Tarihi bağlar yeniden gündeme geldi

Sultan Abdülmecit'in büyük bir açlık felâketiyle karşı karşıya kalan İrlanda'ya 1847 yılında gönderdiği ve iki ülke arasındaki güçlü bağların bir nişanesi olarak hatırlanan yardıma ilişkin araştırmalar, önemli belgelerin gün yüzüne çıkarılmasını sağlamıştı. Türkiye'nin Dublin Büyükelçiliği'nin girişimi üzerine, 1993 yılında Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivleri Daire Başkanlığı tarafından yapılan arşiv taraması sonucunda, 1847 yılında Osmanlı Padişahı Abdülmecit tarafından o dönemde İngiliz idaresi altında bulunan İrlanda'ya 1000 poundluk para yardımı yapıldığını gösteren belgelere ulaşılmıştı.

Fotokopileri Dublin'deki Milli Kütüphane'ye ve Drogheda Belediyesi'ne zamanında iletilen bu belgeler arasında, Abdülmecit tarafından yapılan para yardımına İrlanda halkının duyduğu şükran ve minnet sözlerini içeren, İrlanda mahalli makam ve ileri gelenlerince imzalanmış bir mektup da yer alıyordu. Bununla birlikte, Osmanlı Devleti'nin İrlanda halkına yardım amacıyla buğday ve gıda yüklü beş gemi gönderdiği ve zor koşullar altında İrlanda'ya ulaşan gemilerin yüklerini Drogheda Limanı'na boşalttıklarına ilişkin herhangi bir belgeye ulaşılamamıştı.
 

Drogheda'daki plaket ve amblemdeki 'ay-yıldız'

Başkent Dublin'e 70 kilometre mesafede bulunan, İrlanda'nın en eski şehirlerinden Drogheda'da, yardımı getiren Osmanlı gemicilerinin kaldıkları rivayet edilen ve günümüzde otel olarak kullanılan binanın (Westcourt Hotel) dış cephesinde bir şükran plaketi yer alıyor. "Büyük açlık döneminde Türk halkının kederli İrlanda halkına yaptığı alicenaplığın hatırasına" ifadesinin yer aldığı siyah granit plaketin, binaya, şehrin kuruluşunun 800'üncü, büyük kıtlığın 150'inci yıl dönümü dolayısıyla düzenlenen etkinlikler çerçevesinde, 2 Mayıs 1995 tarihinde yapılan geniş katılımlı bir törenle asıldığı biliniyor.

Drogheda şehrinin ambleminde yer alan "ay-yıldız"ın Osmanlı Devleti'nin yaptığı yardımla bağlantısı bulunduğuna dair inanışın ise belgelenmemiş olduğu ve Droghedalı yetkililerce doğrulanmadığı belirtiliyor. Geçmişte yapılan görüşmelerde Drogheda Müzesi yöneticilerinin, şehrin ambleminin 800 yıldır "ay-yıldız" olduğunu belirttikleri ve müzede bulunan, İngiliz Kralı II. William'a ait kılıcın üzerindeki "ay-yıldız" motifini de bunun kanıtı olarak gösterdiği ifade ediliyor.