TBMM'nin yeni yasama yılı başlıyor, iktidar ve muhalefetin gündeminde ne var?

TBMM'nin 27. Dönem 4. yasama yılı bugün saat 14.00'te Genel Kurul'daki özel oturumla başlayacak. TBMM Başkanı Mustafa Şentop'un yöneteceği ve açılış konuşmasını yapacağı Genel Kurul'daki özel oturumda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Genel Kurul'a seslenecek.

Koronavirüs önlemleri nedeniyle ziyaretçi yasağı ve özel önlemlerin uygulandığı TBMM'yi yoğun bir gündem bekliyor.

Meclis'in yeni dönemindeki en tartışmalı konu başlıklarından birisinin ise iktidar partisi AKP'nin yanısıra, ittifak ortağı MHP'nin de çalışma yürüttüğü Siyasi Partiler Yasası ve Seçim Yasası değişikliği olması bekleniyor.

YENİLENEN SALONDA

1998'den bu yana ilk kez kapsamlı tadilat geçiren Genel Kurul salonu da yarın ilk kez kullanılacak.

Tadilat kapsamında, genel kurul salonunun duvarları, salon akustiğini koruyacak şekilde özel bir boya ile boyanırken; özellikle engelli millevtekilleri açısından sıkıntı yaratan Meclis kürsüsü de, asansör sistemiyle donatılarak, istenilen boya göre ayarlanması sağlandı.

KOVİD ÖNLEMLERİ: ZİYARETÇİ YASAĞI SÜRECEK

Koronavirüs salgınının gölgesinde çalışmalarına başlayacak olan TBMM'de koronavirüs salgını nedeniyle bir dizi önlem de alındı.

Geçen yasama yılında olduğu gibi bu dönemde de salgın nedeniyle ziyaretçi yasağının sürdürülmesi kararlaştırıldı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın konuşacağı özel oturum öncesinde TBMM Başkanlığı, genel kurulu izleyecek gazeteciler için "kovid-19" testi zorunluluğu getirirken, milletvekilleri için ise siyasi parti gruplarının takdirine bırakıldı.

AKP Grup Başkanlığı, partili milletvekillerinden test yaptırmalarını talep etti.

TBMM'nin salgın nedeniyle çalışmalarına ara vermesi düşünülmüyor, ancak daha az milletvekilinin katılımıyla ve çalışma saatlerinin çok uzatılmaması seçenekleri tartışılıyor. Meclis'in çalışma takviminin TBMM Danışma Kurulu'nda netleşmesi bekleniyor.

3 SINIRÖTESİ ASKER GÖNDERME TEZKERESİ İÇİN SÜRE UZATIMI İSTENECEK

TBMM'nin ilk gündem maddelerinden birisi, süreleri Ekim ayında dolacak olan sınırötesine asker gönderme yetkisi veren tezkerelerin süresinin uzatılmasına ilişkin görüşmeler olacak.

Bu kapsamda ilk olarak Türk Silahlı Kuvvetleri'ne (TSK) Irak ve Suriye'de sınır ötesi operasyon yetkisinin 1 yıl daha uzatılmasına ilişkin cumurbaşkanlığı tezkeresi Meclis'e gelecek.

Ayrıca TSK'nin, Birleşmiş Milletler'in Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti'nde icra ettiği harekata ve misyonlara katılımı ile Lübnan'daki BM Geçici Görev Gücü'ne katılımına ilişkin yetkinin 1 yıl uzatılmasına ilişkin cumhurbaşkanlığı tezkereleri de yine Ekim ayı içinde Meclis onayına sunulacak.

KOMİSYON, TUMA ÇELİK DOSYASINI GÖRÜŞECEK

TBMM Anayasa Adalet Karma Komisyonu ise 2 Ekim cuma günü hakkında "cinsel saldırı, tehdit" iddiasıyla dokunulmazlık fezlekesi düzenlenen Mardin Bağımsız Milletvekili Tuma Çelik hakkında, hazırlık komisyonunun hazırladığı raporu görüşecek.

