"Tek dünya tek sağlık"

Türk Tabipleri Birliği (TTB) Başkanı Prof. Dr. Gençay Gürsoy ile TVHB Başkanı Dr. Mehmet Alkan, "tek dünya tek sağlık" temasıyla ortak yayınladıkları deklarasyonda zoonotik hastalıklarla mücadelede başarıya ulaşılabilmesi için ulusal ve uluslararası düzeyde beşeri ve veteriner hekimlerin işbirliği içerisinde, eğitim, mevzuat ve uygulamaya ilişkin çalışmaların yapılması gerektiğini belirterek, yapılması gerekenlere ilişkin şunları söylediler:

"Tek Dünya Tek Sağlık" konsepti özellikle son yıllarda ortaya çıkan yeni zoonotik hastalıkların insan, hayvan ve çevre sağlığı ile uluslararası ticaret ve ekonomi üzerine oluşturduğu global etkilere bağlı olarak ABD ve AB'deki girişimler sonucunda gündeme gelmiştir. Son yıllarda görülen Batı Nil virüsü, Ebola hemorajik ateşi, SARS, BSE, Maymun Çiçeği, KKKA Hastalığı, Yüksek Patojeniteli Kuş Gribi gibi hastalıkların insan ölümleri yanında, toplumsal korkuya, küresel ticaretin bozulmasına ve büyük ekonomik kayıplara neden olduğu bilinmektedir. Son yıllarda göç eden kuşlarla kümes hayvanlarına geçen kuş gribi, dünya genelinde insan ölümleri ve büyük ekonomik kayıplara neden olmuş, virüsün hızlı değişim ve yayılım göstermesi ile insanlık pandemik influenza tehdidiyle karşı karşıya kalmıştır.

Dünyada her 10-15 dakikada bir kişinin kuduzdan yaşamını kaybetmesi, yılda yaklaşık 1.5 milyon kişinin tüberkülozdan ölmesi ve gelişmekte olan ülkelerde insan bruselloz vakalarının yüksek oranda seyretmesi zoonotik hastalıkların önemini ve kontrolünde veteriner ve beşeri hekimlerin birlikte çalışmalarının gerekliliğini açıkça ortaya koymaktadır. Ayrıca, önemli bakteriyel etkenlerin tüm dünyada yaygın olarak kullanılan antibiyotiklere karşı geliştirdikleri çoklu direnç sorunu dikkatle takip edilmesi gereken ortak küresel tehditlerden biridir. Ülkemizde Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığı dikkati çekmekte olup, bu hastalıktan 2002-2008 yılları arasında toplam 155 kişi hayatını kaybetmiştir. Bu hastalıkla mücadelede disiplinler arası işbirliğinin yetersizliği vaka sayısında artışa neden olmuştur. Bu bağlamda şu önerilerin ulusal kuruluşlar tarafından yerine getirilmesi gerekmektedir.

-Tarım ve Köyişleri ve Sağlık Bakanlıkları arasında tek sağlık konseptine uygun etkin bir sistem oluşturulmalıdır.

-Tarım ve Köyişleri ve Sağlık Bakanlıkları bünyesinde aktif ve güçlü bir ''Veteriner Halk Sağlığı'' birimi oluşturulmalıdır.

-Ulusal Zoonoz Komitesi daha etkin hale getirilmelidir.

-Zoonotik hastalıklara ilişkin epidemiyolojik çalışmalar artırılmalı ve entegre bir veri tabanı oluşturulmadır.

-Tıp ve Veteriner fakülteleri ile araştırma enstitüleri arasında tek sağlık konseptine yönelik açılımlar yapılmalı ve işbirliği geliştirilmelidir.