Teklifin ilk tur görüşmeleri tamamlandı

19 Nisan Pazartesi günü başlayan ilk tur görüşmeler, 9 gün sürdü. Genel Kurul, 23 Nisan Cuma günü özel gündemli toplantı dışındaki günlerde ortalama 15-16 saat mesai yaptı. Genel Kurul'un en uzun çalıştığı gün ise tümü üzerindeki görüşmelerle birlikte teklifin ilk iki maddesinin görüşüldüğü 19 Nisan Pazartesi günü oldu.

Meclis Genel Kurulu, uzun ve yorucu bir mesainin ardından anayasa değişikliği teklifinin ilk tur görüşmelerini tamamladı. Genel Kurul'da ikinci tur görüşmeler ise 2 Mayıs Pazar günü başlayacak. İkinci tur görüşmelerin önümüzdeki hafta Perşembe günü tamamlanması bekleniyor. Genel Kurulu önümüzdeki hafta Salı günü hariç 12.00-24.00 saatleri arasında çalışacak. 4 Mayıs Salı günü ise 15.00-24.00 saatleri arasında çalışmalarını sürdürecek.

En çok Şahin eleştirildi

Genel Kurul'da teklifin ilk tur görüşmeleri ise 19 Nisan Pazartesi günü başladı. Genel Kurul, 10 gün boyunca sadece 23 Nisan Cuma günü Milli Egemenlik ve Çocuk Bayramı nedeniyle görüşmelere bir günlük mola verdi. Genel Kurul'u ilk günden itibaren Meclis Başkanı Mehmet Ali Şahin yönetirken, Şahin'in gerek yönetimi sırasındaki uygulamaları gerekse de görüşmelerin sürdüğü her gün boyunca birleşimi yönetmesi muhalefetin sert eleştirilerine hedef oldu. Şahin muhalefet tarafından 'tarafsızlığı'nı yitirmekle suçlandı. Muhalefet AKP'yi ise milletvekilleri üzerinde baskı kurmakla ve 'gizli oy'u ihlal etmekle suçladı.

İlk tur görüşmeleri başından sonuna kadar kaçırmayan tek genel başkan MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli oldu.

Başbakan Erdoğan çalışmalarını TBMM'deki makamında sürdürürken oylamalar sırasında Genel Kurul salonuna geldi. Başbakan hemen her oylama sonrasında milletvekili sıralarına oturarak AKP milletvekilleriyle sohbet etti.

CHP Genel Başkanı Deniz Baykal ise sadece ilk gün çalışmalarını izledi.  BDP Genel Başkanı Selahattin Demirtaş da, görüşmelere katılmadı. Başbakan'ın yanı sıra bakanlar da oylamalar nedeniyle TBMM'den ayrılmazken, 'fire' endişesi, yumruklu saldırıya uğrayan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız'ın bile sağlık durumuna rağmen oylamalara katılmasına neden oldu.

Kavga ve tartışma eksik olmadı

Anayasa değişikliği teklifi nedeniyle Genel Kurul, en uzun mesaiyi tümü üzerindeki görüşmelerle birlikte ilk iki maddesinin görüşüldüğü 19 Nisan Pazartesi günü yaptı. Genel Kurul, ilk tur boyunca ortalama 15-16 saat çalıştı. Genel Kurul'da iktidarla muhalefet arasında zaman zaman sert tartışma ve kavgalar yaşandı.

Görüşmeler, kimi gün CHP Yalova Milletvekili Muharrem İnce ile AKP Grup Başkanvekili Ayşenur Bahçekapılı arasında 'solcu' tartışmasına kimi gün AKP ile CHP'liler arasında "12 Eylül'ün ürünü' tartışmasına kimi gün CHP Kayseri Milletvekili Şevki Kulkuloğlu'nun kürsüde açtığı 'kıvırtan Başbakan istemiyoruz' dövizi nedeniyle 'kıvırtma' kavgasına kimi gün de Meclis Başkanı Şahin ile BDP'liler arasında, İstanbul Milletvekili Sebahat Tuncel'in "Bu ülkede savaş var" sözü üzerine sert tartışmalara sahne oldu. Genel Kurul'da CHP'li İnce'nin AKP'li Hüseyin Çelik'le ilgili belgeleri havada uçuştu, AKP milletvekilleri ise "AKEPE şeytanın taşlandığı yerin adı" diyen Tunceli Bağımsız Milletvekili Kamer Genç'in üzerine yürüdü. Genç'i sık sık yaşanan tartışma ve kavgalar sırasında CHP ve MHP milletvekilleri koruma altına aldı. Genel Kurul, bir kavganın ardından MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin de Genç'i yanına oturtarak korumaya aldığı görüntülerine sahne olurken, bir başka kavga sırasında da yine MHP'li Osman Durmuş, Genç'i korumak üzere AKP'li Mehmet Daniş'in boğazını sıktı. Durmuş, yaptığı açıklamada Daniş'in boğazını sıkmadığını, Genç'i linç etmesine engel olduğunu söyledi.