Komisyonun Çelik'in dokunulmazlığının kaldırılması yönünde karar alması halinde, TBMM Genel Kurulu'nun, karma komisyon raporunu gelecek hafta oylaması planlanıyor.

Hakkındaki iddialar nedeniyle HDP'den istifa etmek zorunda kalan Çelik'in dokunulmazlığının kaldırılmasına kesin gözüyle bakılıyor.

YILBAŞINA KADAR HANGİ DÜZENLEMELER GELEBİLİR?

AKP, hafta başında yapılan Merkez Yönetim Kurulu toplantısında (MYK), yeni yasama yılında gündeme gelecek olan yasal düzenlemeleri de ele aldı.

Bu kapsamda AKP, Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile bazı yasalarda değişiklik yapan torba yasa teklifi ile Teknokentler kurulmasına ilişkin yasa değişikliği teklifini TBMM Başkanlığı'na sundu.

Bunun dışında Anayasa Mahkemesi'nin iptal ettiği Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırmasına Yasası değişikliği de yapılacak ilk düzenlemeler arasında yer alıyor.

Sözkonusu düzenleme geçen yasama yılında da gündeme gelmiş, ancak güvenlik soruşturmasında bireyin eşi ve eşinin ailesinin de soruşturulmasına muhalefetin yanısıra AKP içinden de itirazlar gelince yeni yasama yılına bırakılmıştı.

Tarım arazilerinin bölünmesinin engellenmesi için hobi bahçesi uygulaması dahil bazı önlemler alınmasına ilişkin yasa değişikliği ile sahte, taklit gıda ürünlerini pisayaya sürenlere yeni cezalar öngören yasa değişikliklerinin de yılbaşından önce yasalaştırılması planlanıyor.

Meclis'in yılbaşına kadar olan yasama çalışmalarının önemli bir bölümünü de bütçe görüşmeleri oluşturacak.

Mevzuat gereği 2021 Bütçe Yasası teklifi, 17 Ekim'de TBMM'ye sunulacak ve TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda yaklaşık 1 aylık görüşme maratonunun ardından, yılbaşından önce TBMM Genel Kurulu'nda görüşülecek.

Bütçe Yasası'nın yılbaşından önce çıkarılması gerekiyor.

SEÇİM YASASI DEĞİŞİKLİĞİ YENİ YILA KALABİLİR

AKP'nin bir süredir üzerinde çalıştığı Seçim ve Siyasi Partiler Yasası değişikliklerinin ne zaman TBMM'ye geleceği de merak konusu.

AKP kulislerinde, "tartışmalı veya muhalefetle uzlaşma zorunluluğu olan düzenlemeler yılbaşına kalır" yorumu yapılıyor.

AKP'de Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı'nın başkanlığındaki ekibin düzenlemelerle ilgili çalıştığı belirtiliyor.

MHP Lideri Devlet Bahçeli de geçen yasama yılında milletvekili transferinin engellenmesi dahil, seçim yasasında bir dizi değişiklik talebini dile getirmişti.

AKP'nin seçim sistemi konusunda, yüzde 10'luk seçim barajının düşürülmesi, seçime girme koşullarının yeniden düzenlenmesi, dar veya daraltılmış bölge sistemini de kapsayan seçenekleri tartışıyor.

Bu kapsamda siyasi partilerin milletvekili transferi ile Meclis'te grup kurarak seçime girme yeterliliği kazanmasını engelleyecek seçeneklerin değerlendirildiği belirtiliyor.

BERBEROĞLU MİLLETVEKİLLİĞİNE DEVAM EDEBİLECEK Mİ?

Meclis'in önüne gelecek konulardan birisi de MİT tırları davasında hakkındaki yargı kararı kesinleştiği gerekçesiyle 4 Haziran'da milletvekilliği, yargı kararının okunması ile sona eren eski CHP İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu'nun durumu olacak.

Anayasa Mahkemesi'nin geçtiğimiz günlerde "seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı ile kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı"nın ihlal edildiği yönündeki kararının ardından CHP, Berberoğlu'nun milletvekilliğine devam edebilmesi için TBMM Başkanlığı'na başurmuştu.

