Getty Images

ABD-Meksika sınırında son 6 haftada 2342 göçmen çocuk anne ve babalarından ayrılmak zorunda kaldı. Bunun nedeni ise Başkan Donald Trump'ın yasa dışı göçe karşı "sıfır tolerans" politikası.

Ebeveynleri ülkeye yasa dışı girdikleri gerekçesiyle yargılanmayı beklerken, çocuklar başka yerlere götürülüyor.

Özellikle Demokratların "aileleri parçalamakla" suçladığı Beyaz Saray ise sınırlarını koruduklarını söylüyor.

ABD Başkanı Donald Trump, yurt içi ve yurt dışından gelen tepkiler üzerine söz konusu uygulamayı Çarşamba günü iptal etti, "Çocukların ailelerden ayrıldıklarını görmekten hoşlanmadım" dedi.

ABD kamuoyunu sarsan göç politikası hakkında bilinmesi gerekenleri derledik.

Getty Images-"Çocukları özgür bırakın" yazılı pankart

Nasıl başladı?

Trump 2016 başkanlık seçimlerinde göç konusundaki sert tavrını "Meksika sınırına duvar övme" vaadiyle belli etmişti aslında. Seçmenden de bu konuda büyük destek gördü.

Mayıs ayında ABD Adalet Bakanı Jeff Sessions yasa dışı geçişlere karşı tüm savcılıklara "hemen sıfır tolerans politikasını" devreye sokmaları emrini verdiğinde, işin rengi değişti.

Mayıs ayında geçen yılın aynı dönemine göre yasa dışı göçlerin yüzde 160 arttığı belirtilirken, Sessions "Artış belli, bu durum artık son bulmalı" dedi.

'Sıfır hoşgörü' politikası nedir?

Başkan Donald Trump aslında göç yasasında bir değişiklik yapmadı, sadece uygulamayı değiştirdi.

ABD sınırını yasa dışı yollarla geçmeye çalışmak, federal suçlar kapsamında sayılıyor.

Sessions'ın "sıfır hoşgörü" politikasını ilan etmesiyle yasa dışı göçmenlerin hızla hapse atılmasının önü açıldı. ABD Gümrük ve Sınır Muhafaza Birimi verilerine göre, her gün yaklaşık 1500 kişi tutuklanıyor. İlk kez sınırı geçerken yakalananlar, çocuklu aileler ve halihazırda sığınma başvurusu yapmış olanlar da bu sayıya dahil...

Getty Images

Göçmenler sınıra geldiklerinde bir tercih yapmak zorunda: Ya sınır kapısından ülkeye girecek, ya da yasa dışı olarak...

Düğüm de tam olarak buradan kaynaklanıyor. Bazı sınır görevlileri daha kapıda göçmenleri almayı reddedebiliyor ve aileler aylarca başvurunun sonucunu bekleyebiliyor.

Sınırı yasa dışı geçmek ikinci seçenek ama devriye görevlilerince yakalanmaları büyük riskleri beraberinde getiriyor.

Eskiden sığınma başvurusu yapanlar sivil mahkemelerin kararını beklerken, şimdi kaderleri suç mahkemelerinin elinde.

Nereye götürülüyorlar?

Getty Images-Fotoğraf Teksas'ta yeni kurulan bir kampa ait.

Göçmenlik merkezlerinde yer kalmadığı için, yakalananlar federal hapishanelere naklediliyor.

Çocuklar ise federal hapishanelere gönderilemeyecekleri için farklı bir süreçten geçiyor.

Önce sınır devriye karakollarında tutuluyor, sonra da sığınma merkezlerine gönderiliyorlar.

Sığınma merkezleri, ABD Sağlık ve İnsani Hizmetler Bakanlığı'na bağlı. Tornillo, Teksas ve El Paso yakınlarında da çadır kamplar var.

Uygulamaya karşı çıkanlar, ailelerinden ayrılan bu çocukların zorlu koşullarda beklemek zorunda kaldığını ve ikinci bir travma yaşadığını söylüyor.