17'nci madde AKP'nin firelerini ortaya çıkardı

Genel Kurul'da, en az oyu 331'le Anayasa Mahkemesi'nin yapısını yeniden düzenleyen, teklifin 17'sinci maddesi aldı. 17'nci madde, AKP'deki fireleri ortaya çıkarırken, teklifin siyasi parti kapatmalarıyla ilgili 8'nci maddesine ise 5 BDP'li oylamalara katılarak 'kabul' oyu kullandı.
BDP diğer maddelerin oylamasına ise katılmadı. BDP'nin yanı sıra CHP milletvekilleri de oylamalara katılmazken, MHP ilk maddeden itibaren bütün maddelerin oylamalarına katılarak 'ret' oyu kullandı. Anayasa değişikliği teklifinin ilk tur sonuçları şöyle oldu:

"Maddelere geçilmesi katılım 410, kabul 333, ret 73, çekimser 2, boş 2.

1.madde(pozitif ayrımcılık) katılım 407, kabul 336, ret 70, geçersiz 1.
2.madde(kişisel verilerin korunması) katılım 405, kabul 337, ret 68..
3. madde(yurtdışı yasağı) katılım 408, kabul 337, ret 71.
4. madde(çocuk istismarını engelleme) katılım 408, kabul 336, ret 69.
5. madde(sendika kurma hakkı) katılım 405, kabul 333, ret 70, çekimser 1, geçersiz 1.
6.madde( memura sözleşme hakkı) katılım 408, kabul 336, ret 70, boş 1, geçersiz 1.
7. madde(grev yasaklarının kaldırılması) katılım 408, kabul 335, ret 69, çekimser 3, boş 1.
8. madde(parti kapatma) katılım 414, kabul 337, ret 72, çekimser 5.
9. madde(ombudsmanlık) katılım 408, kabul 334, ret 72, çekimser 2.
10. madde(milletvekilliğinin düşmesi) katılım 408, kabul 335, ret 70, çekimser 3.
11. madde(94. madde değişikliği) katılım 409, kabul 338, ret 70, geçersiz 1.
12. madde(YAŞ kararlarına yargı yolu) katılım 408, kabul 336, ret 70, çekimser 1, geçersiz 1.
13. madde(memura toplu sözleşme) katılım 408, kabul 338, ret 70.
14. madde(cezalara denetim) katılım 408, kabul 336, ret 71, boş 1.
15. madde(hakim ve savcı denetimi) katılım 407, kabul 335, ret 71, boş 1.
16. madde(askeri yargı) katılım 407, kabul 337, ret 70.
17. madde(Anayasa mahkemesi) katılım 407, kabul 331, ret 72, boş 2, geçersiz 2.
18. madde(yüksek mahkeme üyelerinin görev süresi) katılım 406, kabul 335, ret 70, boş 1. geçersiz yok.
19. madde(komutanlara yüce divan) katılım 407, kabul 337, ret 69, çekimser 1.
20. madde(Anayasa Mahkemesi) katılım 408, kabul 338, ret 70.
21. madde( askeri yargıtay) katılım 407, kabul 338, ret 70.
22. madde(askeri Yargıtay) katılım 407, kabul 335, ret 70, çekimser 1, boş 1.
23. madde(HSYK'nın yapısı) katılım 409, kabul 336, ret 72, boş 1.
24. madde(Ekonomik Sosyal konsey) katılım 409, kabul 340, ret 69.
25. madde(darbecilere yargı yolu) katılım 407, kabul 336, ret 70,boş 1.
26. maddeye bağlı
(Geçici 18. madde) katılım 408, kabul 338, ret 70.
(Geçici 19. madde) katılım 409, kabul 336, ret 71, boş 1, geçersiz 1.
(Geçici 20.madde) katılım 408, kabul 337, ret 70, 1 çekimser.
26.madde katılım 408, kabul 338, ret 70.
27. Madde (yürürlük ve halkoyuna sunulması halinde tümünün oylanması) katılım 407, kabul 335, ret 71, boş 1."

