Toptan, Kazakistan'da

TBMM Başkanı Köksal Toptan, Türkiye ve Kazakistan'ın, pek çok konuda ortak hareket ederek, küresel mali krizden fırsatlar yaratabilme imkanına sahip olduklarını söyledi.
Kazakistan'a yaptığı resmi ziyareti sürdüren Toptan, Kazakistan-Türkiye İşadamları Derneğince düzenlenen toplantıda Türk işadamlarıyla bir araya geldi.

Türkiye'nin, Kazakistan'ı, bağımsızlığını ilan etmesinden birkaç saat sonra tanıdığını anımsatan Toptan, ''Aradan bunca yıl geçti. Kazakistan'ın, Cumhurbaşkanı'ndan sokakta gezen vatandaşına kadar, bunun hala unutulmamış olması çok kadirşinas bir davranıştır. Gururlanabileceğimiz bir davranıştır. Demek ki milletlerin birbirlerine bu şekilde yardımları, o milletler tarafından unutulmuyor. Nasıl ki biz, Kurtuluş Savaşı'nda Afgan milletinin, Hintli Müslümanların yaptığı yardımları hiç unutmayız, Kazakistan'da o gün Kazakistan'ı ilk tanıyan ülke olmamızı hiç unutmuyor'' dedi.

Toptan, Türkiye'nin, Kazakistan ve diğer Türk Cumhuriyetleriyle hemen diplomatik ilişki kurduğunu belirtti. Dönemin Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin ile bölgeye yaptıkları ziyarete değinen Toptan, Kazakistan'a 2 Mart 1992'de geldiklerini, Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev ile görüştüklerini söyledi. O döneme göre Kazakistan'daki gelişmenin gurur verici olduğunu belirten Toptan, dost ve kardeş Kazakistan'ın kalkınmasının, kendilerini heyecanlandırdığını ve bunda Türk insanının çok büyük katkısı olduğunu da ifade etti.
Kazakistan'da 2 binden fazla Türk işadamının faaliyet gösterdiğine dikkati çeken Toptan, bugün çarşıyı dolaşırken Türklerle karşılaştığını, hepsinin hatırını sorduğunu ve hallerinden memnun olduklarını gördüğünü söyledi.

''... çok önemli bir köprüsünüz"

Ufak tefek sorunlar olabileceğini, iş adamının sıkıntısının bitmeyeceğini ve bunları aşmak zorunda kalacağı için de hep zinde olacağını belirten Toptan, şöyle konuştu: ''Devletlerin politikası da aslında böyledir. Devletleri de zorlayacak, hareketli tutacak, yeniden hamle yapmaya mecbur edecek hedefleri olmazsa, o devletin, toplumun ilerlemesi mümkün değildir. İş adamı da böyledir. Engel çıkacak aşılacak, yine engel çıkacak bir daha aşılacak ama ayakta durulacak. Kazakistan'da iş yapan arkadaşlarımızın sıkıntılar çekiyor olmasına rağmen, mutlu olduklarını görmekten, ben de mutlu oldum. Sizin, burada başarılı olmanız bizim için çok önem taşıyor. Ama en önemlisi, siz, Türkiye ile Kazakistan arasında çok önemli bir köprüsünüz. Siz burada, Türkiye'nin 70 milyonusunuz. Sizin davranışınıza insanlar bakacak, Türkiye hakkında not verecek.''

10 bin öğrenci

Milli Eğitim Bakanı olduğu dönemde, Türk dünyasından 10 bin öğrenciyi Türkiye'ye getirdiklerini anlatan Toptan, şimdi onların, önemli görevlerde bulunduğunu ve iki ülke arasında çok önemli bir köprü görevini yerine getirdiklerini söyledi. Toptan, Hoca Ahmet Yesevi Üniversitesi'nin de yine aynı dönemde kurulduğunu ve bu üniversitenin de Türkiye-Kazakistan ilişkilerinde çok sağlam bir köprü görevini yürüttüğünü bildirdi.