ABD Başkanı Donald Trump'ın imzaladığı kararnameyle bu uygulama rafa kalkıyor. Bundan sonraki sürecin nasıl işleyeceği ise henüz bilinmiyor.

Tepkilerin nedeni ne?

Bir kampta onlarca çocuğun tel örgülerle ayrılmış kafeslerde tutulduğu görülen fotoğraflar ve çocukların ağlamaları duyulan ses kayıtları, dünya çapında tepkilere neden olmuştu.

Yetkililer bazı Demokrat siyasetçiler ve gazetecilere Teksas yakınlarında bir gözaltı merkezini incelemeleri için izin vermişti. Fotoğraf çekmek yasaktı ancak Gümrük ve Sınır Muhafaza Birimi bazı fotoğraflar paylaştı.

İçeri giren kimi yetkililer gözaltı merkezinin hapishaneden farksız olduğunu öne sürdü.

Pazartesi günü ise ABD'li araştırmacı medya kuruluşu ProPublica bir ses kaydı yayınladı. Sınır karakolundan alındığı iddia edilen kayıtlarda, görevlilere anne ve babalarını görmek istediklerini söyleyen çocukların ağlamaları ve haykırışları duyuluyordu.

Bazı sığınma merkezleri ve koruyucu çocuk bakım merkezlerinde yer kalmadığı belirtiliyor.

https://twitter.com/bbcturkce/status/1009355540621905921

Reuters/Ipsos'un güncel kamuoyu anketine göre Amerikalıların sadece yüzde 28'i politikayı destekliyor.

Siyasetçilerden sivil toplum örgütlerine ve ünlülere önemli bir çoğunluk Trump yönetimine ateş püskürürken, sadece Demokratlar değil, Cumhuriyetçiler arasında dahi göç politikalarına şüpheyle bakanlar var.

Beyaz Saray ise tartışma yaratan fotoğraflardaki beton zemin üstündeki metal tel örgülü kısmın "kafes değil sığınak" olduğunu öne sürmüştü.

Trump ne diyor?

ABD Başkanı Trump göç politikalarının "yüzde 1000 arkasında" olduğunu söylemişti. Twitter'da yaptığı açıklamada Trump, Demokratları kayıt dışı göçmenlerin "ülkeyi istila etmelerini" hedeflemekle suçladı.

Trump "sahte haberler" yapanların yasa dışı göçten bahsederken ülkenin güvenliğine ise hiç değinmediğini öne sürmüş, bu politikaları değiştirmek için oy desteği vermedikleri gerekçesiyle Demokratları eleştirirken, "Açık kapı, korkunç suçları doğurur" ifadelerini kullanmıştı.

https://twitter.com/realDonaldTrump/status/1009411866475532288

https://twitter.com/realDonaldTrump/status/1009431025817092097

Çarşamba günü ebeveynleri çocukları ile bir arada tutacak kararnameyi imzaladığı törende ise, "Çocukların ailelerden ayrıldıklarını görmekten hoşlanmadım" dedi. Ancak sınırı yasa dışı geçenler hakkında dava açılmasını kapsayan "sıfır hoşgörü" politikasının sürdürüleceğini kaydetti.

Dünya liderleri ne demişti?

Dünya liderleri ve uluslararası kamuoyu bu politikalara şiddetle karşı çıktı.

İngiltere Başbakanı Theresa May ve Kanada Başbakanı Justin Truedeau uygulamayı "yanlış" olarak nitelerken, Meksika Dışişleri Bakanı Luis Videgaray Caso "Acımasız ve insanlık dışı uygulama insan hakları ihlali" demişti.

Reuters'a özel mülakat veren Papa ise çocukların ebeveynlerinden ayrılmasını "ahlak dışı" diye tanımlamış ve bunun "Katolik değerlerine aykırı olduğunu" belirtmişti.