Pankartlı eylem

Anayasa değişikliği görüşmelerinde en sert tartışma, CHP Kayseri Milletvekili Mehmet Şevki Kulkuloğlu'nun kürsüde, "Kıvırtan Başbakan istemiyorum" şeklindeki pankartlı eylemi oldu. Yumrukların havada uçuştuğu, en ağır ifadeli küfürler ve cep telefonlarının fırlatıldığı Genel Kurul salonundaki gerilimi Başbakan Erdoğan kulisten izledi. Tartışmaların çok sık yaşandığı Genel Kurul'da oturumu yöneten Meclis Başkanı Şahin çareyi birleşime ara vermekte buldu.

Eski dosta sırtlarını döndüler

Yaptığı konuşma, partisi tarafından ayakta alkışlanan Kültür Bakanı Ertuğrul Günay'a eski CHP'li arkadaşları sırtlarını dönerek protesto etmeleri akıllarda kalan görüntüler arasında oldu.
Anayasa görüşmeleri sırasında konuşmalarıyla en çok beğeniyi Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu aldı.

81 milletvekili söz aldı

Genel Kurul'da Anayasa görüşmeleri sırasında maddeler üzerine şahıslar, önergeler ve sataşmalar dışında AKP, CHP, MHP ve BDP'den toplam 81 milletvekili söz aldı. AKP'den Bekir Bozdağ, Ahmet İyimaya, Suat Kılıç, CHP'den İsa Gök, Atilla Kart görüşmelerde en çok konuşan vekil oldu.

Fasıl keyfi

Görüşmelerin sürdüğü 9 gün boyunca Meclis'ten neredeyse hiç ayrılamayan milletvekilleri ilk günlerde Genel Kurul salonunda yorgunluğa yenik düşüp uyuya kaldılar. Uyuklayan görüntülerden rahatsız olan milletvekilleri ise, Genel Kurul'da uykuya yenik düşmemek için, kulislerde ve kulis bahçelerinde "fasıl keyfi" düzenlediler. Gece geç saatlere kadar süren görüşmelerde milletvekilleri şarkılar, türküler söyleyerek uykuya yenik düşmemeye çalıştılar.

İkramlar yarıştı

Anayasa değişikliği görüşmeleri sırasında AKP'li milletvekilleri de birbirleriyle ikram yarışında bulundular. Milletvekilleri seçim bölgelerine özgü ikram yarışına girdiler. Adana, Ankara, Şanlıurfa, Gaziantep, Malatya milletvekilleri hergün değişik ikramlarda bulundular. Milletvekilleri kebap, döner, pasta, çörek, baklava, kuruyemiş ikramlarını tercih ettiler. CHP'nin işkembe ve numbar ikramı ise, akıllarda kalan keyifli görüntüler arasında yer aldı.
 

Başbakan kilo aldı

Yurtdışı ve yurt içi gezilerini iptal eden Başbakan Erdoğan, neredeyse mesaisini tümü Meclis'te geçirdi. Genel Kurul'da oylamalara katıldıktan sonra iktidar kulisinde oturmayı tercih eden Başbakan Erdoğan, milletvekilleriyle tek tek ilgilendi. Bu arada gelen ikramları da geri çeviremeyen Erdoğan, 9 gün boyunca her gün en az iki simit yedi. Erdoğan'ın yakın çevresi bu süre iki kilo aldığına dikkat çekti.

Vekil aileleri Erdoğan ile tanıştı

Anayasa görüşmeleri sırasında Ankara'da dışındaki milletvekili aileleri de Anakara'ya gelmeyi tercih etti. Bazı milletvekillerinin çocukları, Başbakan Erdoğan ile resim çektirme yarışına girdi. Bazı milletvekilleri de bu kapsamda Erdoğan ile ailelerini tanıştırma fırsatı buldular.