Türkiye pasaportu giderek ucuzluyor... Yabancıya vatandaşlık 1 milyondan 300 bin dolara iniyor

Yabancıya konut satışı son dönemde dış kaynaklı gelirlerin en önemlisi olmaya başladı. Sebebi ise Türkiye’nin insan hakları ve hukukun üstünlüğü çizgisinden ayrılmaya başladığı 2013’ten bu yana doğrudan yatırımlarda hızlı gerileme yaşanması.

 Bu kalemdeki düşüşe karşın özellikle Irak ve diğer daha az gelişmiş ülke vatandaşlarının Türkiye’de ev almaya başlaması. Halen Türkiye sınırları içinde ev alan yabancılara oturma izni veriliyor.

 Alınan evle birlikte toplam 1 milyon dolar getirene ise kalıcı vatandaşlık veriliyor. Son 4 yıldır bu yolla yıllık ortalama 4 milyar doların biraz üzerinde gelir sağlanıyor.

 Ancak söz konusu para ne iktidara ne de inşaatçılara yetmiyor olacak ki, son dönemde paraya sıkışan Hükümet bu alandaki gelirleri artırmak için damping yapmaya hazırlanıyor. Yani daha fazla kişiye vatandaşlık hakkı satılıp sürümden kazanılmak isteniyor.

 Capital ve Ekonomist dergilerinin düzenlediği Uludağ Ekonomi Zirvesi’nden gelen bilgilere göre inşaatçılar 1 milyon dolarlık konut alımında yabancılara tanınan vatandaşlık hakkı için Hükümet’in bir çalışma içerisinde olduğunu söylüyor. Buna göre yabancıların 300 bin dolarlık konut alımında vatandaşlık hakkı tanınacak.

 Zirvede Torunlar GYO Yönetim Kurulu Başkanı Aziz Torun, DKY İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ali Dumankaya, Nef İcra Kurulu Başkanı Erden Timur, GYODER Yönetim Kurulu Başkanı Feyzullah Yetgin ve DAP Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Yılmaz konuştu.

 Yabancıya konut satışının 2017’de 5 milyar dolar seviyesine ulaştığını anlatan (Merkez Bankası’na göre net rakam 4.65 milyar dolar) sektör temsilcileri bunu 20 milyar dolara çıkarmak için yapılması gerekenleri anlattı. 1 milyon dolarlık konut alımında yabancıların vatandaşlık alabildiğine dikkat çeken sektör temsilcileri bunun 300 bin dolara indirilmesi için çalışmaların başladığını anlattı.

 Mütekabiliyet yasasının önemine dikkat çeken GYODER Yönetim Kurulu Başkanı Feyzullah Yetgin “Rakam konusunda beklentimiz var. Bunun 300 bin dolarlar seviyesine inmesi daha doğru olur. Yabancıya konut satışında tapuda işlemlerin hızlanması lazım. Mülteciler ile aynı ortamda işlem yapılan bir süreç bu. 2023 hedefleri açısından sektörün üzerine düşen çok büyük görevler var. Teşvikler konusunda üzerinde çalışmakta fayda var. En önemlisi ayrı bir tahkim ve hukuk yapısı olmalı. Bunda da yabancıların ilgisini çekebiliriz. Hızlı işleyen bir tahkim mekanizması onları çekebilir” dedi.

 Mega projelere de değinen Yetgin, Kanal İstanbul projesinin GYO’ların, büyük geliştiricilerin dahil olduğu büyük bir konsorsiyumla hayata geçebileceğini ekledi.

 Türkiye’nin OECD ülkelerinde konut satışı bakımından ABD’den sonra ikinci konumda olduğuna dikkat çeken Nef İcra Kurulu Başkanı Erden Timur, şöyle konuştu:

 “Dünyada ikamesi olmayan bir ürün üretiyoruz. Konut talebinde düşüş olmuyor. Sektörde yaşamsal dinamiklerin değişimi ile çok alakalı bir değişim var. Türkiye’de gayrimenkulün kalite ve tasarımı açısından çok ilerideyiz. Konutlar hiç değişmiyor. Sanayi devrimi yaşamadı bu sektör. Birçok sektörde ihracatın çoğu ithalata dayalı. Bizde yüzde 80’i yurtiçi kaynaklarla yapılıyor. Bu çok önemli bir veri.”

 Bugün yabancıya konut satışında Amerika, İngiltere ve İspanya gibi ülkelerin çok büyük rakamlara ulaştığını dile getiren DAP Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Yılmaz, bu alanda yapılması gerekenleri şöyle özetledi:

 “2017’de 5 milyar dolarlık mal sattık yurtdışına. Bu rakam sadece Londra’da 48 milyar dolar. İspanya’da 25 milyar dolar. Biz bu coğrafyayı yeterince satamıyoruz. Ülkedeki tüm paydaşların ve sektördeki öncü 20-30 firmanın bir araya gelmesiyle fon oluşturup tanıtım yapabiliriz. Koylarımızı, Boğaz’ı filmlerin içine koyabilsek, hem turizmi hem de konut satışını patlatırız. 20 milyar dolarlara ulaşabiliriz.”

 Gayrimenkul sektörüne çok fazla oyuncu girmesini de eleştiren Yılmaz, “Kalıcı olacaklarsa bu alana girmelerinde fayda var. Ama giriş çıkışlar sektöre zarar veriyor. Algımız bozuluyor” dedi.