ın geneli güvenli

Dışişleri Bakanlığı gece saatlerinde Irak için seyahat uyarısı yayımladı. Ancak uyarı daha sonra iptal edildi. Bu duyuruda Irak Kriz Masası kurulduğu da bildirildi. 13 Haziran’da Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi ile bir araya gelen Davutoğlu, Irak’ta Libya’daki gibi tüm vatandaşların tahliyesine gerek olacak bir risk olmadığını söyledi. Irak’ın Selahaddin vilayeti haricinde Kürdistan bölgesel yönetimi kontrolünde kalan bölgelerinin güvenli olduğunu duyurdu.

Kim orada bilmiyoruz

Dışişleri Bakanlığı’nda oluşturulan kriz masasının ilk açıklamasında, Irak’taki Türk vatandaşlarının toplam sayısının bilinmediği ve riskli bölgelerde 7 ila 10 bin arasında vatandaş olduğu duyuruldu. Açıklamada, “Irak’taki mevcut istikrarsızlığın vatandaşlarımız üzerindeki etkisinin mümkün olduğunca asgari düzeyde olabilmesi için gayret gösterilmektedir. Irak’ta görev yapan diplomatik ve konsüler temsilciliklerimizdeki resmi verilere göre Irak Kürdistan Bölgesi (IKB) dışında kalan 15 vilayette 7 ila 10 bin arasında vatandaşımızın bulunduğu tahmin edilmektedir. IKB içinde ise 110.000 civarında vatandaşımızın ikamet izni olduğu bilinmektedir. Bunun dışında, geçici sürelerle giden veya turist olarak giriş yapıp bu ülkede çalışan vatandaşlarımızın sayısına ilişkin sağlıklı bilgi bulunmamaktadır” ifadeleri kullanıldı.

Önce güvenli dediler, sonra ‘ayrılın’

Daha önce Selahaddin dışında kalan bölgelerin güvenli olduğu açıklamasını yapan Dışişleri Bakanlığı, son olarak Musul, Kerkük, Selahaddin, Diyala, Anbar ve Bağdat’ta bulunan vatandaşlara bu vilayetlerden “en kısa sürede” ayrılmaları uyarısını yaptı.

‘İstifa yok’

Irak krizi sürerken Dışişleri Bakanı Davutoğlu’nun kendisine yönelik eleştiri ve istifa çağrıları karşısında, yakın çevresine “Rehinelerin kurtarılması için operasyonu ben yönetiyorum. İstifam insanların sağ salim ülkeye getirilmesini sağlayacaksa bir an bile düşünmem. Ama işin başındaki bir kişi bu durumda nasıl bırakıp gidebilir? Bugün istifamı isteyenler, Şam’da, Bingazi’de, Beyrut’ta, Afganistan dağlarında insanlarımızı kurtardığımızda bir kere olsun olumlu şeyler yazıp söylediler mi? Hayır. İşin kuralı neyse onu yaptık” değerlendirmesini yaptığı öğrenildi.

Genelkurmay: IŞİD’i eğitmiyoruz

CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu, Davutoğlu’nun yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesinde, “Irak’ta IŞİD terör örgütü mensuplarına askeri eğitim verdikleri belirlenen 4 Türk istihbarat subayının 30 Mayıs 2014 günü Irak askerleri tarafından Felluce’de gözaltına alındıkları iddiası doğru mudur?” iddiasını gündeme getirmişti. Önerge haberleri üzerine Genelkurmay Başkanlığı, “Haberlerde yer alan iddialar mesnetsiz ve gerçek dışıdır” açıklamasını yaptı.

ABD: IŞİD ortak tehdit

ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden ile Başbakan Recep Tayyip Erdoğan arasında önceki gün ikincisi gerçekleşen görüşmeninin ardından Washington’dan IŞİD için “ortak tehdit” tanımlaması geldi. Türk hükümeti 10 Haziran’da Türk vatandaşlarının kaçırılmasından bu yana IŞID’i hedef alan bir açıklama yapmazken, Biden, Erdoğan ile görüşmenin ardından “Başkan Yardımcısı ve Başbakan IŞİD’in bölgeye ve uluslararası güvenliğe karşı tehdidini tartıştılar. Erdoğan ile Biden Iraklıların birlik olması konusunda acil ihtiyaç olduğunda ve ortak tehdide karşı birlikte olduklarında anlaştılar. Ayrıca siyasi ve güvenlik tehditlerini tartışlar. Başkan Yardımcısı, ABD’nin Türkiye’nin vatandaşlarını güvenli geri dönüşü için desteklediğini belirtti” açıklamasını yaptı.