CHP, AYM kararıyla, Berberoğlu'nun milletvekilliğini sona erdiren işlemin ortadan kalktığı gerekçesiyle milletvekilliğine iadesini talep ediyor.

CHP, bu görüşünü TBMM Başkanı Mustafa Şentop'a da iletti. İlk kez böyle bir karar verildiği ve daha önce uygulaması olmadığı için TBMM Başkanı Şentop ve CHP'liler, AYM'nin gerekçeli kararının beklenmesini kararlaştırmıştı.

Gerekçeli kararının yayınlanmasının ardından TBMM, ilk kez üyeliği düşen bir milletvekilinin görevine iade edilip edilemeyeceğine ilişkin karar almak durumunda kalacak.

HDP GENEL KURUL'A GİRMEYECEK

Geçtiğimiz hafta Kobani olayları nedeniyle Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'nın başlattığı soruşturma kapsamında, belediye başkanı ve parti yöneticileri gözaltına alınan HDP ise bu durumu protesto etmek için Erdoğan'ın konuşacağı Genel Kurul'daki özel oturuma katılmayacak.

Bunun yerine HDP Eşbaşkanları Mithat Sancar ve Pervin Buldan, partili milletvekillerinin katılımıyla Meclis' basın kapısında, gözaltılarla ilgili açıklama yapacak.

Meclis çalışmalarına daha sonraki günlerde katılacak olan HDP, çok sayıda parti yöneticisi hakkında soruşturma açılmasına neden olan Kobani olaylarının araştırılması için her hafta en az bir araştırma önergesi vermeyi planlıyor.

ANAYASA MAHKEMESİ TARTIŞMASI

Yeni yasama yılına girerken MHP Lideri Devlet Bahçeli ise Anayasa Mahkemesi'nin yapısının değiştirilmesi talebiyle yeni bir tartışmayı da başlattı.

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun "Şehirlerarası karayollarında gösteri yürüyüşleri düzenlenemeyeceğine" ilişkin düzenlemeyi iptal etmesi nedeniyle tepki göstermesinin ardından Bahçeli de dün açıklama yaparak, AYM'yi hedef aldı.

MHP Lideri, yeni hükümet sitemine uygun olarak, Anayasa Mahkemesi yerine "Yüce Mahkeme" sıfatıyla görev yapacak "Divan-ı Ali" kurulmasının Türkiye'nin gücüne güç katacağını ifade etti.

Bahçeli'nin bu önerisi henüz AKP yetkili kurullarında değerlendirilmiş değil. Ancak, Anayasa Mahkemesi'nin yapısının değiştirilebilmesi için Anayasa değişikliği gerektiği, bunun da muhalefetin desteği olmadan mümkün olmayacağına dikkat çekiliyor.

Anayasa Mahkemesi'nin üye yapısı son olarak, 12 Eylül 2010 referandumuyla yaşama geçen Anayasa değişikliği ile yapılmıştı.

İYİ PARTİ'DE GRUP SEÇİMİ YAPILACAK

İYİ Parti ise yeni yasama yılına grup yönetimi seçimi ile başlayacak.

Grup Başkanı Orhan Çakırlar'ın, 20 Eylül'de yapılan 2. Olağan Kurultay'da Genel İdare Kurulu'na (GİK) seçilmesi nedeniyle, partide yeni bir ismin grup başkanı olması bekleniyor.

İlk grup toplantısında da seçimin yapılması planlanıyor. Parti kulislerinde, kurultayda GİK için "tercih edilmeyecekler" iddiası nedeniyle, partide bir grup milletvekilinin tepkisine neden olan Koray Aydın'ın, bugün yapılacak GİK toplantısında Başkanlık Divanı'na girememesi halinde grup başkanlığına kaydırılabileceği konuşuluyor.

Bir süre önce İYİ Parti'ye katılan Samsun Milletvekili Erhan Usta'nın ise grup başkanvekilliğine getirilebileceği ifade ediliyor.