''Çok önemli bir iddiası var"

Kazakistan'ın çok hızlı bir şekilde kalkındığına işaret eden Toptan, şöyle devam etti:
''Kazakistan'da gördüğümüz değişim, bizi sadece mutlu etmiyor, gelecek hakkında da heyecanlandırıyor. Çünkü bugün yakaladığı ivme, Kazakistan'ı, çok kısa sürede dünyanın en güçlü ülkelerinden biri haline getirecektir. Kazakistan'ın, 'dünyada rekabet gücü yüksek ilk 50 ülkeden biri olmak istiyorum' diye bir hedefi var. Bu çok önemli bir iddiadır. Bu gezimizde bir kez daha gördük ki Kazakistan, bu hedefi yakalayabilecek bir performans, bir heyecan gösteriyor.''

Toptan, Türkiye'nin, Kazakistan ve Türk dünyasıyla ilişkilerinin hep güçlü kalması gerektiğini belirterek ''Bu hepimizin menfaatinedir'' dedi. Köksal Toptan, Türkiye'nin çok önemli enerji projeleri ortaklıklarına, Kazakistan'ı da katmak istediğini söyledi.

Küresel mali kriz

Dünyanın küresel mali krizden geçtiğini, bundan etkilenmemenin mümkün olmadığına işaret eden Toptan, şu ana kadar en az etkilenen ülkeler arasında Kazakistan ve Türkiye'nin geldiğini bildirdi. Toptan, şöyle konuştu: ''Demek ki her iki ülkenin de mali ve finans yapısı, bu tür dalgalanmalara ve tsunamiye rağmen, çok fazla etkilenmemek suretiyle büyük direnç gösteriyor. Bu, hem Kazakistan hem Türkiye ekonomisinin sağlam olduğunu, güçlü temeller üzerine oturtulduğunu gösteriyor. Şimdi buradan, olduğumuz noktadan, bırakınız geri gitmeyi, durmamalıyız bile. Çünkü bütün ekonomistler diyorlar ki bu tür krizler, kalkınma heyecanı duyan, kalkınma ivmesi yakalamış ülkeler için fırsatlar da yaratabilir. Şimdi Türkiye ve Kazakistan, bunu Kazakistan'lı yetkililerle konuştuk, pek çok konuda ortak hareket etmek suretiyle bu krizden fırsatlar yaratabilme imkanına sahipler. Ümit ediyorum ki önümüzdeki günlerde bu konuda çok daha somut bir takım gelişmeler yaşanabilir.''

Toptan, Türk işadamlarının Kazakistan'da doğrudan yaptıkları yatırımların 2 milyar dolar, müteahhitlik hizmetleri toplamının da 7-8 milyar dolar olduğunu belirterek, dış ticaret hacminin 2.5 milyar dolara yaklaştığını kaydetti. Köksal Toptan, ''Ama bizim potansiyelimize, ilişkilerimize baktığımız zaman, Türkiye ile Kazakistan arasındaki dış ticaret hacminin çok daha yukarılarda olması lazım. Biz, bu gezimizde bir kez daha şunu gördük ki; başta Sayın Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev olmak üzere bütün yetkililerin, Türkiye'ye, Türk milletine karşı çok büyük bir muhabbetleri, sevgileri var. Şimdi bunun devam ediyor olmasını görmekten büyük bir heyecan duyduk'' diye konuştu.
İş çevrelerinin her zaman küçük sıkıntılar çekebileceklerine ve aksaklıklar olabileceğine işaret eden Toptan, bunların çözümüyle de ilgili olarak, ''Biz, elimizden ne geliyorsa sizlere yardımcı olacağız. Bundan önce nasıl hükümetler yardımcı olduysa, şimdiki hükümetimiz de yardımcı olacak, bundan sonra da yardımcı olmaya devam edeceğiz. Yeter ki siz daha çok iş yapın, daha çok çalışın, daha çok para kazanın. Siz kazandıkça, Türkiye kazanmış olacaktır'' dedi.

Bu arada, TBMM Başkanı Toptan, iş adamlarıyla bir araya geldiği salona girerken, Milli Eğitim Bakanı olduğu dönemde, ''Büyük Öğrenci Projesi'' kapsamında Türkiye'ye gelerek Marmara Üniversitesinde lisans ve doktora, İstanbul Üniversitesinde de yüksek lisans eğitimi tamamlayan, şimdi Türkiye'nin Astana Büyükelçiliğinde çalışan Elmira Kaljanova başta olmak üzere çok sayıda kişiyle karşılaştı. Toptan, bu kişilerle hatıra fotoğrafı çektirdi.